Χάρι Μπελαφόντε: Ο θρυλικός τραγουδιστής του «Banana Boat Song»

Ο Χάρι Μπελαφόντε (Harry Belafonte) ήταν αμερικανός τραγουδιστής, ηθοποιός, κινηματογραφικός παραγωγός και πολιτικός ακτιβιστής. Γνώρισε μεγάλη επιτυχία ως τραγουδιστής τη δεκαετία του 1950, όταν ενσωμάτωσε στα τραγούδια του τους ρυθμούς και τους ήχους της Καραϊβικής (καλίψο, μέντο κ.ά.). Σήμα-κατατεθέν του το παραδοσιακό τραγούδι της Τζαμάικα «Day-O» (The Banana Boat Song).

Ο Χάρολντ Τζορτζ Μπελανφάντι (αργότερα το άλλαξε στο εύηχο Μπελαφόντε) γεννήθηκε την 1η Μαρτίου 1927 στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης από γονείς μετανάστες από τη Μαρτινίκα και την Τζαμάικα. Από το 1932 έως το 1940 έζησε με τους γονείς της μητέρας του στην Τζαμάικα.

Ξεκίνημα με τζαζ και το πρώτο άλμπουμ

Με την επιστροφή του στη Νέα Υόρκη το 1940 φοίτησε για λίγο στο Λύκειο και στη συνέχεια υπηρέτησε ως εθελοντής στο ναυτικό κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά την αφυπηρέτησή του εργάστηκε ως βοηθός θυρωρού στη Νέα Υόρκη, αλλά το όνειρό του ήταν να γίνει ηθοποιός.

Φοίτησε στο θεατρικό εργαστήρι του εκπατρισμένου γερμανού σκηνοθέτη Έρβιν Πισκάτορ και ξεκίνησε την καριέρα του ως τραγουδιστής της τζαζ σε νυχτερινό κέντρο διασκέδασης. Δεν τον ενθουσίαζαν ιδιαίτερα τα τραγούδια που ερμήνευε κι έτσι άρχισε να ενδιαφέρεται για τη φολκ μουσική, την οποία εμπλούτισε με τους ρυθμούς και τους ήχους της Καραϊβικής.

Το 1956 ηχογράφησε το άλμπουμ «Harry Belafonte: Calypso», το οποίο πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Το τραγούδι που τον σημάδεψε έκτοτε ήταν το «Day-O» (The Banana Boat Song). Άλλες μεγάλες επιτυχίες της καριέρας του ήταν τα τραγούδια «Jamaica Farewell» (1956), «Mary's Boy Child» (1956) και «Jump in the Line (Shake, Senora)» (1961). Το 1961 τιμήθηκε με Γκράμι για το άλμπουμ «Swing Dat Hammer» (1960).

Οι συνεργασίες με Μακέμπα και Μούσχουρη

Οι συνεργασίες του με τη Νοτιοαφρικανή Μίριαμ Μακέμπα και τη δικιά μας Νανά Μούσχουρη, βοήθησε και τις δύο να γίνουν αποδεκτές από το αμερικάνικο κοινό. Ο δίσκος του με τη Μακέμπα «An Evening with Belafonte/Makeba» (1965) τιμήθηκε με Γκράμι.

Εκτός από τραγουδιστής, ο Χάρι Μπελαφόντε ήταν ένας επιτυχημένος ηθοποιός και παραγωγός ταινιών. Κέρδισε το βραβείο Τόνι το 1953 για το ρόλο του στο μιούζικαλ «John Murray Anderson’s Almanac», που ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ. Τον επόμενο χρόνο πρωταγωνίστησε στο κινηματογραφικό μιούζικαλ «Κάρμεν Τζόουνς» («Carmen Jones»), που σημείωσε μεγάλη επιτυχία.

Οι συμμετοχές σε ταινίες, σειρές και ντοκιμαντέρ

Εμφανίστηκε σε πολλές άλλες ταινίες, ντοκιμαντέρ και τηλεοπτικές εκπομπές. Χαρακτηριστικοί είναι οι ρόλοι του στο νουάρ του Ρόμπερτ Γουάιζ «Οι Λύκοι μόνοι τους» («Odds Against Tomorrow», 1959), που ήταν ταυτόχρονα παραγωγός και χρόνια αργότερα, το 1996, στο αστυνομικό δράμα του Ρόμπερτ Άλτμαν «Κάνσας Σίτι» («Kansas City»). Για το τηλεοπτικό σόου «Tonight with Belafonte» (1959) τιμήθηκε με Έμμυ.

Ο Μπελαφόντε υπήρξε μία δυνατή φωνή για τα ανθρώπινα και τα πολιτικά δικαιώματα για πολλά χρόνια. Στις δεκαετίες του 1950 και του 1960 υποστήριξε το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα των αφροαμερικανών τις ΗΠΑ και ήταν φίλος του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Ηγήθηκε και χρηματοδότησε πορείες, με αποκορύφωμα την οργάνωση της Πορείας του 1963 στην Ουάσιγκτον.

Εργάστηκε επίσης για τη βελτίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο κι επικεντρώθηκε ιδιαίτερα στη βοήθεια των παιδιών της Αφρικής. Ήταν ένας από τους πολλούς αστέρες της μουσικής που συμμετείχαν στην ηχογράφηση του φιλανθρωπικού τραγουδιού «We Are the World» (1985). Το 1987 έγινε πρεσβευτής καλής θέλησης της UNICEF.

Ο Χάρι Μπελαφόντε πέθανε στη Νέα Υόρκη στις 25 Απριλίου 2023, σε ηλικία 96 ετών. Είχε παντρευτεί τρεις φορές και ήταν πατέρας τεσσάρων παιδιών.