Δημήτριος Τσάτσος

Δημήτριος Τσάτσος (1933 – 2010)
Δημήτριος Τσάτσος (1933 – 2010)

Διακεκριμένος έλληνας συνταγματολόγος, πανεπιστημιακός και πολιτικός.

Ο Δημήτριος Τσάτσος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 5 Μαΐου 1933 και ήταν γόνος πολιτικής οικογένειας, γιος του βουλευτή των Φιλελευθέρων και υπουργού Θεμιστοκλή Τσάτσου και ανιψιός του διατελέσαντος Προέδρου της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνου Τσάτσου.

Σπούδασε νομικά στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Χαϊδελβέργης και το 1960 ανακηρύχτηκε διδάκτορας της Νομικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με διατριβή «Η κατά το άρθρο 105 Εισαγ. Ν.Α.Κ. έννοια της χάριν του Γενικού Συμφέροντος κείμενης διατάξεως». Από το 1964 έως το 1966 εργάστηκε ως ερευνητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ υπεύθυνος για τη μελέτη του συνταγματικού καθεστώτος της Αυστρίας, της Ελλάδας και της Κύπρου.

Το 1968, η δικτατορία των συνταγματαρχών τον βρήκε στην Ελλάδα. Η χούντα δεν του έδωσε άδεια να διδάξει στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας όπου είχε εκλεγεί υφηγητής. Η αξία του, όμως, αναγνωρίζεται στη Δύση, όπου ανακηρύχθηκε υφηγητής του γερμανικού και αλλοδαπού Δημοσίου Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Βόννης. Το 1969 εκλέχτηκε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αλλά δεν διορίστηκε από τη δικτατορία. Ένα χρόνο μετά, επέστρεψε ως μόνιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βόννης.

Τον Μάρτιο του 1973 συνελήφθη και κρατήθηκε στις φυλακές της ΕΣΑ για τέσσερις μήνες, μαζί με τους Αναστάση Πεπονή, Δημήτρη Μαρωνίτη, Κωνσταντίνο Αλαβάνο και Περικλή Πάγκαλο. Μετά την κατάρρευση της δικτατορίας τον Ιούλιο του 1974 συμμετείχε ως υφυπουργός Εθνικής Παιδείας στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας. Κατά τη θητεία του θέσπισε τα μέτρα κάθαρσης στα πανεπιστήμια κατά των συνεργατών της δικτατορίας («αποχουντοποίηση»), πρότεινε τον πρώτο νόμο-πλαίσιο για τα ελληνικά πανεπιστήμια και θεσμοθέτησε την πρώτη μορφή φοιτητικής συμμετοχής στη διοίκηση των ΑΕΙ.

Το 1974 επανήλθε στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και από το 1980 και ως τη συνταξιοδότησή του ήταν καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάγκεν. Υπήρξε ιδρυτής και επίτιμος πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, ενώ διετέλεσε πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Συνταγματολόγων από το 1988 ως το 1992. Το 1995 τιμήθηκε με το πολιτιστικό Βραβείο Ευρώπης για την πολιτική του στράτευση, τους αγώνες του για τη δημοκρατία, τη συμμετοχή του σε δημοκρατικές συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και τις προσπάθειές του για τη θεσμική ανανέωση της Ευρώπης.

Στις εκλογές του 1974 εξελέγη βουλευτής στην Α' Περιφέρεια της Αθήνας με την «Ένωση Κέντρου - Νέες Δυνάμεις» και υπήρξε γενικός εισηγητής εκ μέρους όλης της αντιπολίτευσης στην κοινοβουλευτική διαδικασία ψήφισης του Συντάγματος του 1975. Διεγράφη, λόγω διαφωνιών με την ηγεσία του κόμματος στις 7 Ιουλίου 1976 και στις 23 Ιουλίου κατέθεσε στο προεδρείο της Βουλής δήλωση ανεξαρτησίας. Συνέχισε την πολιτική του δράση στο νέο σχηματισμό «Πρωτοβουλία για Δημοκρατία και Σοσιαλισμό», ο οποίος στις εκλογές του 1977 απετέλεσε συνιστώσα της «Συμμαχίας Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων». Το εγχείρημα δεν στέφθηκε από επιτυχία, καθώς η «Συμμαχία» εξέλεξε ένα βουλευτή, τον επικεφαλής της Ηλία Ηλιού.

Ακολούθως συμπορεύτηκε με το ΠΑΣΟΚ. Έγινε μέλος του το 1992 και επί δύο συνεχείς θητείες (1994-1999 και 1999-2004) υπήρξε επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου του κόμματος. Στη δεκαετή παρουσία του στο Ευρωκοινοβούλιο διακρίθηκε για τις καίριες παρεμβάσεις του σε πολιτικά και θεσμικά ζητήματα, ενώ πήρε ενεργό μέρος στην προετοιμασία του Ευρωσυντάγματος.

O Δημήτρης Τσάτσος απεβίωσε στις 24 Απριλίου 2010 στην Αθήνα.

Επιλεγμένη Εργογραφία

  • Συνταγματικό Δίκαιο Ι (Σάκκουλας)
  • Συνταγματικό Δίκαιο ΙΙ (Σάκκουλας)
  • Το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Αλβανίας (μαζί με τον Γεώργιο Κατρούγκαλο, Σάκκουλας)
  • Το Σύνταγμα της Ελλάδος 1975/1986/2001 (μαζί με τον Ξενοφώντα Κοντιάδη, Σάκκουλας)
  • Η Ιστορία των συγχρόνων πολιτικών θεσμών της Ευρώπης (μαζί με τον Αριστόβουλο Μάνεση, University Studio Press)
  • Ελληνική Πολιτεία (Καστανιώτης)
  • Εσωκομματική Δημοκρατία (Γαβριηλίδης)
  • Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία (Λιβάνης)
  • Η προοπτική ενός συντάγματος για την Ευρώπη (συλλογικό, Σάκκουλας)
  • Πολιτεία (Γαβριηλίδης)

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ EMAIL ΣΑΣ

Εγγραφείτε στο Newsletter μας για να λαμβάνετε κάθε μέρα στο email σας τα σημαντικότερα άρθρα του «Σαν Σήμερα .gr»


ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΜΕΛΟΥΣ

premium Γίνε συνδρομητής με μόλις 8 € / μήνα, στήριξε τον αγαπημένο σου ιστότοπο
και απόλαυσε premium περιεχόμενο, χωρίς διαφημίσεις!

ΜΑΘΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ