Κλοντ Καν

Η Κλοντ Καν (Claude Cahun) ήταν γαλλίδα συγγραφέας και σουρεαλίστρια φωτογράφος. Είναι γνωστή για τις σκόπιμα ενοχλητικές αλλά παιχνιδιάρικες φωτοαυτοπροσωπογραφίες της, που αμφισβήτησαν τα πρότυπα φύλου και σεξουαλικότητας των αρχών του 20ού αιώνα.

Η Κλοντ Καν (ψευδώνυμο της Λουσί Ρενέ Ματίλντ Σβομπ) γεννήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1894 στη Νάντη της Γαλλίας από εβραϊκή οικογένεια. Ως εγγόνι του σημαντικού γάλλου καλλιτέχνη Νταβίντ Καν και παιδί ιδιοκτήτη εφημερίδας, η Κλοντ ενηλικιώθηκε μέσα σε δημιουργικό περιβάλλον.

Στα 14 της γνώρισε την Σουζάν Μαλέρμπ, η οποία υιοθέτησε το όνομα Μαρσέλ Μουρ κι έγινε καλλιτεχνική συνεργάτης και ισόβια σύντροφός της. Όταν μετακόμισε στο Παρίσι για να σπουδάσει λογοτεχνία το 1919, η Κλοντ ξύρισε το κεφάλι της και υιοθέτησε το διάσημο ουδέτερο ως προς το φύλο όνομά της ως αντίδραση ενάντια στην κοινωνική σύμβαση.

Παρά το γεγονός ότι η μη συμμόρφωση με το φύλο θεωρούνταν ευρέως ταμπού στο Παρίσι της δεκαετίας του 1920, η απόφασή της να προσδιορίσει δημόσια τον εαυτό της ως μη δυαδικό άτομο, προκάλεσε αντιδράσεις, αλλά ή ίδια δεν θέλησε να ρίξει λάδι στη φωτιά. Η Καν εξερεύνησε τη ρευστότητα του φύλου μέσω της λογοτεχνίας και της φωτογραφίας, όπως η σειρά του 1927 «I am in training, don't kiss me». Το έργο της αυτό απεικονίζει την Καν ντυμένη ως αρσιβαρίστρια, θολώνοντας τη γραμμή μεταξύ των ανδρικών και γυναικείων στερεοτύπων.

Κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου, η Καν και η σύντροφός της πήραν μέρος στην αντίσταση κατά των γερμανών κατακτητών στη νήσο Τζέρσεϊ, όπου κατοικούσαν. Συνελήφθησαν και οι δύο, καταδικάστηκαν σε θάνατο, αλλά η ποινή τους δεν εκτελέστηκε. Για την αντιστασιακή τους δράση η γαλλική κυβέρνηση τις παρασημοφόρησε με το Μετάλλιο της Γαλλικής Ευγνωμοσύνης το 1951.

Η Κλοντ Καν πέθανε στις 8 Δεκεμβρίου 1954 στη νήσο Τζέρσεϊ της Μεγάλης Βρετανίας, σε ηλικία 60 ετών.

Το 2018 το Δημοτικό Συμβούλιο του Παρισιού ονόμασε έναν δρόμο προς τιμήν της Κλοντ Καν και του συντρόφου της Μαρσέλ Μουρ στο έκτο διαμέρισμα της γαλλικής πρωτεύουσας, όπου ζούσε κάποτε το ζευγάρι. Εκτός από την αυξανόμενη εστίαση στο πρωτοποριακό της έργο στο σουρεαλιστικό κίνημα και την κατάργηση των φραγμών του φύλου στις φωτογραφικές τέχνες, το έργο της Καν έχει επηρεάσει διάσημες προσωπικότητες, τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και τον σύγχρονο διάλογο για την ταυτότητα και την ελευθερία της έκφρασης.