Οι εκλογικές αναμετρήσεις στην Ελλάδα —  Γ’ Ελληνική Δημοκρατία

17 Νοεμβρίου 1974

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κερδίζει τις πρώτες εκλογές μετά την πτώση της χούντας. Το νεοϊδρυθέν κόμμα του, η Νέα Δημοκρατία, λαμβάνει 54,37% των ψήφων και 219 έδρες στη Βουλή. Ακολουθούν η Ένωση Κέντρου με 20,42% και 60 έδρες, το ΠΑΣΟΚ με 13,58% και 13 έδρες, και η Ενωμένη Αριστερά με 9,47% και 8 έδρες.

20 Νοεμβρίου 1977

Η ΝΔ αναδεικνύεται και πάλι κυβέρνηση, συγκεντρώνοντας το 41,84% των ψήφων και 171 έδρες. Ακολουθούν το ΠΑΣΟΚ με 25,34% και 93 έδρες, η ΕΔΗΚ με 11,95% και 16 έδρες, το ΚΚΕ με 9,36% και 11 έδρες, η Εθνική Παράταξη με 6,82% και 5 έδρες, η Συμμαχία με 2,72% και 2 έδρες, και οι Νεοφιλελεύθεροι με 1,08% και 2 έδρες.

18 Οκτωβρίου 1981

Το ΠΑΣΟΚ, υπό τον Ανδρέα Παπανδρέου και σύνθημα «Αλλαγή», αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της χώρας, λαμβάνοντας την ψήφο του 48,07% του εκλογικού σώματος και καταλαμβάνοντας 172 έδρες στη Βουλή. Η ΝΔ περιορίζεται στο 35,87% με 115 έδρες, ενώ το ΚΚΕ εξασφαλίζει το μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων που έλαβε μετά την Μεταπολίτευση - 10,93% και 12 έδρες.

2 Ιουνίου 1985

Ο Ανδρέας Παπανδρέου κερδίζει και πάλι τις εκλογές. Το ΠΑΣΟΚ λαμβάνει 45,82% και 161 έδρες, η ΝΔ 40,84% και 126 έδρες, το ΚΚΕ 9,89% και 12 έδρες, και το ΚΚΕ Εσωτερικού 1,84% και 1 έδρα.

18 Ιουνίου 1989

Κανένα κόμμα δεν εξασφαλίζει την πλειοψηφία εδρών στη Βουλή (ΝΔ 44,25% - 145 έδρες, ΠΑΣΟΚ 39,15% - 125 έδρες, Συνασπισμός 13,12% - 28 έδρες, ΔΗΑΝΑ 1,01% - 1 έδρα, Εμπιστοσύνη 0,39% - 1 έδρα). Σχηματίζεται κυβέρνηση συνεργασίας μεταξύ της ΝΔ και του Συνασπισμού -που συγκεντρώνει τα κόμματα της Αριστεράς, συμπεριλαμβανομένου και του ΚΚΕ- υπό τον Τζανή Τζαννετάκη. Ο Ανδρέας Παπανδρέου παραπέμπεται στο Ειδικό Δικαστήριο για την «υπόθεση Κοσκωτά». Στις 12 Οκτωβρίου αναλαμβάνει καθήκοντα η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Ιωάννη Γρίβα και οδηγεί τη χώρα σε νέες εκλογές.

5 Νοεμβρίου 1989

Νικητής των εκλογών αναδεικνύεται ξανά η ΝΔ, χωρίς όμως να εξασφαλίζει και πάλι την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή. (ΝΔ 46,19% - 148 έδρες, ΠΑΣΟΚ 40,67% - 128 έδρες, Συνασπισμός 10,97% - 21 έδρες, Οικολόγοι Εναλλακτικοί 0,58% - 1 έδρα, Εμπιστοσύνη 0,38% - 1 έδρα) Οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί -Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Ανδρέας Παπανδρέου και Χαρίλαος Φλωράκης- αποφασίζουν τη σύσταση οικουμενικής κυβέρνησης υπό τον ακαδημαϊκό, καθηγητή Ξενοφώντα Ζολώτα. Η κυβέρνηση αυτή θα παραμείνει στην εξουσία έως τον Απρίλιο του 1990.

8 Απριλίου 1990

Η Νέα Δημοκρατία λαμβάνει το 46,89% των ψήφων και 150 έδρες στη Βουλή. Ακολουθούν: ΠΑΣΟΚ 38,61% - 123 έδρες, Συνασπισμός 10,28% - 19 έδρες, Οικολόγοι Εναλλακτικοί 0,77 - 1 έδρα, ΔΗΑΝΑ 0,67% - 1 έδρα, Ανεξάρτητοι 1,01% - 4 έδρες, Εμπιστοσύνη 0,45% - 1 έδρα, Πεπρωμένο 0,25% - 1 έδρα. Με τη στήριξη του ενός βουλευτή της ΔΗΑΝΑ προς τη ΝΔ, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σχηματίζει κυβέρνηση, που παραμένει στην εξουσία έως τις 10 Οκτωβρίου 1993.

10 Οκτωβρίου 1993

Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές, συγκεντρώνοντας το 46,88% και 170 έδρες στη Βουλή έναντι της ΝΔ που έλαβε 39,30% και 111. Ακολουθούν η Πολιτική Άνοιξη με 4,88% και 10 έδρες και το ΚΚΕ με 4,54% και 9 έδρες. Ο Ανδρέας Παπανδρέου παραμένει στην πρωθυπουργία έως 15 Ιανουαρίου 1995, οπότε αναγκάζεται να αποχωρήσει λόγω της βεβαρημένης κατάστασης της υγείας του. Καθήκοντα πρωθυπουργού αναλαμβάνει, στις 21 Ιανουαρίου, ο Κώστας Σημίτης.

22 Σεπτεμβρίου 1996

Το ΠΑΣΟΚ, υπό τον Κώστα Σημίτη, εξασφαλίζει άνετη πλειοψηφία 162 εδρών με ποσοστό ψήφων 41,49%. Δεύτερη έρχεται η ΝΔ με 38,12% και 108 έδρες, τρίτο το ΚΚΕ με 5,61% και 11 έδρες, ενώ στη Βουλή επιστρέφει ο Συνασπισμός με 5,12% και 10 έδρες. Το ΔΗΚΚΙ καταλαμβάνει 9 έδρες με ποσοστό 4,43%.

9 Απριλίου 2000

Ο Κώστας Σημίτης επανεκλέγεται στην πρωθυπουργία, έπειτα από μία εκλογική αναμέτρηση που εξελίχθηκε σε «θρίλερ». Έλαβαν: ΠΑΣΟΚ 43,79% - 158 έδρες, ΝΔ 42,74% - 125 έδρες, ΚΚΕ 5,52% - 11 έδρες, Συνασπισμός 3,20% - 6 έδρες.

7 Μαρτίου 2004

Έπειτα από 11 χρόνια, η ΝΔ με αρχηγό τον Κώστα Καραμανλή επιστρέφει στην εξουσία. Εξασφαλίζει άνετη πλειοψηφία 165 εδρών με ποσοστό 45,36%, έναντι 40,55% και 117 έδρες του ΠΑΣΟΚ, που πριν από δύο μήνες εξέλεξε ως νέο πρόεδρό του τον Γιώργο Παπανδρέου. Το ΚΚΕ καταλαμβάνει 12 έδρες με ποσοστό 5,90% και ο Συνασπισμός 6 έδρες με 3,26%. Εκτός Βουλής μένει και πάλι το ΔΗΚΚΙ που λαμβάνει 1,79% και ο νεοϊδρυθέν ΛΑ.Ο.Σ. του Γιώργου Καρατζαφέρη με 2,19%.

16 Σεπτεμβρίου 2007

Εντολή στον Κώστα Καραμανλή και τη Νέα Δημοκρατία για δεύτερη κυβερνητική θητεία, αλλά με μικρότερη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, λόγω του εκλογικού νόμου. Πανωλεθρία του ΠΑΣΟΚ, που ίδρυσε το 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου. Με αρχηγό τον γιο του, Γεώργιο Παπανδρέου, συγκέντρωσε το μικρότερο ποσοστό του από το 1981. Κέρδη για τα δύο κόμματα της Αριστεράς και είσοδος του ακροδεξιού ΛΑ.Ο.Σ. στη Βουλή. Ρήγμα στον δικομματισμό, καθώς ΝΔ και ΠΑΣΟΚ συγκέντρωσαν αθροιστικά, όπως και το 1996, λίγο κάτω από το 80% των ψήφων. Τα αποτελέσματα:

4 Οκτωβρίου 2009

Το ΠΑΣΟΚ επιστρέφει στην εξουσία με πρόεδρο τον Γιώργο Παπανδρέου, ενώ η Νέα Δημοκρατία υφίσταται τη μεγαλύτερη ήττα στην ιστορία της, ανήμερα της 35ης επετείου από την ίδρυσή της. Ο ΛΑΟΣ ενισχύει τα ποσοστά του, σε αντίθεση με το ΚΚΕ που καταγράφει μικρές απώλειες, και τον ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα που καταφέρνει να εξασφαλίσει την είσοδό του στη Βουλή, παρά τα σημαντικά ενδοπαραταξιακά προβλήματα. Εκτός Βουλής μένουν οι Οικολόγοι - Πράσινοι, με αξιοπρεπές όμως ποσοστό.

Αναλυτικά έλαβαν:

Ο Κώστας Καραμανλής ανακοινώνει την αποχώρησή του από την ηγεσία της ΝΔ και κινεί τις διαδικασίες διαδοχής του.

6 Μαΐου 2012

Πανωλεθρία του δικομματισμού, μεγάλη άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στα αστικά κέντρα και είσοδος της ακροδεξιάς Χρυσής Αυγής στη Βουλή είναι τα κύρια χαρακτηριστικά των εκλογών της 6ης Μαΐου 2012, που σήμαναν τη ριζική ανατροπή του πολιτικού σκηνικού και το «τέλος της μεταπολίτευσης» για την πλειονότητα των πολιτικών σχολιαστών.

Στα δυόμισι χρόνια που πέρασαν από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009, η Ελλάδα βρέθηκε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, μπήκε υπό τη σκέπη της «τρόικας» (ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ) με απόφαση της κυβέρνησης Παπανδρέου και βιώνει τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας της. Στο πολιτικό επίπεδο, η κυβέρνηση Παπανδρέου κατέρρευσε στις 11 Νοεμβρίου 2012 και τη διαδέχθηκε η κυβέρνηση του τραπεζίτη Λουκά Παπαδήμου, που στηρίχθηκε από ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΛΑΟΣ.

Τα αποτελέσματα των εκλογών:

Όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα, κανένα κόμμα δεν εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία κι έτσι από τις 7 Μαΐου ξεκίνησε η προσπάθεια του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κάρολου Παπούλια, για τη δημιουργία βιώσιμου κυβερνητικού σχήματος, σύμφωνα με τις συνταγματικές επιταγές. Οι πρωτοβουλίες του κυρίου Παπούλια δεν απέδωσαν και η χώρα οδηγείται σε νέες εκλογές στις 17 Ιουνίου 2012, με υπηρεσιακό πρωθυπουργό τον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας Παναγιώτη Πικραμμένο, ο οποίος ορκίστηκε στις 16 Μαΐου 2012.

17 Ιουνίου 2012

Η μεγάλη άνοδος της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ και η μεγάλη πτώση του ΚΚΕ είναι τα κύρια χαρακτηριστικά των εκλογών της 17ης Ιουνίου. Μετά το τέλος του δικομματισμού, βρισκόμαστε στον αστερισμό του διπολισμού, που θα φανεί με το πέρασμα του χρόνου αν θα εξελιχθεί σε νέο δικομματισμό, με πρωταγωνιστή στον χώρο της Αριστεράς τον ΣΥΡΙΖΑ. Η νέα Βουλή θα είναι και πάλι επτακομματική. Το ΛΑΟΣ για δεύτερη συνεχόμενη εκλογική αναμέτρηση δεν εισήλθε στη Βουλή και μάλλον οδηγείται στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας».

Τα αποτελέσματα των εκλογών:

Όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα, κανένα κόμμα δεν εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία κι έτσι από τις 18 Ιουνίου ξεκίνησε η προσπάθεια του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κάρολου Παπούλια, για τη δημιουργία βιώσιμου κυβερνητικού σχήματος, σύμφωνα με τις συνταγματικές επιταγές. ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ συμφώνησαν στον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας και στις 20 Ιουνίου 2012 ορκίστηκε πρωθυπουργός ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, Αντώνης Σαμαράς.

25 Ιανουαρίου 2015

Μετά την άκαρπη τρίτη ψηφοφορία για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας (29 Δεκεμβρίου 2014), η χώρα οδηγείται σε πρόωρες εκλογές στις 25 Ιανουαρίου 2015. Νικητής αναδεικνύεται για πρώτα φορά ένα κόμμα της κομουνιστογενούς Αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ («Για πρώτη φορά Αριστερά»). Δεν εξασφαλίζει, όμως, την απόλυτη πλειοψηφία στη νέα Βουλή και συνεργάζεται με ένα κόμμα της λαϊκής Δεξιάς, τους «Ανεξάρτητους Έλληνες» (ΑΝΕΛ) του Πάνου Καμμένου, πάνω στη βάση του κοινού τους αντιμνημονιακού αγώνα. Στις 26 Ιανουαρίου ορκίζεται πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος ηγείται κυβέρνησης συνασπισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Τα αποτελέσματα των εκλογών:

20 Σεπτεμβρίου 2015

Μετά την ψήφιση του τρίτου μνημονίου από τη Βουλή (14 Αυγούστου 2015) και την ανταρσία της «Αριστερής Πλατφόρμας», ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας παραιτείται και ζητά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο, την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.

Οι εκλογές διενεργούνται στις 20 Σεπτεμβρίου 2015 από την υπηρεσιακή κυβέρνηση της προέδρου του Αρείου Πάγου, Βασιλικής Θάνου - Χριστοφίλου, με νικητή τον ΣΥΡΙΖΑ, που όμως δεν κερδίζει και πάλι την αυτοδυναμία και αναγκάζεται να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας εκ νέου με το κόμμα των «Ανεξαρτήτων Ελλήνων» (ΑΝΕΛ).

Τα αποτελέσματα των εκλογών:

Ιστορικό υπήρξε το ρεκόρ της αποχής, που έφτασε στο 43,4% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.

7 Ιουλίου 2019

Στις πρώτες μεταμνημονιακές βουλευτικές εκλογές και με τον αέρα της άνετης επικράτησής της στις Ευρωεκλογές της 20ης Μαΐου 2019, η Νέα Δημοκρατία με νέο αρχηγό τον Κυριάκο Μητσοτάκη επανέρχεται στην εξουσία αυτοδύναμη, για πρώτη φορά μετά το 2009, με κύριο σύνθημα την αποκατάσταση της τιμής της μεσαίας τάξης, που είχε πληγεί από τη βαριά φορολόγηση της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Η επικράτησή της γαλάζιας παράταξης ήταν και πάλι άνετη (39,85% έναντι 31,53% του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ), όπως είχε αποτυπωθεί στις δημοσκοπήσεις, αν και οι πολιτικοί παρατηρητές ανέμεναν μεγαλύτερη διαφορά. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ξεπέρασε για τρίτη φορά το 30% των ψήφων κι εδραιώθηκε ως αναμφισβήτητος κυρίαρχος της κεντροαριστεράς.

Τα δύο πρώτα κόμματα συγκέντρωσαν μαζί πάνω από 70%, για πρώτη φορά μετά το 2009, ενώ η αποχή κυμάνθηκε και πάλι σε υψηλά επίπεδα (42,2%). Οι εκλογές της 7ης Ιουλίου σηματοδότησαν την κοινοβουλευτική έξοδο τεσσάρων κομμάτων (Χρυσή Αυγή, Ανεξάρτητοι Έλληνες, Ένωση Κεντρώων, Το Ποτάμι) και την είσοδο στη Βουλή δύο νέων κομμάτων, της Ελληνικής Λύσης του Κυριάκου Βελόπουλου και του ΜέΡΑ25 του Γιάννη Βαρουφάκη.

Τα αποτελέσματα των εκλογών της 7ης Ιουλίου 2019:

21 Μαΐου 2023

Απρόσμενη στο εύρος της νίκη της ΝΔ και συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ έβγαλαν οι κάλπες των βουλευτικών εκλογών της 21ης Μαΐου 2023, στις οποίες ψήφισαν για πρώτη φορά και οι Έλληνες του εξωτερικού.

Άνοδος για το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, που αμφισβητεί την πρωτοκαθεδρία του ΣΥΡΙΖΑ στην κεντροαριστερά, άνοδος και για το ΚΚΕ και την Ελληνική Λύση, εκτός το ΜέΡΑ25, κοντά στο όριο του 3% η Νίκη και η Πλεύση Ελευθερίας.

Τα αποτελέσματα των εκλογών της 21ης Μαΐου 2023:

Το σύστημα της απλής αναλογικής που εφαρμόστηκε σαυτές τις εκλογές δεν ανέδειξε αυτοδύναμη κυβέρνηση. Σύμφωνα με τις πρόνοιες του Συντάγματος ακολούθησαν οι διερευνητικές εντολές για τον σχηματισμό κυβέρνησης στους αρχηγούς των τριών πρώτων κομμάτων, οι οποίες απέβησαν άκαρπες, όπως και η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών. Έτσι η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ανέθεσε τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης στον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Ιωάννη Σαρμά, η οποία θα οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές στις 25 Ιουνίου 2023. Ο κ. Σαρμάς, ως ο αρχαιότερος από τους τρεις προέδρους των ανωτάτων δικαστηρίων, ορκίστηκε πρωθυπουργός (υπηρεσιακός) στις 25 Μαΐου, διαδεχόμενος τον Κυριάκο Μητσοτάκη.