Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος

Η 31η Μαΐου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος (World No Tobacco Day), με απόφαση που έλαβε το 1988 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), για να υπενθυμίσει στο παγκόσμιο κοινό τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος.

Το φετινό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καπνίσματος 2025 είναι «Λαμπερά Προϊόντα. Σκοτεινές Προθέσεις» και επικεντρώνεται στην άμεση δράση για την απαγόρευση των αρωματισμένων προϊόντων καπνού και νικοτίνης,τα οποία, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, προκαλούν σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία.

Άτμισμα-ένας «ύπουλος εχθρός» με γεύση φρούτου

Ένας «ύπουλος εχθρός» με γεύση φρούτου, εξίσου βλαβερός με το κάπνισμα , απειλεί ακόμη και παιδιά Δημοτικού. Πρόκειται για το άτμισμα, όπως επισήμανε ο χειρουργός ουρολόγος-ογκολόγος και πρόεδρος του παραρτήματος Θεσσαλονίκης της Αντικαρκινικής Εταιρείας, Νικόλαος Δημάσης. Στο πλαίσιο ενημερωτικής δράσης που πραγματοποιήθηκε στο υπαίθριο χώρο του ΑΠΘ ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καπνίσματος (31 Μαΐου), ο κ Δημάσης σημείωσε ότι η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών με γεύσεις φρούτων δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι πρόκειται για ακίνδυνη συνήθεια, όμως πίσω τους κρύβεται η νικοτίνη και ίσως η εξάρτηση στο μέλλον .

«Υπενθυμίζουμε σήμερα τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, που είναι γνωστές., αλλά και του ατμίσματος που είναι μια καινούργια “ μόδα”, η οποία είναι ένας πιο ύπουλος εχθρός , διότι νομίζουμε ότι δεν δημιουργεί προβλήματα αλλά και το άτμισμα είναι μία μορφή καπνίσματος. Τα προϊόντα ατμίσματος που τα “σερβίρουν” με γεύσεις φρούτων έχουν πίσω τους δύο πράγματα. Τα περισσότερα από αυτά έχουν νικοτίνη σε ένα βαθμό. Κυρίως όμως δημιουργούν εξάρτηση, αυτήν την ψυχοσωματική επίδραση η οποία δημιουργεί προβλήματα στους νέους ανθρώπους, για να περάσουν , ίσως αργότερα, σε άλλες εξαρτήσεις. Και η χρήση των προϊόντων ατμίσματος περνάει σε μικρές ηλικίες , σε ηλικίες Δημοτικού. Ενα παιδί θα ντραπεί να αγοράσει τσιγάρα από το περίπτερο, αλλά δεν θα ντραπεί να πάρει μία συσκευή ατμίσματος , να την κρύψει στο χέρι και να την χρησιμοποιήσει αργότερα. Αυτές είναι οι παγίδες τις οποίες πρέπει να επισημάνουμε και οι οποίες πρέπει να καταπολεμηθούν» υπογράμμισε ο κ. Δημάσης μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Παράλληλα ανέφερε ότι αν και έχει περιοριστεί σε ένα βαθμό το κάπνισμα στις μεγαλύτερες και μεσαίες ηλικίες Ελλάδα εξακολουθεί να κρατάει στα σκήπτρα σε όλες τις ηλικίες και θα παραμένει ως πειρασμός στις μικρότερες ηλικίες όπου ξεκινάει με το άτμισμα. «Ο αγώνας κατά του καπνίσματος πρέπει να ξεκινάει από πολύ μικρότερα παιδιά, γιατί ακόμη και παιδιά του Δημοτικού μπαίνουν σε αυτήν την ιστορία του να χρησιμοποιούν προϊόντα κυρίως ατμίσματος» πρόσθεσε

Αναφερόμενος στην εφαρμογή της νομοθεσίας, σημείωσε ότι «έχει ατονίσει ο αντικαπνιστικός νόμος στους δημόσιους χώρους και στους χώρους εστίασης. Ενώ στην αρχή υπήρχε αυστηρή τήρηση, τώρα τα πράγματα έχουν χαλαρώσει. Πρέπει αυτό να επανέλθει, για να προστατεύονται και οι μη καπνιστές από το παθητικό κάπνισμα, που και αυτό είναι μία βλαβερή επίδραση».

ΠΙΣ: Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος με ανενεργό τον αντικαπνιστικό νόμο

Τη συστράτευση όλων για τη μείωση του καπνίσματος ζητάει ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, αναφέροντας ότι τα μέτρα ελέγχου για τον αντικαπνιστικό νόμο είναι πλήρως ανενεργά. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος (31 Μαΐου) ο ΠΙΣ πιστεύει πως αυτή αποτελεί μια ευκαιρία για όλους μας να σκεφτούμε το μέλλον μας και το μέλλον των επόμενων γενεών. «Ας αναλάβουμε όλοι δράση για έναν πιο υγιή κόσμο!», τονίζει ο ΠΙΣ.

Επικαλείται στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σύμφωνα με τα οποία από 2009 έως και το 2019 στη χώρα μας παρατηρήθηκε μεγάλη μείωση των καπνιστών σε όλες τις ηλικίες και κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 16 έως 24 ετών. Σε αυτή την ομάδα το κάπνισμα μειώθηκε αυτήν την περίοδο κατά 52%.

Δυστυχώς, αναφέρει ο ΠΙΣ, τελευταία μελέτη του ΕΟΔΥ που έγινε σε ενήλικες, αποκάλυψε ότι «38% των Ελλήνων χρησιμοποιούν οποιοδήποτε προϊόν καπνού ή ηλεκτρονικά τσιγάρα, συμπεριλαμβανομένων των συμβατικών προϊόντων καπνού, των θερμαινόμενων προϊόντων καπνού, και των ηλεκτρονικών τσιγάρων».

«Το αποτέλεσμα είναι σήμερα ότι, με τα μέτρα ελέγχου για τον αντικαπνιστικό νόμο πλήρως ανενεργά, το 31% των ενηλίκων Ελλήνων καπνίζει συμβατικά προϊόντα καπνού, το 9% των ενηλίκων Ελλήνων χρησιμοποιεί θερμαινόμενα προϊόντα καπνού και το 7% των ενηλίκων Ελλήνων χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά τσιγάρα».

Την ίδια ώρα, το κάπνισμα συνεχίζει να σκοτώνει ετησίως σε όλο τον κόσμο περί τα 7 εκατομμύρια άτομα, ενώ άλλο 1 εκατομμύριο υπολογίζεται ότι πεθαίνει από χρόνια έκθεση σε παθητικό κάπνισμα. Στην Ελλάδα, περίπου το 1/5 του συνόλου των θανάτων, δηλαδή περισσότεροι από 20.000 ετησίως, αποδίδονται σε νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα (συμπεριλαμβανομένου τόσο του ενεργητικού όσο και του παθητικού καπνίσματος).

Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει περισσότερες από 4.000 βλαπτικές χημικές ουσίες, με σημαντική επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό προκαλώντας καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο, αναπνευστικές παθήσεις, αναπαραγωγικά και προβλήματα εγκυμοσύνης, προβλήματα στοματικής υγείας και προβλήματα από δευτεροπαθή έκθεση στον καπνό.

«Κι όλα αυτά ενώ υπάρχουν φάρμακα, υποκατάστατα νικοτίνης και ψυχοθεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν στη διακοπή», προσθέτει ο ΠΙΣ.

Οι χώρες με μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ευρώπη είναι η Βουλγαρία, ακολουθεί η Τουρκία και τρίτη είναι η Ελλάδα. Οι χώρες με τους λιγότερους καπνιστές είναι η Σουηδία (9,3%), η Ισλανδία (11,2%), η Φινλανδία (12,5%), η Νορβηγία (12,9%) και το Λουξεμβούργο (13,5%).

Η ΕΕ έχει θέσει στόχο να επιτύχει μια «γενιά χωρίς καπνό» όπου λιγότερο από το 5% του πληθυσμού θα χρησιμοποιεί καπνό έως το 2040 -σε σύγκριση με το τρέχον 24% από την τελευταία έρευνα-, ως μέρος του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Καταπολέμησης του Καρκίνου.

Οι τέσσερις βασικοί άξονες για μια «γενιά χωρίς καπνό» είναι:
1. Η προαγωγή της υγείας και της πρόληψης για να αποτραπεί η έναρξη του καπνίσματος, ειδικά σε νέους από 15 ετών και άνω.
2. Η προστασία των μη καπνιστών από το παθητικό κάπνισμα.
3. Η υποστήριξη στη διακοπή του καπνίσματος.
4. Ο έλεγχος και η ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στα νέα προϊόντα καπνού.

Ο ΠΙΣ έχει εισηγηθεί στην Πολιτεία την επιβολή τέλους 10 λεπτών του ευρώ σε κάθε πακέτο τσιγάρων ή ανάλογο προϊόν καπνού, με το ποσό να διατίθεται αποκλειστικά σε προγράμματα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, στα οποία η ιατρική ξοινότητα είναι πρόθυμη να συμβάλει ενεργά.