Αλέν Τουρέν: Ο μελετητής των «νέων κοινωνικών κινημάτων»

Αλέν Τουρέν (1925 – 2023)
Αλέν Τουρέν (1925 – 2023)

Επιφανής προσωπικότητα της γαλλικής και της διεθνούς κοινωνιολογίας και κριτική φωνή της αριστερής διανόησης, ο Αλέν Τουρέν (Alain Touraine) υπήρξε βαθύς γνώστης της κοινωνικής δράσης και των κοινωνικών κινημάτων, τα οποία θεωρούσε κινητήρια δύναμη κάθε αλλαγής. Καταπιάστηκε επίσης με την αποκρυπτογράφηση της εξέλιξης της μεταβιομηχανικής κοινωνίας και του μεταβιομηχανικού κόσμου.

Το όνομά του θα παραμείνει συνδεδεμένο με έναν τομέα μελέτης, «τα νέα κοινωνικά κινήματα», των φοιτητών, των φεμινιστριών, των οικολόγων, των τοπικών ομάδων, που γεννήθηκαν στη δεκαετία του 1970, καθώς και με μία μέθοδο εργασίας, τον κοινωνιολογικό επεμβατισμό. «Οφείλουμε να εγκαταλείψουμε την καθησυχαστική ηρεμία των ουτοπιών και των προφητειών, ήταν καταστροφικές, για να κατεβούμε στην αποσταθεροποιητική, αλλά πραγματική, κίνηση των κοινωνικών σχέσεων» έλεγε.

Ο Αλέν Τουρέν γεννήθηκε στις 3 Αυγούστου 1925 στο Παρίσι. Σπούδασε Ιστορία στην École Νormale Supérieure και από το 1950 έως το 1958 εργάστηκε ως ερευνητής στο CNRS. Το 1956 ίδρυσε το Κέντρο Έρευνας της Κοινωνιολογίας της Εργασίας στο Πανεπιστήμιο της Χιλής. Ξεκίνησε την καριέρα του με μία μελέτη για τους χιλιανούς ανθρακωρύχους και για την υπόλοιπη ζωή του διατήρησε στενούς δεσμούς με τη Λατινική Αμερική.

Το 1955 δημοσίευσε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα «Η εξέλιξη της εργασίας στα εργοστάσια της Ρενό». Δύο χρόνια αργότερα ίδρυσε το Εργαστήριο Βιομηχανικής Κοινωνιολογίας που θα μετεξελιχθεί το 1970 σε Κέντρο Μελετών των Κοινωνικών Κινημάτων.

Το 1960 έγινε διευθυντής σπουδών στην École Pratique des Hautes Etudes en Sciences Sociales (EHESS). Εφοδιασμένος με διδακτορικό στη Λογοτεχνία, δίδαξε από το 1966 έως το 1969 στο Πανεπιστήμιο της Ναντέρ. Το Μάιο του 1968 περιλαμβάνεται σε εκείνους που ζητούν την κατάργηση των εξετάσεων για τους φοιτητές των Κοινωνικών Επιστημών. Το 1981 ίδρυσε το Κέντρο Κοινωνιολογικής Ανάλυσης και Επέμβασης, τη διεύθυνση του οποίου άφησε το 1993 στον Μισέλ Βιβιορκά.

Ο Αλέν Τουρέν εστίασε την προσοχή του στις διεκδικήσεις των μειονοτικών ομάδων και μελέτησε τόσο το γαλλικό απεργιακό κίνημα του 1995, όσο και το κίνημα των Ζαπατίστας στο Μεξικό, υποστήριξε την εγκαθίδρυση της ισότητας ανδρών - γυναικών στη δημόσια ζωή ή την εβδομάδα των τεσσάρων εργασιακών ημερών.

Άφησε πίσω του σημαντικά έργα, όπως τα: «La Conscience ouvrière» («Η Εργατική Συνείδηση»), «Critique de la modernité» («Κριτική του Μοντερνισμού»), «La société post-industrielle» («Η Μεταβιομηχανική Κοινωνία»), «Pourrons-nous vivre ensemble?» (Θα μπορέσουμε να συμβιώσουμε;) και «Comment sortir du libéralisme ?» («Πώς να ξεφύγουμε από τον Φιλελευθερισμό;»), στο οποίο διαπίστωνε το τέλος του κράτους πρόνοιας α λά γαλλικά.

Το 2010 τιμήθηκε με το ισπανικό βραβείο «Πρίγκιπας των Αστουριών», ενώ το 2012 έλαβε πολωνική τιμητική διάκριση για το έργο του σχετικά με το συνδικάτο «Αλληλεγγύη» («Solidarnosc»), το πρώτο ανεξάρτητο συνδικάτο του σοβιετικού μπλοκ της δεκαετίας του 1980.

Ο Αλέν Τουρέν πέθανε στις 9 Ιουνίου 2023 στο Παρισι, σε ηλικία 97 ετών. Μέχρι τον θάνατό της το 1990 ήταν παντρεμένος με τη χιλιανή ερευνήτρια Αντριάνα Αρένας, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά: τη σοσιαλίστρια πολιτικό Μαριζόλ Τουρέν, υπουργό Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας (2012-2017) στις κυβερνήσεις υπό την προεδρία του Φρανσουά Ολάντ, και τον Φιλίπ Τουρέν, καθηγητή Ιατρικής.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ EMAIL ΣΑΣ

Εγγραφείτε στο Newsletter μας για να λαμβάνετε κάθε μέρα στο email σας τα σημαντικότερα άρθρα του «Σαν Σήμερα .gr»


ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΜΕΛΟΥΣ

premium Γίνε συνδρομητής με μόλις 8 € / μήνα, στήριξε τον αγαπημένο σου ιστότοπο
και απόλαυσε premium περιεχόμενο, χωρίς διαφημίσεις!

ΜΑΘΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ