Ιρένα Σεντλέροβα

Η Ιρένα Σεντλέροβα (Irena Sendlerowa) ήταν πολωνίδα κοινωνική λειτουργός, που έσωσε χιλιάδες εβραιόπουλα από το Γκέτο της Βαρσοβίας, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της πατρίδας της. Το 1965 τιμήθηκε από το κράτος του Ισραήλ με τον τίτλο του «Δικαίου των Εθνών» και το 2007 προτάθηκε για το Νόμπελ Ειρήνης. «Κάθε παιδί που σώθηκε με τη βοήθειά μου αποτελεί δικαίωση της ύπαρξής μου στη γη και όχι έναν τίτλο δόξας» είχε υποστηρίξει η ίδια με πάσα σεμνότητα.

Η Ιρένα Σεντλέροβα γεννήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 1910 στα περίχωρα της Βαρσοβίας. Σε ηλικία επτά χρόνων έχασε τον πατέρα της που ήταν γιατρός και βοηθούσε του εβραίους συντοπίτες τους. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τον πατέρα της, την ανατροφή της ανέλαβε η εβραϊκή κοινότητα της πόλης.

Ξεκίνησε να σπουδάζει πολωνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας, αλλά ύστερα από τρία χρόνια φοίτησης εκδιώχθηκε, επειδή τόλμησε να διαμαρτυρηθεί για τις διακρίσεις που υφίσταντο οι εβραίοι συμφοιτητές της, οι οποίοι ήταν υποχρεωμένοι να κάθονται σε συγκεκριμένες θέσεις στα αμφιθέατρα και στις αίθουσες. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της εντάχθηκε στο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Πολωνίας.

Κατά τη γερμανική κατοχή της πατρίδας της, εργαζόταν ως κοινωνική λειτουργός και ήταν ενεργό μέλος της αντίστασης. Μαζί με τους συντρόφους της κατάφερε να βγάλει από το Γκέτο της Βαρσοβίας και να σώσει δυόμισι χιλιάδες παιδιά εβραϊκής καταγωγής. Η δράση της όμως αποκαλύφθηκε και συνελήφθη από την Γκεστάπο. Βασανίστηκε άγρια και καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά κατόρθωσε να δραπετεύσει.

Μετά την απελευθέρωση της Πολωνίας νέες περιπέτειες ανέμεναν τη θαρραλέα γυναίκα. Οι κομμουνιστικές αρχές της Πολωνίας τη συνέλαβαν και την ανέκριναν, επειδή στην κατοχή είχε συνεργαστεί με την εξόριστη πολωνική κυβέρνηση. Ως αποτέλεσμα ήταν να μην αναγνωριστεί η αντιστασιακή της δράση και να μη της επιτραπεί να μεταβεί στο Ισραήλ για να τιμηθεί ως «Δικαία των Εθνών».

Τη δεκαετία του ‘80, όταν το κομμουνιστικό καθεστώς της Πολωνίας έπνεε τα λοίσθια, η Ιρένα Σεντλέροβα εντάχθηκε στο ανεξάρτητο συνδικάτο «Αλληλεγγύη» που είχε ιδρύσει ο ηλεκτρολόγος Λεχ Βαλέσα.

Η Ιρένα Σεντλέροβα πέθανε με δόξες και τιμές στις 12 Μαΐου 2008, σε ηλικία 98 ετών.