Η Ημερα της Χειραφέτησης στις ΗΠΑ

Η Ημέρα της Χειραφέτησης (Emancipation Day ή Juneteenth) είναι ομοσπονδιακή εορτή και επίσημη αργία στις ΗΠΑ για να τιμηθεί η ολοκληρωτική κατάργηση της δουλείας στη χώρα. Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 19 Ιουνίου.

Καθιερώθηκε μόλις το 2021 με την υπογραφή του σχετικού νόμου από τον αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Προηγουμένως είχε εγκριθεί με ευρεία πλειοψηφία από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και ομόφωνα από τη Γερουσία.

«Η Juneteenth σηματοδοτεί τόσο μια μακρά, σκληρή νύχτα υποδούλωσης, όσο και μια υπόσχεση για ένα λαμπρότερο πρωινό» είπε ο Μπάιντεν. Η ημέρα αυτή υπενθυμίζει «το φρικτό τίμημα που επέβαλε και εξακολουθεί να επιβάλει η δουλεία σε αυτήν τη χώρα», πρόσθεσε.

«Τα μεγάλα έθνη δεν αγνοούν τις πιο οδυνηρές στιγμές… τις αγκαλιάζουν», συνέχισε ο αμερικανός πρόεδρος, ενώπιον περίπου 80 μελών του Κογκρέσου, τοπικών αιρετών αξιωματούχων και ακτιβιστών, όπως η Όπαλ Λι που αγωνίστηκε για να αναγνωριστεί η 19η Ιουνίου ως εθνική αργία.

Η 19η Ιουνίου είναι πλέον η ενδέκατη αναγνωρισμένη ομοσπονδιακή εορτή. Στις υπόλοιπες περιλαμβάνονται τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά, η Ημέρα των Ευχαριστιών και της Ανεξαρτησίας, αλλά και η ημέρα μνήμης του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Όταν η γιορτή πέφτει Σάββατο ή Κυριακή μεταφέρεται σε εργάσιμη μέρα.

Το ιστορικό υπόβαθρο

Η δουλεία ήταν μία από τις κύριες αιτίες του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου (1861-1865), μεταξύ του βιομηχανοποιημένου Βορρά και του αγροτικού Νότου. Στις 22 Σεπτεμβρίου 1862, ο Πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν εξέδωσε τη Διακήρυξη Χειραφέτησης, στην οποία αναφερόταν ότι όλοι οι σκλάβοι στις Πολιτείες της Συνομοσπονδίας («Νότιοι») θα απελευθερώνονταν την 1η Ιανουαρίου 1863.

Δεδομένου ότι το Τέξας ήταν η πιο απομακρυσμένη και απομονωμένη από τις νότιες πολιτείες και δεν ήταν πεδίο μαχών, οι σκλάβοι του Τέξας δεν είχαν ακόμη χειραφετηθεί. Επιπλέον, κύριοι φυτειών από άλλες νότιες πολιτείες άρχισαν να μεταναστεύουν στο Τέξας, φέρνοντας μαζί και τους σκλάβους τους. Ως αποτέλεσμα, μέχρι το τελευταίο έτος του πολέμου, υπήρχαν περί τους 250.000 σκλάβοι στο Τέξας.

Στις 18 Ιουνίου 1865, το Τέξας τελικά παραδόθηκε στον Στρατό των Βορείων. Την επόμενη μέρα, 19 Ιουνίου, ο στρατηγός Γκόρντον Γκρέιντζερ ανακοίνωσε τη χειραφέτηση των χιλιάδων σκλάβων της πολιτείας, καθιστώντας το Τέξας την τελευταία πολιτεία που αναγνώρισε τη Διακήρυξη Χειραφέτησης του Λίνκολν. Η επέτειος αυτού του γεγονότος τιμάται από το 2021 ως Ημέρα Χειραφέτησης κάθε χρόνο στις 19 Ιουνίου.