Η Παγκόσμια Ημέρα Γαϊδάρου (World Donkey Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαΐου για να τιμήσει ένα από τα πιο εργατικά ζώα, που συχνά δεν λαμβάνει την αναγνώριση που του αξίζει.
Ο οικόσιτος γάιδαρος είναι ένα εξημερωμένο ζώο με οπλές, που ανήκει στην ίδια οικογένεια με τα άλογα και τις ζέβρες. Πιστεύεται ότι κατάγεται από τον αφρικανικό άγριο όνο και μπορεί να ταξινομηθεί είτε ως υποείδος του είτε ως ξεχωριστό είδος.
Ο γάιδαρος εξημερώθηκε στη Νουβία (μια περιοχή της Αφρικής κατά μήκος του ποταμού Νείλου που ταυτίζεται με το σημερινό Σουδάν και Νότιο Σουδάν) πριν από περίπου 5.000 έως 7.000 χρόνια. Θεωρείται ένα από τα τελευταία θηλαστικά με οπλές που εξημερώθηκαν. Από την Αφρική, ο γάιδαρος εξαπλώθηκε στην Ασία και κατόπιν στην Ευρώπη. Στον Νέο Κόσμο μεταφέρθηκε από τον Χριστόφορο Κολόμβο στο δεύτερο ταξίδι του.
Από την εξημέρωσή τους, οι γάιδαροι χρησιμοποιούνται ως εργασίας για αγροτικές δουλειές, μεταφορές, ιππασία, άλεση, αλώνισμα, άντληση νερού και άλλες δουλειές. Σήμερα υπάρχουν πάνω από 40 εκατομμύρια γάιδαροι παγκοσμίως, και οι περισσότεροι χρησιμοποιούνται σε αναπτυσσόμενες χώρες, ως η φθηνότερη μορφή γεωργικής δύναμης μετά τον ανθρώπινο μόχθο. Στις ανεπτυγμένες χώρες, οι γάιδαροι χρησιμοποιούνται ως κατοικίδια, για βόλτες, για φύλαξη προβάτων, για αναπαραγωγή μουλαριών. Μερικές φορές αρμέγονται για το γάλα τους ή εκτρέφονται για το κρέας τους.
Οι γάιδαροι έχουν τη φήμη ότι είναι πεισματάρηδες, αλλά οι ειδικοί στη συμπεριφορά των ζώων αποδίδουν αυτό το χαρακτηριστικό στην έντονη αίσθηση αυτοπροστασίας. Ένας γάιδαρος δεν θα εξαναγκαστεί ή δεν θα φοβηθεί να κάνει κάτι που θεωρεί επικίνδυνο, αλλά μόλις κερδίσει την εμπιστοσύνη σου, μπορεί να γίνει πιστός σύντροφος και αξιόπιστος εργάτης. Γενικά θεωρούνται φιλικά, παιχνιδιάρικα και έξυπνα ζώα που θέλουν να μαθαίνουν.
Ο Πακιστανός εθνο-οικολόγος και ειδικός στην εκτροφή ζώων με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα, Δρ Αμπντούλ Ραζίκ Κακάρ, συνέλαβε πρώτος την ιδέα για την καθιέρωση μιας Παγκόσμιας Ημέρας του Γαϊδάρου το 2010, ενώ έκανε διδακτορική έρευνα για τις καμήλες στο Πακιστάν. Κάποια στιγμή συνειδητοποίησε ότι οι γάιδαροι ήταν πιο εργατικοί και ανθεκτικοί στο ξηρό κλίμα και στις δύσκολες συνθήκες εργασίας από τις καμήλες, και αποφάσισε ότι αυτά τα καταπληκτικά ζώα άξιζαν αναγνώριση.
Η ημερομηνία της 8ης Μαΐου προτάθηκε από την Νοτιοαφρικανίδα Πέτα Τζόουνς, που αγαπούσε τους γαϊδάρους όσο και ο Δρ. Ραζίκ και στήριξε με θέρμη την πρωτοβουλία του. Την επέλεξε επειδή πέφτει ακριβώς μία εβδομάδα μετά την Εργατική Πρωτομαγιά και οι γάιδαροι χρησιμοποιούνται ως ζώα εργασίας σε πολλά μέρη του κόσμου. Ωστόσο, δεν ήταν παρά το 2018 που η Παγκόσμια Ημέρα του Γαϊδάρου έγινε ευρύτερα γνωστή χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και καθιερώθηκε ως ετήσιος θεσμός σε διάφορες γωνιές του πλανήτη.