Μόργκαν Φρίμαν

Ο Μόργκαν Φρίμαν (Morgan Freeman) είναι αμερικανός ηθοποιός, από τους πιο σημαντικούς της γενιάς του. Η επιτυχία και η καταξίωσή του οφείλει πολλά στο συναισθηματικό βάθος, το λεπτό χιούμορ και την υποκριτική του ευελιξία. Σε μία καριέρα που περιλαμβάνει πολλές αξιοσημείωτες ερμηνείες στη σκηνή, στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη, ο Φρίμαν είναι ένας από τους λίγους αφροαμερικανούς ηθοποιούς που επιλέγονται σε ρόλους που δεν γράφτηκαν ειδικά για μαύρους ηθοποιούς και αυτό κάνει την αξία του ακόμη μεγαλύτερη.

Ο Μόργκαν Φρίμαν γεννήθηκε την 1η Ιουνίου 1937 στο Μέμφις του Τενεσί, από πατέρα κουρέα και μητέρα δασκάλα. Από μικρός είχε τη φιλοδοξία να γίνει πιλότος μαχητικού αεροσκάφους, ωστόσο, η θητεία του στην πολεμική αεροπορία ως τεχνίτης ραντάρ (1955-1959) τον απογοήτευσε, με αποτέλεσμα να στραφεί στην υποκριτική, έχοντας πάρει το βάπτισμα του πυρός αρκετά νωρίτερα σε σχολικές παραστάσεις.

Ντεμπούτο στο Μπρόντγουεϊ το 1967

Αφού παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στην Πασαντίνα και το Λος Άντζελες, έκανε το ντεμπούτο του στο Μπρόντγουεϊ το 1967, σε μία παραγωγή του κλασικού μιούζικαλ «Hello Dolly!» αποκλειστικά με μαύρους ηθοποιός. Στη δεκαετία του 1970 συνέχισε να εργάζεται στο θέατρο, ενώ εμφανίστηκε στην εκπαιδευτική παιδική τηλεοπτική εκπομπή «The Electric Company».

Η ερμηνεία του στη δραματική ταινία του Στιούαρτ Ρόζενμπεργκ «Μπρουμπέικερ» («Brubaker», 1980) με πρωταγωνιστή τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ, μαζί με τις πολλές ενθουσιώδεις κριτικές για τις θεατρικές του ερμηνείες, τον οδήγησαν σε πιο απαιτητικούς κινηματογραφικούς ρόλους.

Ο ρόλος ενός επικίνδυνου απατεώνα στο αστυνομικό δράμα του Τζέρι Σάτζμπεργκ «Το Δόκανο» («Street Smart», 1987) του χάρισε την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ (Β' Ανδρικού Ρόλου). Αργότερα προτάθηκε για Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία εποχής του Μπρους Μπέρεσφορντ «Ο σοφέρ της κυρίας Νταίζη» («Driving Miss Daisy», 1989), βασισμένη σε μια θεατρική παράσταση στην οποία είχε πρωταγωνιστήσει ο ίδιος.

Την ίδια χρονιά υποδύθηκε έναν αυστηρό διευθυντή σχολείο, στο δράμα του Τζον Άβιλτσεν «Στηρίξου πάνω μου» («Lean on Me», 1989), έναν σκληρόκαρδο στρατιώτη του Εμφυλίου Πολέμου στην ταινία εποχής του Έντουαρντ Ζούικ «Ο Δρόμος για τη Δόξα» («Glory») κι έναν μετανοημένο πιστολέρο στο ψυχολογικό γουέστερν του Κλιντ Ίστγουντ «Οι Ασυγχώρητοι» («Unforgiven», 1992).

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο και το Οσκαρ

Το 1993 έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο στον κινηματογράφο με την ταινία κατά του απαρτχάιντ «Η ασυγχώρητη βία» («Bopha!», 1993). Μια τρίτη υποψηφιότητα για Όσκαρ (βανδρικού ρόλου) ήρθε για το ρόλο του στη δραματική ταινία του Φρανκ Ντάραμποντ «Τελευταία Έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ» («The Shawshank Redemption» (1994).

Το 2004 ξανασυνεργάστηκε με τον Κλιντ Ίστγουντ στο αθλητικό δράμα «Million Dollar Baby». Η ερμηνεία ως βοηθού προπονητή και πρώην πυγμάχου τού απέφερε το πρώτο του Όσκαρ (β’ ανδρικού ρόλου). Το 2005 υποδύθηκε τον Λούσιους Φοξ στην τριλογία του Μπάτμαν που σκηνοθέτησε ο Κρίστοφερ Νόλαν [«Batman Begins» (2005), «Ο σκοτεινός ιππότης» («The Dark Knight», 2008) και «Ο σκοτεινός ιππότης»: Η επιστροφή» («The Dark Knight Rises», 2012)].

Σε μία εντελώς διαφορετική ταινία με τίτλο «Επιθυμίες… στο παρά πέντε» («The Bucket List» (2007), που σκηνοθέτησε ο Ρομπ Ράινερ, Φρίμαν και ο Τζακ Νίκολσον υποδύονται δύο ασθενείς με καρκίνο στο τελικό στάδιο που αξιοποιούν στο έπακρο τον χρόνο που τους απομένει. Την επόμενη χρονιά συνεργάστηκε για μία ακόμη φορά με τον Κλιντ Ίστγουντ στην ταινία «Ανίκητος» («Invictus»). Υποδύθηκε τον Νέλσον Μαντέλα, που προσπαθούσε να ενώσει τη φυλετικά διχασμένη χώρα του μέσα από τον αθλητισμό και συγκεκριμένα από την εθνική ομάδα ράγκμπι της Νότιας Αφρικής.

Ο Μόργκαν Φρίμαν, με τη χαρακτηριστική και αναγνωρίσιμη βαθιά φωνή του, είναι περιζήτητος ως αφηγητής σε ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ.