Ο αμερικανός συνθέτης Τζον Γουίλιαμς (John Williams) έχει γράψει μερικές από τις πιο εμβληματικές κινηματογραφικές μουσικές όλων των εποχών. Έγραψε μουσική για περισσότερες από εκατό ταινίες, πολλές από τις οποίες σκηνοθέτησε ο Στίβεν Σπίλμπεργκ. Είναι ιδιαίτερα γνωστός για το πλούσιο συμφωνικό ύφος του, το οποίο βοήθησε να επανέλθει στη μόδα η συμφωνική κινηματογραφική μουσική, όταν τα συνθεσάιζερ είχαν αρχίσει να γίνονται κανόνας.
Οι σπουδές και τα πρώτα βήματα
Ο Τζον Γουίλιαμς γεννήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 1932 στο Κουίνς της Νέας Υόρκης. Μυήθηκε στη μουσική από τον πατέρα του που έπαιζε κρουστά στη ραδιοφωνική ορχήστρα του CBS. Αρχικά σπούδασε πιάνο και αργότερα έμαθε τρομπέτα, τρομπόνι και κλαρινέτο. Άρχισε να γράφει μουσική από τα εφηβικά του χρόνια, προσπαθώντας να ενορχηστρώσει τις δικές του συνθέσεις.
Το 1948 μετακόμισε με την οικογένειά του στο Λος Άντζελες, όπου σπούδασε σύνθεση ιδιωτικά και για λίγο στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες. Το 1951 υπηρέτησε στην Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ και κατά τη διάρκεια της θητείας του ενορχήστρωσε μουσική για στρατιωτικές μπάντες, ενώ άρχισε να διευθύνει.
Μετά την αφυπηρέτησή του το 1954, ο Τζον Γουίλιαμς σπούδασε για λίγο πιάνο στη Μουσική Σχολή Τζούλιαρντ και εργάστηκε ως πιανίστας της τζαζ στη Νέα Υόρκη, τόσο σε κλαμπ όσο και σε ηχογραφήσεις. Αργότερα επέστρεψε στην Καλιφόρνια, όπου εργάστηκε ως πιανίστας σε στούντιο του Χόλιγουντ για κλασικές ταινίες όπως «Μερικοί το προτιμούν καυτό» («Some Like It Hot», 1959), «West Side Story» (1961) και «Σκιές και Σιωπή» («To Kill a Mockingbird», 1962). Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου άρχισε επίσης να συνθέτει για την τηλεόραση, γράφοντας τραγούδια για σειρές όπως το «Wagon Train» και το «Gilligan's Island».
Η συνεργασία με τον Στίβεν Σπίλμπεργκ
Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ο Τζον Γουίλιαμς ήταν γνωστός ως συνθέτης για ταινίες καταστροφής μεγάλου προϋπολογισμού, όπως η «Περιπέτεια του Ποσειδώνος» («The Poseidon Adventure», 1972), όταν ο Στίβεν Σπίλμπεργκ, που τότε έκανε τα πρώτα του βήματα στον κινηματογράφο, του ζήτησε να γράψει τη μουσική για την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία «Το εξπρές του Σουγκάρλαντ» («The Sugarland Express», 1974).
Έτσι ξεκίνησε μια συνεργασία δεκαετιών μεταξύ των δύο δημιουργών, με τον Williams να γράφει μουσική σε μερικές από τις πιο γνωστές ταινίες του Σπίλμπεργκ, όπως το θρίλερ «Στα σαγόνια του καρχαρία» («Jaws», 1975), τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας «Στενές επαφές τρίτου τύπου» («Close Encounters of the Third Kind», 1977) και «Ε.Τ. ο Εξωγήινος» («E.T.: The Extra-Terrestrial», 1982), την περιπετειώδη σειρά με πρωταγωνιστή τον Ιντιάνα Τζόουνς (1981, 1984, 1989, 2008), την ταινία δράσης με δεινοσαύρους «Jurassic Park» (1993) και τη συνέχειά της «Ο Χαμένος Κόσμος» («The Lost World», 1997), το ιστορικό δράμα «Η Λίστα του Σίντλερ («Schindler's List», 1993), το πολεμικό δράμα «Η διάσωση του στρατιώτη Ράιαν» («Saving Private Ryan», 1998), τη βιογραφία «Λίνκολν» («Lincoln», 2012) και πολλές άλλες.
Ο «Πόλεμος των Άστρων»
Κατά τη διάρκεια της πολύχρονης καριέρας του, ο Τζον Γουίλιαμς δημιούργησε μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες μουσικές στην ιστορία του κινηματογράφου, συμπεριλαμβανομένων των μουσικών συνθέσεων και των εμβληματικών θεματικών τραγουδιών για εννέα από τις ταινίες του «Πολέμου των Άστρων» («Star Wars», 1977, 1980, 1983, 1999, 2002, 2005, 2015, 2017, 2019) και τις τρεις πρώτες ταινίες του Χάρι Πότερ (2001, 2002, 2004).
Συνέθεσε επίσης θέματα για τα ειδησεογραφικά προγράμματα του δικτύου NBC, τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες (1984), της Σεούλ (1988) και της Ατλάντα (1996) και τους Χειμερινούς του Σολτ Λέικ Σίτι (2002). Το 2009 συνέθεσε και ενορχήστρωσε ένα τραγούδι για την τελετή ορκωμοσίας του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα.
Εκτός από το κινηματογραφικό του έργο, ο Τζον Γουίλιαμς είναι γνωστός ως συνθέτης συμφωνικών έργων και μαέστρος συναυλιών. Από το 1980 έως το 1993 διηύθυνε την δημοφιλή ορχήστρα Boston Pops, πραγματοποιώντας εκτεταμένες περιοδείες και ηχογραφήσεις και με τα δικά του έργα,ενώ ως προσκεκλημένος μαέστρος συνεργάστηκε με σπουδαίες ορχήστρες όπως η Συμφωνική του Λονδίνου και η Φιλαρμονική του Λος Άντζελες.
Τιμές και Βραβεία
Ο Τζον Γουίλιαμς έλαβε πολλές τιμές και βραβεία για το έργο του. Ήταν υποψήφιος για περισσότερα από 50 Όσκαρ και κέρδισε 5: για τη διασκευή του μιούζικαλ «Ο βιολιστής στη στέγη» («Fiddler on the Roof», 1971) και τη μουσική για τις ταινίες «Τα Σαγόνια του Καρχαρία» (1975), «Πόλεμος των Άστρων» (1977), «Ε.Τ. ο Εξωγήινος» (1982) και «Η Λίστα του Σίντλερ» (1993). Έχει επίσης τιμηθεί με 3 βραβεία Έμμυ και περισσότερα από 20 βραβεία Γκράμι.
Το 2009 του απονεμήθηκε το Εθνικό Μετάλλιο Τεχνών, το υψηλότερο βραβείο που απονέμεται σε καλλιτέχνη από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, για τα επιτεύγματά του στη συμφωνική μουσική για κινηματογραφικές ταινίες.