Η γιορτής της Μπεφάνα

Την παραμονή και ανήμερα των Θεοφανίων γίνεται στην Πιάτσα Ναβόνα της Ρώμης ένα πανηγύρι, που θυμίζει πολύ τα αντίστοιχα δικά μας. Είναι το επίκεντρο της γιορτής της Μπεφάνα, όπου κυριαρχούν οι μεταμφιέσεις και οι πάγκοι των μικροπωλητών με παιγνίδια, ζαχαρωτά και γλυκά.

Σύμφωνα με την ιταλική παράδοση, η Μπεφάνα (η λέξη προέρχεται από την ελληνική Επιφάνεια) είναι μία κακάσχημη γριά, που τριγυρίζει πάνω σ’ ένα σκουπόξυλο και μοιράζει δώρα στα παιδιά για να επανορθώσει ένα λάθος της. Ο μύθος λέει ότι τη νύχτα που γεννήθηκε ο Χριστός, οι Τρεις Μάγοι επισκέφθηκαν τη Μπεφάνα στο σπίτι της, όπου τους φιλοξένησε. Όταν έφευγαν της πρότειναν να πάει μαζί τους για να προσκυνήσουν το Χριστό και να του δώσουν δώρα. Αυτή, όμως, αρνήθηκε. Μετά το μετάνιωσε κι ένιωσε τύψεις. Από τότε, κάθε χρόνο πετάει με τη σκούπα της και μοιράζει δώρα σε όλα τα παιδιά, ελπίζοντας ότι κάποιο από αυτά είναι ο Χριστός. Γεμίζει τις κάλτσες των καλών παιδιών με δώρα, ενώ τις κάλτσες των «κακών» παιδιών με κάρβουνο, που στην πραγματικότητα είναι ένα γλυκό σε σχήμα κάρβουνου.

Ο σπουδαίος ιταλός συνθέτης Οτορίνο Ρεσπίγκι (1879 - 1936) εμπνεύστηκε από το πανηγύρι της Πιάτσα Ναβόνα τη σύνθεση «La Befana» («H Μπεφάνα»), την οποία ενέταξε ως φινάλε στο συμφωνικό ποίημα «Feste Romane» («Ρωμαϊκές Γιορτές»), που ολοκλήρωσε το 1926.