H Νταϊάν Κίτον (Diane Keaton) είναι αμερικανίδα ηθοποιός και σκηνοθέτιδα, με σημαντικές ταινίες στο ενεργητικό της τις δεκαετίες του ‘70 και ‘80. Έγινε γνωστή από τους ρόλους της στις κωμωδίες του Γούντι Άλεν τη δεκαετία του ‘70, ενώ αργότερα κέρδισε τον γενικό σεβασμό ως δραματική ηθοποιός.
Η Νταϊάν Χολ Κίτον γεννήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 1946 στο Λος Άντζελες και ήταν κόρη του κτηματομεσίτη και πολιτικού μηχανικού Τζακ Χολ και της καλλονής Ντόροθι Κίτον, η οποία είχε αναδειχθεί Μις Λος Άντζελες. Σπούδασε σε δραματικές σχολές του Λος Άντζελες και της Νέας Υόρκης κι έκανε το ντεμπούτο της στο θέατρο στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 με περιοδεύοντες καλοκαιρινούς θιάσους.
Πρώτη εμφάνιση σε ταινία του Γούντι Άλεν
Το 1968 είχε έναν από τος πρωταγωνιστικούς ρόλους στο μιούζικαλ «Τρίχες» («Hair») και τον επόμενο χρόνο πρωταγωνίστησε στην κωμωδία του Γούντι Άλεν «Play It Again, Sam», που ανέβηκε στο Μπροντγουέι και το 1972 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο με πρωταγωνίστρια την ίδια («Ωραίος και Σέξι» ο ελληνικό της τίτλος).
Η Κίτον έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο το 1970 στη ρομαντική κωμωδία «Ερωτικά ζευγάρια και άλλοι τόσοι γύρω τους» («Lovers and Other Strangers»), που βασιζόταν σε θεατρικό έργο. Ο χαρακτήρας της νεαρής χαζούλας που χωρίζει από τον άντρα της επειδή τα μαλλιά του δεν μυρίζουν πια σταφίδα, δημιούργησε μία κωμική περσόνα που θα συντηρούσε την πρώιμη καριέρα της.
Αν και έπαιξε στα διάσημα γκανγκστερικά δράματα του Φράνσις Φορντ Κόπολα «Ο Νονός» («The Godfather», 1972) και «Ο Νονός, Μέρος 2o» («The Godfather, Part II» (1974), η Κίτον έφτιαξε το όνομά της κυρίως στις κωμωδίες του Γούντι Άλεν «Ο Υπναράς» («Sleeper», 1973), «Ο Ειρηνοποιός» («Love and Death», 1975), «Εσωτερικές Σχέσεις» («Interiors», 1978) και «Μανχάταν» («Manhattan», 1979).
Όσκαρ για τον «Νευρικό Εραστή» («Annie Hall»)
Το 1977 ήταν η χρονιά που την καθιέρωσε ως σταρ πρώτου μεγέθους με το ρόλο της στην κομεντί του Γούντι Άλεν «Ο Νευρικός Εραστής» («Annie Hall»), για τον οποίο απέσπασε το Όσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου. Βασισμένη στη σχέση της με τον Γούντι Άλεν, η ταινία εξιστορεί τη μεταμόρφωση της Άννι από ένα ντροπαλό και αδέξιο κοριτσόπουλο σε μία ώριμη και με αυτοπεποίθηση γυναίκα.
Την ίδια χρονιά πρωταγωνίστησε στο σκοτεινό και βίαιο φιλμ του Ρίτσαρντ Μπρουκς «Αναζητώντας τον κύριο Γκούντμπαρ («Looking for Mr Goodbar»), αποδεικνύοντας και στους πλέον δύσπιστους το πλούσιο ταλέντο της. Συνέχισε στο ίδιο μήκος κύματος με το ρόλο της δημοσιογράφου Λουίζ Μπράιαντ στο ιστορικό δράμα «Οι Κόκκινοι» («Reds», 1981) του Γουόρεν Μπίτι, ο οποίος διαδέχτηκε στην καρδιά της τον Γούντι Άλεν. Η ερμηνεία της τής χάρισε τη δεύτερη υποψηφιότητά της για Όσκαρ.
Η Κίτον συνέχισε τις επιτυχημένες εμφανίσεις της με ταινίες τόσο διαφορετικές μεταξύ τους, όπως το δράμα του Άλαν Πάρκερ «Διάσταση» («Shoot the Moon», 1982), το πολιτικό θρίλερ του Τζορτζ Ρόι Χιλ «Η Μικρή Τυμπανίστρια» («The Little Drummer Girl», 1984), τη δραμεντί του Μπρους Μπέρεσφορντ «Εγκλήματα Καρδιάς» («Crimes of the Heart», 1986) και την κωμωδία του Ρίτσαρντ Σάιερ «Μπέιμπι Μπουμ» («Baby Boom», 1987).
Συναντήθηκε ξανά με τον Γούντι Άλεν στις ταινίες του «Μέρες Ραδιοφώνου» («Radio Days», 1987) και «Μυστηριώδεις φόνοι στο Μανχάταν» («Manhattan Murder Mystery», 1993). Στη διάρκεια της δεκαετίας του ‘90 εμφανίστηκε σε ταινίες με ευρεία απήχηση, όπως «Ο Νονός 3» («The Godfather, Part III», 1990), η ρομαντική φάρσα «Ο Μπαμπάς της νύφης» («Father of the Bride», 1991) και το μελόδραμα «Σταγόνες Αγάπης» («Marvin's Room», 1996), όπου κέρδισε την τρίτη υποψηφιότητα για Όσκαρ.
Αναλαφρες κωμωδίες, δράματα και σκηνοθεσία
Στις αρχές του αιώνα που διανύουμε, η Κίτον πρωταγωνίστησε σε μία σειρά από ανάλαφρες κωμωδίες, όπως το «Κάλλιο αργά… παρά αργότερα» («Something's Gotta Give», 2003) της Νάνσι Μάγιερς – με συμπρωταγωνιστή τον Τζακ Νίκολσον και την τέταρτη υποψηφιότητα της για Όσκαρ – «Η πέτρα του σκανδάλου («The Family Stone», 2005), «Η μάνα έχει πάντα δίκιο» («Because I Said So», 2007) και «Πρωινό ξύπνημα» («Morning Glory», 2010), στην οποία η Κίτον και ο Χάρισον Φορντ παίζουν δύο τηλεπαρουσιαστές με αντικρουόμενες προσωπικότητες.
Επέστρεψε στο δράμα με την ταινία του Λόρενς Κάσνταν «Ατίθαση Συντροφιά» («Darling Companion», 2012) προτού πρωταγωνιστήσει στη φάρσα «Ο γάμος της χρονιάς» («The Big Wedding», 2013) και τις κωμωδίες «Και όμως γίνεται» («And So It Goes», 2014) και «Μια φορά τον χρόνο» («Love the Coopers», 2015).
Το 2016 υποδύθηκε μία καλόγρια στην εξαιρετική τηλεοπτική σειρά του Πάολο Σορεντίνο «Ο Νεαρός Πάπας» («The Young Pope») και τα επόμενα χρόνια πρωταγωνίστησε στις κωμωδίες «Απροσδόκητος Έρωτας» («Hampstead», 2017), «Book Club» (2018) και «Poms» (2019).
Η Κίτον πέρασε και πίσω από την κάμερα, με πιο γνωστή σκηνοθετική της δημιουργία την κομεντί «Η κλήση σας προωθείται» («Hanging Up», 2000). Στο συγγραφικό της έργο περιλαμβάνεται η αυτοβιογραφία της «Then Again» (2011), το αυτοβιογραφικό «Let's Just Say It Wasn't Pretty» (2014) και η σειρά οδηγών για το σπίτι «House» (2012) και «The House That Pinterest Built» (2017).
Δυναμική και ανεξάρτητη γυναίκα, η Νταϊάν Κίτον δεν έχει παντρευτεί προς ώρας, αλλά έχει μεγαλώσει δύο υιοθετημένα παιδιά. Οι δεσμοί της με τον Γούντι Άλεν, τον Γουόρεν Μπίτι και τον Αλ Πατσίνο, μεταξύ άλλων, απασχόλησαν ποικιλοτρόπως τα ΜΜΕ σ’ όλο τον κόσμο.