Ημέρα της γλώσσας Σουαχίλι

Η Ημέρα της γλώσσας Σουαχίλι (Kiswahili Language Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 7 Ιουλίου με πρωτοβουλία της UNESCO για να τονίσει τη σημασία της γλώσσας Σουαχίλι ως lingua franca (κοινή γλώσσα) σε μεγάλο μέρος της Αφρικής και να προωθήσει τη γλωσσική ποικιλομορφία και την πολυγλωσσία. Παρόλο που η Σουαχίλι δεν είναι μια από τις επίσημες γλώσσες του ΟΗΕ, απέκτησε τη δική της Ημέρα, όπως και Πορτογαλική γλώσσα.

Η Σουαχίλι είναι η γλώσσα του λαού των Σουαχίλι, οι οποίοι ζουν κυρίως κατά μήκος των ακτών της Ανατολικής Αφρικής. Ανήκει στην ομάδα γλωσσών Μπαντού, αν και ένα σημαντικό ποσοστό του λεξιλογίου της είναι δανεισμένο από τα αραβικά. Ακόμη και το όνομα της γλώσσας είναι δάνειο - μπορεί να μεταφραστεί κατά προσέγγιση από τα αραβικά ως «της ακτής». Αρχικά για τη γραφή της Σουαχίλι χρησιμοποιούσαν το αραβικό αλφάβητο και αργότερα το λατινικό.

Σύμφωνα με την UNESCO, τη Σουαχίλι μιλούν πάνω από 200 εκατομμύρια άνθρωποι. Ωστόσο η Wikipedia τους υπολογίζει στα 80 εκατομμύρια, εκ των οποίων 20 εκατομμύρια τη χρησιμοποιούν ως πρώτη γλώσσα. Όπως και να έχει, η Σουαχίλι είναι μία από τις πιο διαδεδομένες γλώσσες στον κόσμο και η πιο διαδεδομένη γλώσσα στην υποσαχάρια Αφρική.

Η Σουαχίλι είναι επίσημη γλώσσα στην Κένυα, τη Ρουάντα, την Τανζανία και την Ουγκάντα και αναγνωρισμένη μειονοτική γλώσσα στο Μπουρούντι, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και τη Μοζαμβίκη. Εκτός αυτών των χωρών, ομιλείται επίσης στις Κομόρες, τη Μαδαγασκάρη, το Μαλάουι, τη Μαγιότ, τη Σομαλία και τη Ζάμπια. Εξαιτίας αυτού, η Σουαχίλι αποτελεί κοινή γλώσσα στην Ανατολική, Κεντρική και Νότια Αφρική και τη Μέση Ανατολή.

Η Σουαχίλι είναι μία από τις γλώσσες εργασίας πολλών διεθνών οργανισμών, όπως η Αφρικανική Ένωση (AU), η Κοινότητα Ανατολικής Αφρικής (EAC) και η Κοινότητα Ανάπτυξης της Νότιας Αφρικής (SADC). Το 2015, η EAC δημιούργησε την Επιτροπή Σουαχίλι Ανατολικής Αφρικής (EAKC) για την προώθηση της Σουαχίλι στην περιοχή της Ανατολικής Αφρικής και τον συντονισμό της χρήσης της για την περιφερειακή ολοκλήρωση και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Τα τελευταία χρόνια, ορισμένες αφρικανικές χώρες έχουν προσθέσει την Σουαχίλι στα σχολικά προγράμματα σπουδών ή έχουν εκφράσει την πρόθεση να το πράξουν- μεταξύ αυτών η Μποτσουάνα, η Αιθιοπία, η Ναμίμπια, η Νότια Αφρική και το Νότιο Σουδάν.

Η Ημέρα της Γλώσσας Σουαχίλι καθιερώθηκε στην 41η σύνοδο της Γενικής Διάσκεψης της UNESCO που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2021. Γιορτάζεται στις 7 Ιουλίου σε ανάμνηση δύο γεγονότων: Στις 7 Ιουλίου1954, η νεοσύστατη Αφρικανική Εθνική Ένωση της Τανγκανίκα (μετέπειτα Τανζανία) με επικεφαλής τον Τζούλιους Νιερέρε υιοθέτησε την Σουαχίλι ως ενοποιητική γλώσσα για τον αγώνα της ανεξαρτησίας της από την Βρετανία. Επιπλέον, στις 7 Ιουλίου 2000, αναβίωσε η Ανατολικοαφρικανική Κοινότητα για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των χωρών της περιοχής των Μεγάλων Λιμνών της Αφρικής, όπου ομιλείται ευρέως η γλώσσα Σουαχίλι.