Λουίζ Γκλικ

Η αμερικανίδα ποιήτρια Λουίζ Γκλικ (Louise Glück), που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας του 2020 «για την αδιαμφισβήτητη ποιητική της φωνή που με λιτή ομορφιά καθιστά την ατομική ύπαρξη καθολική», υπήρξε μία από τις κορυφαίες ποιητικές φωνές της γενιάς της και συχνά την συνέκριναν με τη Σύλβια Πλαθ.

Η Λουίζ Γκλικ γεννήθηκε στις 22 Απριλίου 1943 στη Νέα Υόρκη και ήταν κόρη του επιχειρηματία Ντάνιελ Γκλικ και της Μπέατρις Κρόσμπι, ρωσοεβραϊκής καταγωγής. Οι γονείς της την ενθάρρυναν από πολύ νωρίς να διαβάζει και να σχεδιάζει. Σε ηλικία τριών ετών γνώριζε τους αρχαιοελληνικούς μύθους και τους ήρωές τους, που έγιναν βασικές αναφορές στο έργο της, και στα πέντε της άρχισε να γράφει τα πρώτα της ποιήματα. Στα εφηβικά της χρόνια έπασχε από ανορεξία, την οποία κατάφερε να καταπολεμήσει με ψυχοθεραπεία.

Μετά την ολοκλήρωση των δευτεροβάθμιων σπουδών της, γράφτηκε το 1952 στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, όπου παρακολούθησε μαθήματα ποίησης από τον σημαντικό αμερικανό ποιητή Στάνλεϊ Κιούνιτς (1905-2006), χωρίς όμως να αποφοιτήσει. Τη δεκαετία του ‘60 άρχισε να δημοσιεύει ποιήματά της σε περιοδικά και το 1968 κυκλοφόρησε την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο «Fistborn». Θα ακολουθήσουν άλλες έντεκα μέχρι το 2014 και μία συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων της το 2012. Παράλληλα, άρχισε να διδάσκει από τη δεκαετία του ‘70 σε διάφορα κολέγια και πανεπιστήμια των ΗΠΑ.

Η ποίηση της Λουίζ Γκλικ χαρακτηρίζεται ως αυτοβιογραφική και διακρίνεται για τη συναισθηματική της ένταση και τη συχνή χρήση του μύθου, της ιστορίας και της φύσης, ως βάση για να εκφράσει τις προσωπικές της εμπειρίες. Έχει τιμηθεί με όλα τα μεγάλα αμερικανικά λογοτεχνικά βραβεία (Pulitzer Prize, National Book Award, National Book Critics Circle Award, Bollingen Prize) και τη διετία 2003-2004 ήταν η «δαφνοστεφής ποιήτρια» των ΗΠΑ.

Το 2006 κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή της «Averno», που είναι μία οραματική ερμηνεία του μύθου της καθόδου της Περσεφόνης στον κάτω κόσμο ως αιχμάλωτης του Άδη, του θεού του θανάτου. Το 2014 παρουσίασε το πιο πρόσφατο έργο της με τίτλο «Faithful and Virtuous Night», η οποία περιλαμβάνει μεγάλες συνθέσεις έως πεζόμορφα ποιήματα, και κυκλοφόρησε στα ελληνικά με τον τίτλο «Πιστή κι ενάρετη νύχτα» τον Απρίλιο του 2021 σε μετάφραση του Χάρη Βλαβιανού και της Δήμητρας Κωτούλα. Είναι το πρώτο ολοκληρωμένο έργο της Γκλικ στα ελληνικά. Έως τότε ποιήματά της είχαν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά.

Η ανακοίνωση της βράβευσής της με τον Νόμπελ Λογοτεχνίας στις 8 Οκτωβρίου 2020, προκάλεσε έκπληξη, επειδή η Γκλικ ήταν σχετικά άγνωστη εκτός ΗΠΑ. Η ίδια θεώρησε ότι η βράβευσή της θέλησε να «τιμήσει την οικεία, ιδιωτική φωνή, την οποία ο δημόσιος λόγος μπορεί συχνά να ενισχύσει ή να προεκτείνει, αλλά ποτέ να αντικαταστήσει». Στην καθιερωμένη διάλεξή της για την αποδοχή του βραβείου, που επρόκειτο να δοθεί στις 10 Δεκεμβρίου 2020 στη Στοκχόλμη, αλλά αναρτήθηκε στον ιστότοπο των βραβείων Νόμπελ λόγω κορωνοϊού, έκανε εκτενή αναφορά στους ποιητές Γουίλιαμ Μπλέικ (1757-1827) και Έμιλι Ντίκινσον (1830-1886), τους οποίους θεωρούσε ως κύριες επιρροές της.

Στην προσωπική της ζωή είχε κάνει δύο γάμους, οι οποίοι κατέληξαν σε διαζύγιο. Από τον πρώτο γάμο της απέκτησε μία κόρη. Η αποτυχία της έγγαμης συμβίωσης την απασχολούσε συχνά στο έργο της.

Η Λουίζ Γκλικ απεβίωσε στις 13 Οκτωβρίου 2023 στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης, σε ηλικία 80 ετών.