Ριγολέττος

Τρίπρακτη όπερα του Τζουζέπε Βέρντι, σε λιμπρέτο του Φραντσέσκο Μαρία Πιάβε, βασισμένο στο δράμα του Βίκτωρος Ουγκό «Ο βασιλιάς διασκεδάζει». Ο «Ριγολέττος» είναι μία από τις δημοφιλέστερες όπερες του σπουδαίου ιταλού μουσουργού και έργο ρεπερτορίου για το λυρικό θέατρο. Ξεχωρίζουν η πασίγνωστη άρια «La donna è mobile» («Η γυναίκα είναι άστατη») και το κουαρτέτο «Bella figlia dell’amore» («Ωραία κόρη της αγάπης»).

Η δράση του έργου τοποθετείται στη Μάντουα του 16ου αιώνα και αφηγείται τον έρωτα της Τζίλντας, κόρης του καμπούρη αυλικού γελωτοποιού Ριγολέττου, για τον έκλυτο Δούκα της Μάντουας, ο οποίος της παρουσιάζεται ως φτωχός φοιτητής. Προκειμένου να εκδικηθεί για τη χαμένη τιμή της κόρης του, ο Ριγολέττος καταστρώνει τη δολοφονία του Δούκα. Ανακαλύπτοντας τα σχέδια του πατέρα της, η Τζίλντα αποφασίζει να σώσει τον αγαπημένο της και να θυσιαστεί, παίρνοντας τη θέση του.

Ο «Ριγολέττος» πρωτοανέβηκε στις 11 Μαρτίου 1851 στο θέατρο «Λα Φενίτσε» της Βενετίας και από τότε έως σήμερα έχει χειροκροτηθεί από χιλιάδες θεατές σε όλο τον κόσμο και δικαίως έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις δημοφιλέστερες όπερες όλων των εποχών. Στον «Ριγολέττο», ο Βέρντι αλλάζει σελίδα στη συνθετική του διαδρομή και παρουσιάζει ένα έργο με ξεκάθαρο στίγμα και αυξημένη διάθεση για πειραματισμό. «Καινοτομία της μουσικής, του ύφους, της μορφής των κομματιών. Θαυμαστή δουλειά της ενορχήστρωσης: αυτή η ορχήστρα μιλά, δακρύζει, συγκινεί», έγραψε με ενθουσιασμό την επομένη της παγκόσμιας πρώτης του έργου ο ιταλός κριτικός Τομάζο Λοκατέλι.

Στον ελληνικό χώρα, η όπερα πρωτοανέβηκε το 1852 στην αγγλοκρατούμενη Κέρκυρα και στην Αθήνα στις 28 Οκτωβρίου 1853 από ιταλικό θίασο. Στο ρεπερτόριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής περιλήφθηκε μεταπολεμικά και η πρεμιέρα της δόθηκε στις 9 Ιανουαρίου 1948. Έκτοτε έχει ανέβει αρκετές φορές από τη μοναδική λυρική σκηνή της χώρας.

Τα πρόσωπα του «Ριγολέττου»

• Δούκας της Μάντουας: Τενόρος
• Ριγολέττος: Βαρύτονος
• Τζίλντα: Σοπράνο
• Σπαραφουτσίλε, ένας δολοφόνος: Μπάσος
• Μανταλένα, αδελφή του Σπαραφουτσίλε: Κοντράντο
• Τζοβάννα, φίλη της Μανταλένας: Μέτζο-Σοπράνο
• Κόμης Μοντερόνε: Μπάσος
• Μαρούλλο,ένας αυλικός: Βαρύτονος
• Μπόρσα, ένας αυλικός: Τενόρος
• Κόμης Τσεπράνο: Βαρύτονος
• Κόμησσα Τσεπράνο: Σοπράνο
• Δεσμοφύλακας: Μπάσος
• Ακόλουθος: Μετζο-Σοπράνο