Η Τότεναμ («Tottenham Hotspur» ο πλήρης τίτλος της) είναι ποδοσφαιρική ομάδα του Βορείου Λονδίνου, από τις δημοφιλέστερες στην Αγγλία και με φίλους σε πολλά μέρη του κόσμου. Εδρεύει στην ομώνυμη περιοχή της βρετανικής πρωτεύουσας και αγωνίζεται στο νεόδμητο Τότεναμ Χότσπερ Στάντιουμ, χωρητικότητας 62.062 θεατών, που αντικατέστησε το ιστορικό Γουάιτ Χαρτ Λέιν. Διαχρονικά ομάδα των Κυπέλλων, η Τότεναμ έχει κατακτήσει 8 Κύπελλα Αγγλίας, 4 Λιγκ Καπ, 2 Κύπελλα ΟΥΕΦΑ (νυν Γιουρόπα Λιγκ) και 1 Κύπελλο Κυπελλούχων. Την τροπαιοθήκη της κοσμούν και 2 Πρωταθλήματα Αγγλίας (1951, 1961).
Η Τότεναμ ιδρύθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1882 από μια παρέα μαθητών της τοπικής ενορίας των Αγίων Πάντων. Τα παιδιά έπαιζαν κρίκετ τα καλοκαίρια στην ομάδα Χότσπερ Κρίκετ Κλαμπ και αποφάσισαν να δημιουργήσουν μία ποδοσφαιρική ομάδα για να αθλούνται και τους χειμερινούς μήνες. Την ονόμασαν αρχικά Χότσπερ (τολμηρός, επιθετικός), από το προσωνύμιο ενός άγγλου ευγενούς, του σερ Χένρι Πέρσι (1364-1403), ο οποίος πρωτοστάτησε σε μία από τις σοβαρότερες εξεγέρσεις κατά του βασιλιά Ερρίκου Δ’ κι εκτελέστηκε. (Ο Πέρσυ είναι ένα από τα βασικά πρόσωπα της τραγωδίας του Σέξπιρ «Ερρίκος Δ’»). Σύντομα η ονομασία της ομάδας άλλαξε σε Τότεναμ Χότσπερ για να μην συγχέεται με μια άλλη ομάδα του Λονδίνου με την ίδια ονομασία.
Το πρώτο καταγεγραμμένο παιγνίδι της διεξήχθη λίγες ημέρες μετά την ίδρυσή της, στις 30 Σεπτεμβρίου, όταν αντιμετώπισε τους γειτονικούς Ράντικαλς (Ριζοσπάστες) και ηττήθηκε με 2-0. Στη συνέχεια εντάχθηκε στην ερασιτεχνική κατηγορία της περιοχής της και σταδιακά άρχισε να γίνεται δημοφιλής, προσελκύοντας αρκετό κόσμο στα παιγνίδια της. Στις 20 Δεκεμβρίου 1895 έγινε επαγγελματική και εντάχθηκε στην πρώτη κατηγορία της Νότιας Λίγκας, ενώ στις 2 Μαρτίου 1898 απέκτησε εταιρική υπόσταση.
Το 1901 κατέκτησε το πρώτο της τίτλο, το Κύπελλο Αγγλίας, επικρατώντας με 3-1 της Σέφιλντ Γιουνάιτεντ και παραμένει μέχρι σήμερα η μοναδική ομάδα στο νησί που έχει κατακτήσει τη σημαντική αυτή διοργάνωση χωρίς να ανήκει σε εθνική κατηγορία. Το 1908 εντάχθηκε στις εθνικές κατηγορίες, αλλά δεν πέτυχε κάτι σημαντικό έως το 1951 (εκτός από ένα Κύπελλο το 1921), οπότε κατέκτησε το πρώτο της πρωτάθλημα.
Η χρυσή εποχή για την Τότεναμ ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1958, όταν την τεχνική της ηγεσία ανέλαβε ο Μπιλ Νίκολσον. Στα 16 χρόνια που παρέμεινε στον πάγκο της, η Τότεναμ κατέκτησε ένα Πρωτάθλημα Αγγλίας (1961), τρία Κύπελλα Αγγλίας (1961, 1962, 1967), δύο Λιγκ Καπ (1971-1973), ένα Κύπελλο Κυπελλούχων (1963) κι ένα Κύπελλο ΟΥΕΦΑ (1972).
Μετά την αποχώρηση του Νίκολσον το 1974, η Τότεναμ περιέπεσε σε αφάνεια, αλλά γρήγορα επέστρεψε στο προσκήνιο και υπό την καθοδήγηση του Κιθ Μπέρκινσο κατέκτησε το Κύπελλο Αγγλίας το 1981 και το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ το 1983. Σημαντική συνεισφορά στην αναγέννησή της Τότεναμ είχαν δύο αργεντίνοι ποδοσφαιριστές, ο Οσβάλντο Αρντίλες και ο Ρίκι Βίγια, που είχαν αναδειχθεί παγκόσμιοι πρωταθλητές το 1978.
Από το 2001 τις τύχες της ομάδας ανέλαβε η επενδυτική εταιρεία ENIC, γνωστή στους έλληνες φιλάθλους από την εμπλοκή της στα διοικητικά της ΑΕΚ στα τέλη του περασμένου αιώνα. Από την αγωνιστική περίοδο 2015-2016, η Τότεναμ διακρίνεται στο Πρωτάθλημα Αγγλίας και συμμετέχει ανελλιπώς στο Τσάμπιονς Λιγκ, με πρωταγωνιστή τον Χάρι Κέιν και προπονητή τον Μαουρίσιο Ποτσετίνο.
Το έμβλημα της ομάδας απεικονίζει ένα κοκοράκι που στέκεται πάνω σε μια μπάλα ποδοσφαίρου και τη λατινική ρήση «Audere est Facere» (το να τολμάς σημαίνει να πράττεις). Τα χρώματά της είναι το λευκό (φανέλα) και το βαθύ μπλε (παντελονάκι), έχοντας αλλάξει πολλές φορές χρώματα από την ίδρυσή της.
Όπως όλες τις αγγλικές ομάδες, έτσι και την Τότεναμ συνοδεύουν παρατσούκλια. Στην Ελλάδα αποκαλούνται «Πετεινοί», ενώ στην Αγγλία Spurs και Lilywhites (κατάλευκοι). Οι οπαδοί της συχνά αυτοαποκαλούνται Yids (Εβραίοι), καθότι παλαιότερα η βάση του φίλαθλου κοινού της ήταν Εβραίοι. Βρίσκονται σε αντιπαλότητα κυρίως με τους οπαδούς της Άρσεναλ, αλλά και με αυτούς της Τσέλσι και της Γουέστ Χαμ.
Τη φανέλα της Τότεναμ έχουν φορέσει σπουδαίοι ποδοσφαιριστές, όπως οι: Κλιφ Τζόουνς, Ντάνι Μπλανσφλάουερ, Πατ Τζένιγκς, Μάρτιν Τσίβερς, Στιβ Πέριμαν, Ρέι Κλέμενς, Κλάιβ Άλεν,Τζίμι Γκριβς, Γκάρι Μάμπατ, Οσβάλντιο Αρντίλες, Γκλεν Χοντλ, Γκάρι Λίνεκερ, Πολ Γκασκόιν, Τέντι Σέριγχαμ, Σολ Κάμπελ, Ντάρεν Άντερτον, Νταβίντ Ζινολά, Ρόμπι Κιν, Ζερμέν Ντεφόε, Εμανουέλ Αντεμπαγιόρ, Λούκα Μόντριτς και Γκάρεθ Μπέιλ.
Τίτλοι
Διοργάνωση | Τίτλοι | Έτη |
---|---|---|
Πρωτάθλημα Αγγλίας | 2 | 1951, 1961 |
Κύπελλο Αγγλίας | 8 | 1901, 1921, 1961, 1962, 1967, 1981, 1982, 1991 |
Λιγκ Καπ | 4 | 1971, 1973, 1999, 2008 |
Κύπελλο Κυπελλούχων | 1 | 1963 |
Κύπελλο ΟΥΕΦΑ | 2 | 1972, 1984 |
Η Τότεναμ με ομάδες από την Ελλάδα
Ημερομηνία | Αγώνας | Σκορ | Διοργάνωση | Φάση |
---|---|---|---|---|
25/10/1972 | Τότεναμ – Ολυμπιακός | 4-0 | Κύπελλο ΟΥΕΦΑ | Β’ Γύρος |
8/11/1972 | Ολυμπιακός – Τότεναμ | 1-0 | Κύπελλο ΟΥΕΦΑ | Β’ Γύρος |
15/9/2011 | ΠΑΟΚ – Τότεναμ | 0-0 | Γιουρόπα Λιγκ | Γύρος Ομίλων |
30/11/2011 | Τότεναμ – ΠΑΟΚ | 1-2 | Γιουρόπα Λιγκ | Γύρος Ομίλων |
4/10/2012 | Παναθηναϊκός – Τότεναμ | 1-1 | Γιουρόπα Λιγκ | Γύρος Ομίλων |
6/12/2012 | Τότεναμ – Παναθηναϊκός | 3-1 | Γιουρόπα Λιγκ | Γύρος Ομίλων |
23/10/2014 | Τοτεναμ – Αστέρας Τρ. | 5-1 | Γιουρόπα Λιγκ | Γύρος Ομίλων |
6/11/2014 | Αστέρας Τρ. – Τότεναμ | 1-2 | Γιουρόπα Λιγκ | Γύρος Ομίλων |
18/9/2019 | Ολυμπιακός – Τότεναμ | 2-2 | Τσάμπιονς Λιγκ | Γύρος Ομίλων |
26/11/2019 | Τότεναμ – Ολυμπιακός | 4-2 | Τσάμπιονς Λιγκ | Γύρος Ομίλων |
Η Τότεναμ με ομάδες από την Κύπρο
Ημερομηνία | Αγώνας | Σκορ | Διοργάνωση | Φάση |
---|---|---|---|---|
20/9/2007 | Τότεναμ – Ανόρθωση | 6-1 | Κύπελλο ΟΥΕΦΑ | Α’ Γύρος |
4/10/2007 | Ανόρθωση – Τότεναμ | 1-1 | Κύπελλο ΟΥΕΦΑ | Α’ Γύρος |
21/8/2015 | ΑΕ Λεμεσού – Τότεναμ | 1-2 | Γιουρόπα Λιγκ | Πλέι-Οφ |
28/8/2015 | Τότεναμ – ΑΕ Λεμεσού | 3-0 | Γιουρόπα Λιγκ | Πλέι-Οφ |
26/9/2017 | ΑΠΟΕΛ – Τότεναμ | 0-3 | Τσάμπιονς Λιγκ | Γύρος Ομίλων |
6/12/2017 | Τότεναμ – ΑΠΟΕΛ | 3-0 | Τσάμπιονς Λιγκ | Γύρος Ομίλων |