Αντρέ Πρεβέν: Ένας μουσικός χωρίς όρια

Ο αμερικανογερμανός Αντρέ Πρεβέν (André Previn) υπήρξε ένας από τους κορυφαίους αρχιμουσικούς του 20ου αιώνα, με σημαντική σταδιοδρομία στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Διακρίθηκε επίσης ως πιανίστας, συνθέτης και ενορχηστρωτής. Συνολικά στην καριέρα του τιμήθηκε με 4 Όσκαρ και 11 Γκράμι.

Ο Αντρέας Λούντβιχ Πρίβιν, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στις 6 Απριλίου 1929 στο Βερολίνο. Ο πατέρας του Γιάκομπ Πρίβιν ήταν νομομαθής (δικηγόρος και δικαστής) και κατά περίσταση μουσικοδιδάσκαλος, Δήλωνε ότι ήταν μακρινός συγγενής του Γκούσταβ Μάλερ, ισχυρισμό που αντιμετώπιζε με συγκατάβαση ο γιος του. Το 1938 μετανάστευσε με την οικογένειά του αρχικά στο Παρίσι και τον επόμενο χρόνο στο Λος Άντζελες στις ΗΠΑ για ν’ αποφύγει τις ναζιστικές διώξεις λόγω της εβραϊκής καταγωγής του. Το 1943 απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα και πέντε χρόνια αργότερα έγινε αμερικανός πολίτης με το όνομα Αντρέ Πρεβέν (Πρέβεν η ορθή προφορά του επωνύμου του).

Σε ηλικία 15 ετών ήταν ήδη ένας ολοκληρωμένος πιανίστας με μουσικές σπουδές σε Βερολίνο, Παρίσι και Λος Άντζελες. Την εποχή εκείνη άρχισε να δουλεύει ως πιανίστας στα στούντιο του Χόλιγουντ, όπου γνωρίστηκε με την αφρόκρεμα του θεάματος και συχνά έπαιζε στα πάρτι τους για έξτρα «χαρτζηλίκι». Στα 19 του έγραψε την πρώτη του μουσική για τον κινηματογράφο για ν’ ακολουθήσουν άλλες 50 έως το 1967, οπότε και διέκοψε τους δεσμούς του το Χόλιγουντ για ν’ ασχοληθεί πρωτίστως με τη διεύθυνση ορχήστρας.

Ασχολήθηκε και με το μιούζικαλ, γράφοντας ή ενορχηστρώνοντας τη μουσική για παραστάσεις του Μπρόντγουεϊ, ενώ διακρίθηκε και ως πιανίστας της τζαζ με πλήθος ηχογραφήσεων στο ενεργητικό του τις περιόδους 1945-1965 και 1989-2001. Και τα τέσσερα Όσκαρ που κέρδισε σχετίζονται με μουσική δική του ή μουσική επιμέλεια για μιούζικαλ (1958 για τη «Ζιζί» του Βινσέντε Μινέλι, 1959 για το «Πόργκι και Μπες» του Ότο Πρέμινγκερ, 1963 για τη «Γλυκιά Ίρμα» του Μπίλι Γουάιλντερ, 1964 για την «Ωραία μου κυρία» του Τζορτζ Κιούκορ). Είχε τιμηθεί και με 11 Γκράμι για ηχογραφήσεις τζαζ, μιούζικαλ και κλασικής μουσικής.

Ο Πρεβέν είχε διευθύνει όλες τις μεγάλες ορχήστρες του κόσμου και είχε πραγματοποιήσει πάμπολλες ηχογραφήσεις ιδιαίτερα με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου, με την οποία συνεργάστηκε από διάφορες θέσεις για 25 χρόνια.

Έδειξε ιδιαίτερη προτίμηση για τη γαλλική ιμπρεσιονιστική μουσική, τη ρωσική μουσική του 19ου και 20ου αιώνα και την αγγλική μουσική του 20ού αιώνα. Θεωρούνταν ειδικός στη μουσική του Βον Ουίλιαμς (ο ίδιος τον εκτιμούσε βαθύτατα), του Προκόφιεφ, του Ραχμάνινοφ και του Τσαϊκόφσκι, ενώ ήταν λάτρης του Μότσαρτ («Θαυμάζω εκατοντάδες συνθέτες, αλλά δεν μπορώ να κάνω χωρίς τον Μότσαρτ» είπε κάποτε). Από το συνθετικό του έργο ξεχωρίζει η όπερα «Λεωφορείο ο Πόθος» και και το «Διπλό κοντσέρτο για βιολί και κοντραμπάσο», με επιρροές από τον Ρίχαρντ Στράους.

Λάτρης του ωραίου φύλου, είχε νυμφευτεί πέντε φορές και είχε χωρίσει ισάριθμες, έχοντας αποκτήσει 9 παιδιά (τα τρία υιοθετημένα). Από το 1952 έως το 1957 με την τραγουδίστρια της τζαζ Μπέτι Μπένετ (2 παιδιά), από 1959 έως το 1969 με τη στιχουργό και ποιήτρια Ντόρι Λάνγκτον, από το 1969 έως το 1979 με την ηθοποιό Μία Φάροου (3 παιδιά και 3 υιοθετημένα), από το 1982 έως το 1999 με τη Χίδερ Σνέντον, κόρη άγγλου διπλωμάτη (1 παιδί) και από το 2002 έως το 2006 με τη διάσημη γερμανίδα βιολονίστρια Ανε- Ζοφί Μούτερ. Ήταν πεθερός του Γούντι Αλεν, ο οποίος έχει παντρευτεί την υιοθετημένη κόρη του Σουν Γι Πρεβέν

Ο Αντρέ Πρεβέν πέθανε στις 28 Φεβρουαρίου 2019 στη Νέα Υόρκη, σε ηλικία 89 ετών.