Φρανκ Ντρέικ: Ο «κυνηγός» των εξωγήινων

Ο Φρανκ Ντρέικ (Frank Drake) υπήρξε επιφανής αμερικανός αστροφυσικός, πρωτοπόρος στην αναζήτηση νοήμονος εξωγήινης ζωής. Είναι επίσης γνωστός για τη φερώνυμη εξίσωση (Drake Equation), με την οποία διερευνώνται οι πιθανότητες ύπαρξης εξωγήινων όντων υψηλής νοημοσύνης.

Ο Φρανκ Ντόναλντ Ντρέικ γεννήθηκε στις 28 Μαΐου 1930 στο Σικάγο. Σπούδασε φυσική στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ της Νέας Υόρκης κι έλαβε το διδακτορικό του στην αστρονομία από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.

Μετά τη θητεία του στο ραδιοτηλεσκόπιο National Radio Astronomy Observatory (NRAO) και αφού διηύθυνε το τηλεσκόπιο Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο (1966-1968), εργάστηκε στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), προτού γίνει καθηγητής αστρονομίας στο Κορνέλ (1976) και μετά στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας-Σάντα Κρουζ (1984-1996). Επί 19 χρόνια διετέλεσε πρόεδρος του Ινστιτούτου Αναζήτησης Εξωγήινης Νοημοσύνης (SETI:Search for Extra-Terrestrial Intelligence).

Η διάσημη εξίσωση

Το 1961, όσο εργαζόταν στο ραδιοτηλεσκόπιο NRAO στη Δυτική Βιρτζίνια κι ενώ είχε από το 1960 ξεκινήσει την πρώτη οργανωμένη έρευνα ραδιοσημάτων από «έξυπνες» εξωγήινες πηγές (Project Ozma), παρουσίασε τη διάσημη πια εξίσωσή του που έκτοτε αποτέλεσε πλαίσιο αναφοράς για τις μελέτες αναφορικά με την πιθανότητα να βρεθούν εξωγήινοι.

Πέρα από την εξίσωση, η οποία ήταν ένα θεωρητικό κατασκεύασμα (που πήγε κόντρα στις προκαταλήψεις των συναδέλφων του, πολλοί από τους οποίους μέχρι σήμερα απαξιώνουν την έρευνα για τους εξωγήινους), σε όλη την καριέρα του εργάστηκε για να τελειοποιήσει τις τεχνικές μεθόδους ανίχνευσης ραδιοσημάτων από εξωγήινη νοημοσύνη. Επίσης συμμετείχε στην ανακάλυψη των ζωνών ακτινοβολίας του Δία κι έπαιξε σημαντικό ρόλο στις παρατηρήσεις που οδήγησαν στην κατανόηση των αστέρων νετρονίων (πάλσαρ).

Το «μήνυμα Αρεσίμπο»

Ο Ντρέικ δημιούργησε το 1974 το πρώτο διαστρικό μήνυμα που μεταδόθηκε στο διάστημα από τη Γη, γνωστό ως «μήνυμα Αρεσίμπο» από το όνομα του ομώνυμου ραδιοτηλεσκοπίου. Επίσης πήρε μέρος, μαζί με τον αστρονόμο Καρλ Σαγκάν και άλλους, στον σχεδιασμό των μηνυμάτων στις πλάκες που τοποθετήθηκαν στις διαστημοσυσκευές Pioneer 10 και 11, καθώς επίσης του αντίστοιχου χρυσού δίσκου στα σκάφη Voyager 1 και 2, με μηνύματα προοριζόμενα να τα δουν εξωγήινοι.

Μετά τη συνταξιοδότησή του συνέχισε άοκνα τη μελέτη του πάνω στην ανίχνευση εξωγήινης ζωής, μέσω σχεδιασμού νέου τύπου ραδιοτηλεσκοπίων. Υπήρξε μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ και της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών.

Ο Φρανκ Ντρέικ πέθανε στη πόλη Άπτος της Καλιφόρνιας στις 2 Σεπτεμβρίου 2022, σε ηλικία 92 ετών.

Η συνεισφορά του στην επιστήμη

Η αναζήτηση εξωγήινης ζωής ήταν ένα θέμα ταμπού που φόβιζε τους αστρονόμους και συνεχίζει ακόμη να κρατά πολλούς σε απόσταση από τη σχετική έρευνα μέχρι σήμερα. Χάρη στην τόλμη του, ο Ντρέικ ενέπνευσε λίγους, αλλά αποφασισμένους επιστήμονες ν’ ασχοληθούν πιο σοβαρά με το ζήτημα.

Σήμερα πια, χάρη στην ανακάλυψη χιλιάδων εξωπλανητών, η σημαντική ιστορική συνεισφορά του γίνεται καλύτερα αντιληπτή. Σ’ ένα σύμπαν που έχει ηλικία περίπου 13,8 δισεκατομμυρίων ετών, δεν είναι καθόλου απίθανο να έχουν υπάρξει πολιτισμοί σε άλλους κόσμους.