Νίκος Μπελογιάννης ο νεότερος

Ο Νίκος Μπελογιάννης ο νεότερος ήταν γιος του ηγετικού στελέχους του ΚΚΕ Νίκου Μπελογιάννη και της συγγραφέως Έλλης Παππά. Σπούδασε χημικός μηχανικός και εργάστηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού, ενώ παράλληλα αρθρογραφούσε στην «Ελευθεροτυπία» και εξέδωσε δύο βιβλία.

Ο Νίκος Μπελογιάννης γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1951 στις φυλακές του Πειραιά, καθώς η μητέρα του ήταν πολιτική κρατούμενη, καταδικασμένη σε θάνατο για τις κομμουνιστικές της πεποιθήσεις. Τον Μάρτιο του 1952 ο πατέρας του καταδικάστηκε από το στρατοδικείο σε θάνατο κι εκτελέστηκε, ενώ η μητέρα του αποφυλακίστηκε το 1964.

«Γεννήθηκα όταν η μητέρα μου ήταν στις φυλακές του Πειραιά, στην οδό Κάστορος, δίπλα τον σημερινό σταθμό του προαστιακού. Ως γνωστόν η μητέρα μου λόγω της εγκυμοσύνης της δεν εκτελέστηκε. Έμεινα μαζί της μέχρι τριών χρόνων. Το μόνο που θυμάμαι ήταν το σφύριγμα του τρένου της γραμμής Πελοποννήσου, που περνούσε. Τρόμαζα. Αργότερα έμαθα ότι κάποιοι μηχανοδηγοί σφύριζαν για να χαιρετήσουν τις πολιτικές κρατούμενες».

Την ανατροφή του ανέλαβε η οικογένεια της θείας του, Διδώς Σωτηρίου. «Μετά με ανέλαβε η αδελφή της μητέρας μου, η Διδώ Σωτηρίου, η οποία με πήγαινε να τη δω στις φυλακές Αβέρωφ, όπου είχε μεταφερθεί. Καθόμαστε σ’ ένα τεράστιο προθάλαμο με πάγκους και μιλούσαμε. Η Διδώ με ανέθρεψε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ήταν αγχωμένη, διότι είχε αναλάβει ένα παιδί στη θέση ενός δικού της που δεν θέλησε ποτέ, γιατί ήταν διαρκώς απασχολημένη με πολλά πράγματα. Αφού δεν είχε καν οικιακό ζώο, γιατί δε προλάβαινε να το φροντίσει. Ξαφνικά ανέλαβε ένα παιδί, το οποίο έπρεπε να αναθρέψει “σωστά”, σύμφωνα με την κομματική λογική, λόγω του φορτίου που αυτό κουβαλούσε. Έκανε ό,τι μπορούσε για να μην πέσει στην παγίδα, να βρει μια μέση οδό και να με μεγαλώσει με τη δέουσα ελευθερία σκέψης και μάθησης. Δεν με ανάγκασε ποτέ να στραφώ προς τον μαρξισμό. Με άφηνε να ανακαλύπτω μόνος μου την πραγματικότητα».

Ο Νίκος Μπελογιάννης φοίτησε στη Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ κι εργάστηκε στα αναστηλωτικά έργα της Ακρόπολης και σε άλλες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού. Επί πολλά χρόνια και μέχρι τη συνταξιοδότησή του ήταν επικεφαλής του Κέντρου Λίθου (μονάδα του Υπουργείου Πολιτισμού) και διέσχιζε ακάματος την Ελλάδα απ' άκρου εις άκρον για να «θεραπεύει» μνημεία.

Συνεργάστηκε με την «Ελευθεροτυπία» και το «Fragilemag», γράφοντας κείμενα που «έδεναν» την επικαιρότητα, ελληνική και διεθνή, με την Ιστορία, και στα οποία ξεχώριζαν η ευρυμάθεια, το χιούμορ, η ευφυΐα και ο ανθρωπισμός του. Παράλληλα, από την αυγή του 21ου αιώνα ασχολήθηκε με το έργο των γονιών του, καθώς και της θείας του, Διδώς Σωτηρίου, μέσω επανεκδόσεων, εκδόσεων, επιμελειών και εκδηλώσεων.

Ο ίδιος έγραψε τα βιβλία: «Σταλινισμός: Η τέταρτη μονοθεϊστική θρησκεία» (εκδόσεις Άγρα, 2012, με την Αγγελική Κώττη) και «Αυτά λοιπόν τα νέα του Αλεξάνδρου. Στιγμιότυπα της μνημονιακής εποχής δεξιάς και αριστεράς» (Εκδόσεις Άγρα, 2016).

Ήταν ιδρυτικό μέλος, μαζί με τη θεία του Διδώ Σωτηρίου, της Εταιρείας Συγγραφέων και είχαν δωρίσει το σπίτι τους, στην οδό Κοδριγκτώνος 8, στο Υπουργείο Πολιτισμού με την προϋπόθεση να εδρεύει εκεί η Εταιρεία. Έκτοτε, τα γραφεία της Εταιρείας Συγγραφέων φιλοξενούνται στο ιστορικό αυτό διαμέρισμα, στο οποίο, όπως είχε αναφέρει σε συνέντευξή του «συγκεντρώνονταν διανοούμενοι της αριστεράς, όπως ο Κώστας Βάρναλης, η Γαλάτεια Καζαντζάκη, ο Τάσος Βουρνάς, ο Στάθης Δρομάζος, η Άλκη Ζέη και πολλοί καλλιτέχνες».

Ο Νίκος Μπελογιάννης πέθανε στις 25 Οκτωβρίου 2020, ύστερα από νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας, σε ηλικία 69 ετών. Με γραπτές οδηγίες, ανέθεσε στους φίλους του την αποτέφρωση της σορού του, ορίζοντας σαφώς πως δεν επιθυμεί να προηγηθεί ή ν’ ακολουθήσει οποιαδήποτε τελετή.