Ikon of Light

Τζον Τάβενερ
Τζον Τάβενερ

Ένα από τα κορυφαία έργα του άγγλου συνθέτη Τζον Τάβενερ (1944-2013). Το εμπνεύσθηκε διαβάζοντας το βιβλίο Invocation to the Holy Spirit (Επίκληση του Αγίου Πνεύματος) του Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου (949-1022), ενός από τους σπουδαιότερους μυστικούς θεολόγους της Ορθοδοξίας. Ο Τάβενερ σκόπευε να γράψει ένα έργο απαλλαγμένο από κάθε νεωτερισμό και το “εγώ”, όπως ακριβώς ο ζωγράφος δημιουργεί στην Ορθόδοξη (Βυζαντινή) εικονογραφία.

Το έργο γράφτηκε στις αρχές του 1984 για χορωδία και τρίο εγχόρδων και στον πρόλογο της παρτιτούρας, ο άγγλος συνθέτης, που έχει ασπασθεί το ορθόδοξο δόγμα, γράφει ότι θέλει να «εκφράσει το ανέκφραστο του άκτιστου φωτός»*. Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 1984 στο Αβαείο του Τιούξμπερι (Tewkesbury Abbey) από τον Πίτερ Φίλιπς και τους Tallis Scholars, για τους οποίους γράφτηκε. Αποτελείται από επτά μέρη:

  • Phos **
  • Doxa 1
  • Trisagion 1
  • Mystic Prayer to the Holy Spirit ***
  • Trisagion 2
  • Phos 2
  • Epiphania

Σημειώσεις

* Για τους μυστικούς του Βυζαντίου, το αποκορύφωμα της μυστικής εμπειρίας ήταν η θέα του Θείου και Ακτίστου Φωτός (σ.σ. δηλαδή του Θεού). Τα έργα του Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, του μεγαλύτερου από τους μυστικούς του Βυζαντίου είναι γεμάτα από αυτόν τον «μυστικισμό του Φωτός». Όταν μιλάει για τις εμπειρίες του, μιλά ξανά και ξανά για το Θείο Φως: «αληθινό θείο πυρ» το αποκαλεί, «άκτιστο και αόρατο πυρ, άναρχο και άυλο». Οι «Ησυχαστές» (σ.σ, των οποίων υπήρξε πρόδρομος), υποστήριζαν πως το φως που βίωναν ήταν το ίδιο με το Άκτιστο Φως που οι τρεις Απόστολοι είδαν να περιβάλλει τον Χριστό κατά τη Μεταμόρφωση του στο Όρος Θαβώρ (Κάλλιστου Ware «Η Ορθόδοξη Εκκλησία»)

** Το «λιμπρέτο» του έργου (αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή λέξη) είναι στα ελληνικά. Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει μεγάλα διαστήματα σιωπών, που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του μουσικού έργου, σύμφωνα με τον Τάβενερ.

*** Το τέταρτο μέρος αποτελείται από την «Ευχή Μυστική» του Συμεών του Νέου Θεολόγου («Του εν αγίοις πατρός ημών Συμεών ευχή μυστική, δι' ης επικαλείται το Πνεύμα το Άγιον», όπως είναι ο πλήρης τίτλος της). Το πρώτο μέρος της ευχής:
«Ελθέ το φως το αληθινόν, ελθέ η αιώνιος ζωή, ελθέ το αποκεκρυμμένον μυστήριον, ελθέ ο ακατονόμαστος θησαυρός, ελθέ το ανεκφώνητον πράγμα, ελθέ το ακατανόητον πρόσωπον, ελθέ η αίδιος αγαλλίασις, ελθέ το ανέσπερον φως, ελθέ πάντων των μελλόντων σωθήναι η αληθινή προσδοκία, ελθέ των κειμένων η έγερσις, ελθέ των νεκρών η ανάστασις, ελθέ ο δυνατός, ο πάντα αεί ποιών και μεταποιών και αλλοιών μόνω τω βούλεσθαι!..»

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ EMAIL ΣΑΣ

Εγγραφείτε στο Newsletter μας για να λαμβάνετε κάθε μέρα στο email σας τα σημαντικότερα άρθρα του «Σαν Σήμερα .gr»


ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΜΕΛΟΥΣ

premium Γίνε συνδρομητής με μόλις 8 € / μήνα, στήριξε τον αγαπημένο σου ιστότοπο
και απόλαυσε premium περιεχόμενο, χωρίς διαφημίσεις!

ΜΑΘΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ