Ζαν Μπαρέ: Η πρώτη γυναίκα που πραγματοποίησε τον περίπλου της Γης

Η Ζαν Μπαρέ (Jeanne Baret) ήταν γαλλίδα βοτανολόγος και εξερευνήτρια. Το 1766 αναχώρησε από τη Γαλλία με το πλοίο «Étoile» («Αστέρι»), ως μέλος μιας εξερευνητικής αποστολής και με την επιστροφή της στη Γαλλία έγραψε ιστορία, καθώς έγινε η πρώτη γυναίκα που πραγματοποίησε τον περίπλου της Γης. Στην Μπαρέ πιστώνεται η ανακάλυψη του αναρριχητικού φυτού βουκαμβίλια, κατά τη διάρκεια των ερευνών της στη Βραζιλία.

Η Ζαν Μπαρέ γεννήθηκε στις 27 Ιουλίου 1740, στο χωριό Λα Κομέλ της Βουργουνδίας. Χάρη στην αγροτική της ανατροφή, έγινε ικανή στον εντοπισμό φυτών και κέρδισε αναγνώριση ως ειδική στη φυτική ιατρική. Στις αρχές της δεκαετίας του 1760 άρχισε να εργάζεται ως οικιακή βοηθός για τον γνωστό βοτανολόγο Φιλιμπέρ Κομερσόν.

Όταν η Γαλλία οργάνωσε τον πρώτο της περίπλου της Γης το 1765, ο Κομερσόν προσκλήθηκε ως βοτανολόγος της αποστολής. Ζήτησε ως βοηθό του την Μπαρέ, έχοντας εκτιμήσει τις γνώσεις της στη βοτανολογία. Με την πάροδο του χρόνου, η σχέση τους είχε γίνει πιο στενή και ο καρπός του έρωτά τους ήταν ένα παιδί, που δόθηκε προς υιοθεσία για να μπορέσει η Μπαρέ να ακολουθήσει τον αγαπημένο της στο ταξίδι.

Οι γαλλικοί νόμοι όμως απαγόρευαν στις γυναίκες να επιβιβάζονται σε πλοία κι έτσι αναγκάστηκε να μεταμφιεστεί σε άντρα. Κατά τη διάρκεια της αποστολής το ζευγάρι συνέλεξε περισσότερα από 6.000 δείγματα φυτών. Στην Μπαρέ πιστώνεται η ανακάλυψη της βουκαμβίλιας, αν και το αναρριχητικό φυτό πήρε το όνομά του από τον αρχηγό της αποστολής, τον γάλλο ναύαρχο Λουί Αντουάν ντε Μπουγκανβίλ.

Το ταξίδι της Μπαρέ είχε άδοξο τέλος, όταν στην Ταϊτή ένας άνδρας του πληρώματος ανακάλυψε το μυστικό της. Η Μπαρέ και ο Κομερσόν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το πλοίο στο νησί του Μαυρικίου, όπου έζησαν για μερικά χρόνια. Μετά το θάνατο του Κομερσόν, η Μπαρέ επέστρεψε στη Γαλλία, σηματοδοτώντας την ολοκλήρωση της περίπλου της Γης για πρώτη φορά από μία γυναίκα.

Η Ζαν Μπαρέ πέθανε στις 5 Αυγούστου 1807, σε ηλικία 67 ετών. Μόλις το 2012 έλαβε την τιμή που της άξιζε, όταν ένα φυτό από το γένος Solanum, το οποίο περιλαμβάνει πατάτες, ντομάτες και μελιτζάνες, ονομάστηκε Solanum Baretiae.