Το Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου Α’ Εθνικής (Super League) και η ιστορία του

Το Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου Α’ Εθνικής (Super League) είναι η κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση της χώρας σε επίπεδο συλλόγων. Διεξάγεται με διάφορες μορφές και ονομασίες από το 1905, αλλά αναγνωρίζονται μόνο οι διοργανώσεις που έγιναν υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (ΕΠΟ) από το 1927 και εντεύθεν.

Μέχρι την ίδρυση της ΕΠΟ (14 Νοεμβρίου 1926), την ποδοσφαιρική δραστηριότητα στην Ελλάδα συντόνιζε ο ΣΕΓΑΣ, ο οποίος διοργάνωσε σειρά πρωταθλημάτων από την περίοδο 1905 – 1906, στα οποία συμμετείχαν ομάδες από την Αθήνα και τον Πειραιά. Από το 1912 έως το 1921 πάγωσε κάθε αθλητική δραστηριότητα στην Ελλάδα, λόγω των Βαλκανικών Πολέμων, του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

Τη σεζόν 1922 – 1923 συμμετείχε για πρώτη φορά και μία ομάδα από τη Θεσσαλονίκη, ο Άρης Θεσσαλονίκης (πρωταθλητής Μακεδονίας – Θράκης), που αντιμετώπισε στον τελικό του Πανελληνίου Πρωταθλήματος, όπως ονομάστηκε, τον Πειραϊκό (πρωταθλητής Αθηνών - Πειραιώς), από τον οποίο ηττήθηκε με 4-1.

Την περίοδο 1927 – 1928 η ΕΠΟ διοργάνωσε το πρώτο επίσημο πρωτάθλημα, με νικητή τον Άρη Θεσσαλονίκης. Στην τελική φάση συμμετείχαν οι πρωταθλητές Αθήνας – Πειραιάς και Μακεδονίας. Οι ομάδες εκτός Αθηνών και Θεσσαλονίκης έκαναν την εμφάνισή τους για πρώτη στο πρωτάθλημα του 1938 – 1939.

Μέχρι και την περίοδο 1958 – 1959 το Πρωτάθλημα Ελλάδας διεξαγόταν σε δύο φάσεις: τοπικά πρωταθλήματα και τελική φάση, με τους πρωταθλητές των τριών ιδρυτικών ενώσεων της ΕΠΟ: Αθήνας, Πειραιά και Μακεδονίας, καθώς και εκπροσώπων της λοιπής Ελλάδας.

Το 1959 αποτέλεσε χρονιά – σταθμό για το ελληνικό ποδόσφαιρο, καθώς καθιερώθηκε το ενιαίο πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής Κατηγορίας υπό την πίεση της κυβέρνησης Καραμανλή, που επιδίωκε τη διεξαγωγή περισσότερων αγώνων για την επιτυχία του ΠΡΟ-ΠΟ, αλλά και της ΟΥΕΦΑ, που ήθελε την προσαρμογή του ελληνικού πρωταθλήματος στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Η ΕΠΟ αντέδρασε στην αρχή, αλλά αναγκάστηκε να υποχωρήσει κάτω από την αποφασιστικότητα του γενικού γραμματέα Αθλητισμού, Γεωργίου Βήχου.

Η ρομαντική περίοδος του ποδοσφαίρου είχε περάσει ανεπιστρεπτί και το άθλημα πέρναγε σταδιακά στην εποχή του ημιεπαγγελματισμού και από το 1979 στον πλήρη επαγγελματισμό με την ίδρυση των Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (ΠΑΕ) και την ανάληψη διεξαγωγής του πρωταθλήματος από την Ένωση των Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (ΕΠΑΕ). Δύο χρόνια νωρίτερα, οι ποδοσφαιριστές είχαν ιδρύσει τον Πανελλήνιο Σύλλογο Αμειβομένων Ποδοσφαιριστών (ΠΣΑΠ), για την προστασία των δικαιωμάτων τους και την επίλυση των προβλημάτων του κλάδου τους.

Τον Ιούλιο του 2006, οι ομάδες της Α’ Εθνικής αποσπάστηκαν από την ΕΠΑΕ και συγκρότησαν Συνεταιρισμό Περιορισμένης Ευθύνης (ΣΠΕ) με την επωνυμία «Ένωση Επαγγελματικού Ποδοσφαίρου Α’ Εθνικής Κατηγορίας (Super League)», η οποία διοργανώνει έκτοτε το κορυφαίο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα της χώρας.

Πρωταθλητές Ελλάδας

Α/Α	Αγωνιστική Περίοδος	Πρωταθλητής
1	1927-1928	Άρης Θ.
2	1928-1929	Δεν έγινε
3	1929-1930	Παναθηναϊκός
4	1930-1931	Ολυμπιακός
5	1931-1932	Άρης Θ.
6	1932-1933	Ολυμπιακός
7	1933-1934	Ολυμπιακός
8	1934-1935	Δεν τελείωσε
9	1935-1936	Ολυμπιακός
10	1936-1937	Ολυμπιακός
11	1937-1938	Ολυμπιακός
12	1938-1939	ΑΕΚ
13	1939-1940	ΑΕΚ
14	1940-1941	Δεν τελείωσε λόγω του Β’ Π.Π
15	1941-1942	Δεν έγινε λόγω του Β’ Π.Π
16	1942-1943	Δεν έγινε λόγω του Β’ Π.Π
17	1943-1944	Δεν έγινε λόγω του Β’ Π.Π
18	1944-1945	Δεν έγινε λόγω του Β’ Π.Π
19	1945-1946	Άρης Θ.
20	1946-1947	Ολυμπιακός
21	1947-1948	Ολυμπιακός
22	1948-1949	Παναθηναϊκός
23	1949-1950	Δεν έγινε
24	1950-1951	Ολυμπιακός
25	1951-1952	Δεν έγινε
26	1952-1953	Παναθηναϊκός
27	1953-1954	Ολυμπιακός
28	1954-1955	Ολυμπιακός
29	1955-1956	Ολυμπιακός
30	1956-1957	Ολυμπιακός
31	1957-1958	Ολυμπιακός
32	1958-1959	Ολυμπιακός
33	1959-1960	Παναθηναϊκός
34	1960-1961	Παναθηναϊκός
35	1961-1962	Παναθηναϊκός
36	1962-1963	ΑΕΚ
37	1963-1964	Παναθηναϊκός
38	1964-1965	Παναθηναϊκός
39	1965-1966	Ολυμπιακός
40	1966-1967	Ολυμπιακός
41	1967-1968	ΑΕΚ
42	1968-1969	Παναθηναϊκός
43	1969-1970	Παναθηναϊκός
44	1970-1971	ΑΕΚ
45	1971-1972	Παναθηναϊκός
46	1972-1973	Ολυμπιακός
47	1973-1974	Ολυμπιακός
48	1974-1975	Ολυμπιακός
49	1975-1976	ΠΑΟΚ
50	1976-1977	Παναθηναϊκός
51	1977-1978	ΑΕΚ
52	1978-1979	ΑΕΚ
53	1979-1980	Ολυμπιακός
54	1980-1981	Ολυμπιακός
55	1981-1982	Ολυμπιακός
56	1982-1983	Ολυμπιακός
57	1983-1984	Παναθηναϊκός
58	1984-1985	ΠΑΟΚ
59	1985-1986	Παναθηναϊκός
60	1986-1987	Ολυμπιακός
61	1987-1988	Λάρισα
62	1988-1989	ΑΕΚ
63	1989-1990	Παναθηναϊκός
64	1990-1991	Παναθηναϊκός
65	1991-1992	ΑΕΚ
66	1992-1993	ΑΕΚ
67	1993-1994	ΑΕΚ
68	1994-1995	Παναθηναϊκός
69	1995-1996	Παναθηναϊκός
70	1996-1997	Ολυμπιακός
71	1997-1998	Ολυμπιακός
72	1998-1999	Ολυμπιακός
73	1999-2000	Ολυμπιακός
74	2000-2001	Ολυμπιακός
75	2001-2002	Ολυμπιακός
76	2002-2003	Ολυμπιακός
77	2003-2004	Παναθηναϊκός
78	2004-2005	Ολυμπιακός
79	2005-2006	Ολυμπιακός
80	2006-2007	Ολυμπιακός
81	2007-2008	Ολυμπιακός
82	2008-2009	Ολυμπιακός
83	2009-2010	Παναθηναϊκός
84	2010-2011	Ολυμπιακός
85	2011-2012	Ολυμπιακός
86	2012-2013	Ολυμπιακός
87	2013-2014	Ολυμπιακός
88	2014-2015	Ολυμπιακός
89	2015-2016	Ολυμπιακός
90	2016-2017	Ολυμπιακός
91	2017-2018	ΑΕΚ
92	2018-2019	ΠΑΟΚ
93	2019-2020	Ολυμπιακός
94	2020-2021	Ολυμπιακός
95	2021-2022	Ολυμπιακός
96	2022-2023	AEK
97	2023-2024	ΠΑΟΚ

Τίτλοι ανά ομάδα

Α/Α	Ομάδα	Τίτλοι	Έτος
1	Ολυμπιακός	47	1931, 1933, 1934, 1936, 1937, 1938, 1947, 1948, 1951, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1966, 1967, 1973, 1974, 1975, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2020, 2021, 2022.
2	Παναθηναϊκός	20	1930, 1949, 1953, 1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1969, 1970, 1972, 1977, 1984, 1986, 1990, 1991, 1995, 1996, 2004, 2010.
3	ΑΕΚ	13	1939, 1940, 1963, 1968, 1971, 1978, 1979, 1989, 1992, 1993, 1994, 2018, 2023.
5	ΠΑΟΚ	4	1976, 1985, 2019, 2024
4	Άρης	3	1928, 1932, 1946
6	Λάρισα	1	1988

Συμμετοχές Ομάδων στην Α’ Εθνική/Σούπερ Λιγκ (επί 65 διοργανώσεων)