Το Κύπελλο Ελλάδος Ποδοσφαίρου και η ιστορία του

Το Κύπελλο Ελλάδος είναι η δεύτερη τη τάξει ποδοσφαιρική διοργάνωση στη χώρα μας, μετά το πρωτάθλημα της Σούπερ Λίγκας (πρώην Α’ Εθνικής). Ξεκίνησε το 1931 και διεξάγεται με διακοπές μέχρι σήμερα. Πολυνίκης του θεσμού είναι ο Ολυμπιακός Πειραιώς με 28 κατακτήσεις.

H πρώτη διοργάνωση του Κυπέλλου Ελλάδος έγινε το 1931 υπό την αιγίδα της ΕΠΟ, που είχε αναλάβει τις τύχες του ελληνικού ποδοσφαίρου από το 1926. Πήραν μέρος 17 ομάδες από την Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη. Ο τελικός έγινε στις 8 Νοεμβρίου 1931 στο Γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, ανάμεσα στην ΑΕΚ και τον Άρη Θεσσαλονίκης, με διαιτητή τον Σωτήρη Ασπρογέρακα, βετεράνο ποδοσφαιριστή του Παναθηναϊκού και μετέπειτα διεθνή διαιτητή. Η ΑΕΚ νίκησε με 5-3 (2-2) και κατέκτησε το πρώτο Κύπελλο Ελλάδος.

Στην αρχή, το Κύπελλο γινόταν με ομάδες όλων των κατηγοριών και η συμμετοχή ήταν προαιρετική. Έτσι, πολλές φορές, εξαιτίας της απροθυμίας των συλλόγων, ο θεσμός δεν βρήκε ανταπόκριση και δεν τέλειωσε κανονικά ή δεν έγινε καθόλου, ιδιαίτερα τα προπολεμικά χρόνια. Πολύ αργότερα και με τη σταδιακή καθιέρωση του επαγγελματισμού στο ποδόσφαιρο, στη διοργάνωση συμμετείχαν μόνο οι ομάδες που διατηρούσαν τμήματα αμειβομένων ποδοσφαιριστών. Για τις ερασιτεχνικές ομάδες δημιουργήθηκε ξεχωριστή διοργάνωση το 1971, το Κύπελλο Ερασιτεχνών.

Το σύστημα διεξαγωγής δεν ήταν ενιαίο όλα αυτά τα χρόνια. Για ένα μεγάλο διάστημα, στην αρχική φάση του Κυπέλλου, δεν γινόταν κλήρωση, αλλά ορισμός, για να αποφεύγονται οι αναμετρήσεις μεταξύ των ισχυρών και δημοφιλών ομάδων. Μέχρι το 1965 αν δύο ομάδες αναδεικνύονταν ισόπαλες και μετά την παράταση, έδιναν και δεύτερο αγώνα. Από τη χρονιά αυτή κι εξαιτίας των επεισοδίων στον ημιτελικό αγώνα Παναθηναϊκού - Ολυμπιακού το 1964, μετά το ισόπαλο αποτέλεσμα των 120 λεπτών γινόταν κλήρωση για το νικητή.

Έτυχε, μάλιστα, σε μία περίπτωση, το 1968-69, να κριθεί ο τελικός με κλήρωση. Στις 9 Ιουλίου 1969, Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός αναμετρήθηκαν στο Στάδιο Καραϊσκάκη και μετά την ημίωρη παράταση παρέμειναν στο ισόπαλο 1-1. Στην κλήρωση που ακολούθησε στη σέντρα του γηπέδου, ο Παναθηναϊκός στάθηκε τυχερός και κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδος. Από την αμέσως επόμενη χρονιά καθιερώθηκε και στη χώρα μας η διαδικασία των πέναλτι.

Ο Ολυμπιακός είναι ο πολυνίκης της διοργάνωσης με 28 κύπελλα στην τροπαιοθήκη του και ακολουθούν ο Παναθηναϊκός με 18 και η ΑΕΚ με 14. Συνολικά, οι ομάδες τού τέως ΠΟΚ έχουν κατακτήσει τα 59 από τα 72 Κύπελλα Ελλάδος.

Το Κύπελλο Ελλάδος δεν έγινε ή διακόπηκε από το 1934 έως το 1938 για οικονομικούς λόγους, από το 1940 έως το 1946, λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της Κατοχής, το 1962 και το 1964, λόγω επεισοδίων και το 1966, επειδή δεν κατέβηκε ο Ολυμπιακός στον τελικό με την ΑΕΚ.

Στις 27 Ιουνίου 1962, ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός αναμετρήθηκαν στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδας, στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας. Ο ελβετός διαιτητής Μελέ διέκοψε τον αγώνα στο 100ο λεπτό της παράτασης λόγω σκότους. Οι φίλαθλοι, νομίζοντας ότι είναι κανονισμένο για να επαναληφθεί ο αγώνας για εισπρακτικούς λόγους, εισέβαλαν στον αγωνιστικό χώρο και αγώνας διακόπηκε. Η ΕΠΟ φοβούμενη παρόμοια επεισόδια δεν όρισε επαναληπτικό αγώνα, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει κυπελλούχος αυτή τη χρονιά.

Στις 17 Ιουνίου 1964, ο ημιτελικός αγώνας Παναθηναϊκού - Ολυμπιακού διακόπηκε στο 115ο λεπτό της παράτασης. Εξαγριωμένοι φίλαθλοι και των δύο ομάδων, πιστεύοντας ότι ο αγώνας είναι «στημένος», κατέστρεψαν ολοκληρωτικά το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Στην κανονική του διάρκεια ο αγώνας έληξε ισόπαλος 1-1 (Δομάζος - Νεοφώτιστος). Μετά την εξέλιξη αυτή, κυπελλούχος Ελλάδος ανακηρύχθηκε η ΑΕΚ, που είχε περάσει στον τελικό.

Στις 10 Ιουλίου 1966 ήταν προγραμματισμένος να γίνει οι τελικός μεταξύ ΑΕΚ και Ολυμπιακού. Οι ερυθρόλευκοι δεν κατέβηκαν στον τελικό, κατόπιν υπόδειξης του προπονητή τους Μάρτον Μπούκοβι, που θεώρησε ότι η ποδοσφαιρική περίοδος είχε «τραβήξει» αδικαιολόγητα.

Τελικοί

Α/Α Έτος Φιναλίστ Σκορ Κυπελλούχος
01 1931 ΑΕΚ – Άρης Θ. 5-3 ΑΕΚ
02 1933 Εθνικός Π – Άρης Θ. 2-2 / 2-1 Εθνικός Π.
03 1939 ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 2-1 ΑΕΚ
04 1940 ΠΑΟ – Άρης Θ. 3-1 ΠΑΟ
05 1947 ΟΣΦΠ – Ηρακλής Θ 5-0 ΟΣΦΠ
06 1948 ΠΑΟ – ΑΕΚ 2-1 ΠΑΟ
07 1949 ΑΕΚ – ΠΑΟ 0-0 / 2-1 ΑΕΚ
08 1950 ΑΕΚ – Άρης Θ. 4-0 ΑΕΚ
09 1951 ΟΣΦΠ – ΠΑΟΚ 4-0 ΟΣΦΠ
10 1952 ΟΣΦΠ – Πανιώνιος 2-2/2-0 ΟΣΦΠ
11 1953 ΟΣΦΠ – ΑΕΚ 3-2 ΟΣΦΠ
12 1954 ΟΣΦΠ – Δόξα Δρ. 2-0 ΟΣΦΠ
13 1955 ΠΑΟ – ΠΑΟΚ 2-0 ΠΑΟ
14 1956 ΑΕΚ – ΟΣΦΠ 2-1 ΑΕΚ
15 1957 ΟΣΦΠ – Ηρακλής Θ. 2-0 ΟΣΦΠ
16 1958 ΟΣΦΠ – Δόξα Δρ. 5-1 ΟΣΦΠ
17 1959 ΟΣΦΠ – Δόξα Δρ. 2-1 ΟΣΦΠ
18 1960 ΟΣΦΠ – ΠΑΟ 1-1 / 2-0 ΟΣΦΠ
19 1961 ΟΣΦΠ – Πανιώνιος 3-0 ΟΣΦΠ
20 1962 ΟΣΦΠ – ΠΑΟ Διεκόπη
21 1963 ΟΣΦΠ – Πιερικός 3-0 ΟΣΦΠ
22 1964 ά.α - ΑΕΚ
23 1965 ΟΣΦΠ – ΠΑΟ 1-0 ΟΣΦΠ
24 1966 ΑΕΚ – ΟΣΦΠ 2-0 (ά.α) ΑΕΚ
25 1967 ΠΑΟ – Πανιώνιος 1-0 ΠΑΟ
26 1968 ΟΣΦΠ – ΠΑΟ 1-0 ΟΣΦΠ
27 1969 ΠΑΟ – ΟΣΦΠ 1-1 ΠΑΟ (κλήρωση)
28 1970 Άρης Θ. – ΠΑΟΚ 1-0 Άρης Θ.
29 1971 ΟΣΦΠ – ΠΑΟΚ 3-1 ΟΣΦΠ
30 1972 ΠΑΟΚ – ΠΑΟ 2-1 ΠΑΟΚ
31 1973 ΟΣΦΠ – ΠΑΟΚ 1-0 ΟΣΦΠ
32 1974 ΠΑΟΚ – ΟΣΦΠ 2-2 (4-3 π.) ΠΑΟΚ
33 1975 ΟΣΦΠ – ΠΑΟ 1-0 ΟΣΦΠ
34 1976 Ηρακλής Θ. – ΟΣΦΠ 4-4 (6-5 π.) Ηρακλής Θ.
35 1977 ΠΑΟ – ΠΑΟΚ 2-1 ΠΑΟ
36 1978 ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 2-0 ΑΕΚ
37 1979 Πανιώνιος – ΑΕΚ 3-1 Πανιώνιος
38 1980 ΑΓΣ Καστοριά – Ηρακλής Θ. 5-2 ΑΓΣ Καστοριά
39 1981 ΟΣΦΠ – ΠΑΟΚ 3-1 ΟΣΦΠ
40 1982 ΠΑΟ – ΑΕ Λάρισας 1-0 ΠΑΟ
41 1983 ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 2-0 ΑΕΚ
42 1984 ΠΑΟ – ΑΕ Λάρισας 2-0 ΠΑΟ
43 1985 ΑΕ Λάρισας – ΠΑΟΚ 4-1 ΑΕ Λάρισας
44 1986 ΠΑΟ – ΟΣΦΠ 4-0 ΠΑΟ
45 1987 ΟΦΗ – Ηρακλής Θ. 1-1 (3-1 π.) ΟΦΗ
46 1988 ΠΑΟ – ΟΣΦΠ 2-2 (4-3 π.) ΠΑΟ
47 1989 ΠΑΟ – Πανιώνιος 3-1 ΠΑΟ
48 1990 ΟΣΦΠ – ΟΦΗ 4-2 ΟΣΦΠ
49 1991 ΠΑΟ – Αθηναϊκός 3-0 / 2-1 ΠΑΟ
50 1992 ΟΣΦΠ – ΠΑΟΚ 1-1 / 2-0 ΟΣΦΠ
51 1993 ΠΑΟ – ΟΣΦΠ 1-0 ΠΑΟ
52 1994 ΠΑΟ – ΑΕΚ 3-3 (4-2 π.) ΠΑΟ
53 1995 ΠΑΟ – ΑΕΚ 1-0 (παρ.) ΠΑΟ
54 1996 ΑΕΚ- Απόλλων Αθ. 7-1 ΑΕΚ
55 1997 ΑΕΚ – ΠΑΟ 0-0 (5-3 π.) ΑΕΚ
56 1998 Πανιώνιος – ΠΑΟ 1-0 Πανιώνιος
57 1999 ΟΣΦΠ – ΠΑΟ 2-0 ΟΣΦΠ
58 2000 ΑΕΚ – Ιωνικός Ν. 3-0 ΑΕΚ
59 2001 ΠΑΟΚ – ΟΣΦΠ 4-2 ΠΑΟΚ
60 2002 ΑΕΚ – ΟΣΦΠ 2-1 ΑΕΚ
61 2003 ΠΑΟΚ – Άρης Θ. 1-0 ΠΑΟΚ
62 2004 ΠΑΟ – ΟΣΦΠ 3-1 ΠΑΟ
63 2005 ΟΣΦΠ – Άρης Θ. 3-0 ΟΣΦΠ
64 2006 ΟΣΦΠ – ΑΕΚ 3-0 ΟΣΦΠ
65 2007 ΑΕ Λάρισας – ΠΑΟ 2-1 ΑΕ Λάρισας
66 2008 ΟΣΦΠ – Άρης Θ. 2-0 ΟΣΦΠ
67 2009 ΟΣΦΠ – ΑΕΚ 4-4 (15-14 π.) ΟΣΦΠ
68 2010 ΠΑΟ – Άρης Θ. 1-0 ΠΑΟ
69 2011 ΑΕΚ – Ατρόμητος Αθ. 3-0 ΑΕΚ
70 2012 ΟΣΦΠ – Ατρόμητος Αθ. 2-1 (παρ.) ΟΣΦΠ
71 2013 ΟΣΦΠ – Αστέρας Τρ. 3-1 (παρ.) ΟΣΦΠ
72 2014 ΠΑΟ – ΠΑΟΚ 4-1 ΠΑΟ
73 2015 ΟΣΦΠ – Σκόντα Ξάνθη 3-1 ΟΣΦΠ
74 2016 ΟΣΦΠ – ΑΕΚ 1-2 ΑΕΚ
75 2017 ΠΑΟΚ – ΑΕΚ 2-1 ΠΑΟΚ
76 2018 ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 0-2 ΠΑΟΚ
77 2019 ΠΑΟΚ – ΑΕΚ 1-0 ΠΑΟΚ
78 2020 ΟΣΦΠ – ΑΕΚ 1-0 ΟΣΦΠ
79 2021 ΟΣΦΠ – ΠΑΟΚ 1-2 ΠΑΟΚ
80 2022 ΠΑΟ – ΠΑΟΚ 1-0 ΠΑΟ
81 2023 ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 2-0 ΑΕΚ

Κυπελλούχοι

Ομάδα Κατακτήσεις Έτη
ΟΣΦΠ 28 1947, 1951, 1952, 1953, 1954, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1963, 1965, 1968, 1971, 1973, 1975, 1981, 1990, 1992, 1999, 2005, 2006, 2008, 2009, 2012, 2013, 2015, 2020.
ΠΑΟ 19 1940, 1948, 1955, 1967, 1969, 1977, 1982, 1984, 1986, 1988, 1989, 1991, 1993, 1994, 1995, 2004, 2010, 2014, 2022.
ΑΕΚ 16 1932, 1939, 1949, 1950, 1956, 1964, 1966, 1978, 1983, 1996, 1997, 2000, 2002, 2011, 2016, 2023.
ΠΑΟΚ 8 1972, 1974, 2001, 2003, 2017, 2018, 2019, 2021
Πανιώνιος 2 1979, 1998
ΑΕ Λάρισας 2 1985, 2007
Εθνικός Π. 1 1933
Άρης Θ. 1 1970
Ηρακλής Θ. 1 1976
ΑΓΣ Καστοριά 1 1980
ΟΦΗ 1 1987

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ EMAIL ΣΑΣ

Εγγραφείτε στο Newsletter μας για να λαμβάνετε κάθε μέρα στο email σας τα σημαντικότερα άρθρα του «Σαν Σήμερα .gr»


ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΜΕΛΟΥΣ

premium Γίνε συνδρομητής με μόλις 8 € / μήνα, στήριξε τον αγαπημένο σου ιστότοπο
και απόλαυσε premium περιεχόμενο, χωρίς διαφημίσεις!

ΜΑΘΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ