Γιορτή των ιωνικών πόλεων (και της Αθήνας), όπου το θρησκευτικό στοιχείο υποχωρούσε μπροστά στο κοινωνικό. Στην πραγματικότητα ήταν μία γιορτή των φρατριών (σύνολο συγγενικών γενών). Στο τέλος της γιορτής τα μικρά κορίτσια και αγόρια των Αθηναίων εγγράφονταν στους δημόσιους καταλόγους.
Τα Απατούρια διαρκούσαν τρεις ημέρες και λάμβαναν χώρα μέσα στον μήνα Πυανεψιώνα (Οκτώβριος). Την πρώτη ημέρα («Δόρπεια» ή «Δορπία») γινόταν συγκέντρωση συγγενικών οικογενειών σ’ ένα σπίτι για κοινό δείπνο («δόρπος»). Τη δεύτερη ημέρα («Ανάρρυσις«) οι φρατρίες θυσίαζαν ένα πρόβατο ή ένα κατσίκι στο θεό προστάτη του γένους ή της φρατρίας. Αποδέκτες της θυσίας ήταν συνήθως ο Δίας Φράτριος και η Αθηνά Φρατρία. Η τρίτη και τελευταία ημέρα της γιορτής είχε την ονομασία «Κουρεώτις», είτε γιατί μετά την εγγραφή τα παιδιά κουρεύονταν, είτε από τις λέξεις «κούρος» και «κόρη», που ήθελαν να δείξουν ότι τα παιδιά περνούσαν πλέον σε υψηλότερη βαθμίδα ενηλικίωσης μετά την εγγραφή τους (γίνονταν κούροι και κόρες).