Λιπαρή Πέμπτη

Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, οι καρναβαλικές εκδηλώσεις κορυφώνονται πριν από την έναρξη της Σαρακοστής, είτε τη Δευτέρα της Άφεσης (12 Φεβρουαρίου 2024), είτε την Τρίτη της Άφεσης (13 Φεβρουαρίου 2024) για τους Καθολικούς. Σε ορισμένες χώρες, για παράδειγμα, είναι σύνηθες να μαγειρεύουν και να τρώνε μεγάλες ποσότητες φαγητών που απαγορεύονται κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής την τελευταία Πέμπτη πριν από την έναρξη της Σαρακοστής (8 Φεβρουαρίου 2024), η οποία είναι γνωστή ως Λιπαρή Πέμπτη (Fat Thursday) και θυμίζει τη δική μας Τσικνοπέμπτη. Γιορτάζεται κυρίως στην Πολωνία, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ισπανία.

Στην Πολωνία, η Λιπαρή Πέμπτη (Tłusty Czwartek) σηματοδοτούνταν από παρελάσεις σε πόλεις και χωριά, με πρωταγωνιστές κυρίως γυναίκες. Σήμερα, οι περισσότερες γιορτές γίνονται την Τρίτη της Άφεσης, ενώ η Λιπαρή Πέμπτη είναι η ημέρα που αφιερώνεται στην κατανάλωση διαφόρων γλυκών που δεν επιτρέπονται κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής.

Τα παραδοσιακά φαγητά που πωλούνται στα πολωνικά αρτοποιεία για την περίσταση περιλαμβάνουν τα pączki (τηγανητά ντόνατς γεμισμένα με μαρμελάδα ή κομπόστα) και τα faworki (φτερά αγγέλου) που θυμίζουν τις δικές μας δίπλες. Παλαιότερα τα ντόνατς δεν είχαν γέμιση, αλλά κάποια από αυτά περιείχαν ένα ξηρό καρπό. Αυτά τα ντόνατς θεωρούνταν «τυχερά», επειδή πίστευαν ότι έδιναν καλή τύχη σε όσους τους έτρωγαν.

Στη Γερμανία, η Λιπαρή Πέμπτη γιορτάζεται κυρίως στη Ρηνανία. Το γερμανικό της όνομα είναι Weiberfastnacht, που σημαίνει «Καρναβάλι των γυναικών». Ένας από τους παλαιότερους εορτασμούς της Λιπαρής Πέμπτης είναι το Beueler Weiberfastnacht, ένα γυναικείο καρναβάλι που γιορτάζεται στη συνοικία Μπόιλ της Βόννης από το 1824.

Η συμβολική κατάληψη του δημαρχείου από τις γυναίκες αποτελεί κοινή παράδοση της Λιπαρής Πέμπτης στη Βόννη και σε άλλες πόλεις και κωμοπόλεις της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας.

Ένα άλλο ενδιαφέρον έθιμο είναι να κόβουν οι γυναίκες τις γραβάτες των ανδρών, οι οποίες θεωρούνται σύμβολο της κοινωνικής θέσης τους. Οι άντρες κυκλοφορούν όλη την ημέρα με τις κομμένες γραβάτες σε ένδειξη της αναγνώρισης ότι οι γυναίκες έχουν το πάνω χέρι (μας φέρνει στο νου το ελληνικό έθιμο της γυναικοκρατίας). Ως αντιστάθμισμα, λαμβάνουν ένα φιλάκι (Bützchen).

Παρόλο που η Λιπαρή Πέμπτη δεν είναι επίσημη αργία, πολλοί εργοδότες επιτρέπουν στους υπαλλήλους τους να σχολάσουν γύρω στο μεσημέρι. Δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου παρελάσεις, αλλά οι άνθρωποι φορούν αποκριάτικες στολές, γιορτάζουν σε παμπ και τρώνε ντόνατς γεμιστά με μαρμελάδα που ονομάζονται Berliners.

Στην Ιταλία, η Λιπαρή Πέμπτη (Giovedì Grasso) γιορτάζεται παρόμοια με την Καθαρά Δευτέρα, αν και σε μικρότερη κλίμακα.

Στην Ισπανία, ο εορτασμός ονομάζεται Jueves Lardero στα ισπανικά και Dijous Gras στα καταλανικά. Κάθε περιοχή της χώρας έχει τα δικά της παραδοσιακά πιάτα για την ημέρα: mona (ένα στρογγυλό γλυκό γεμιστό με βραστό αυγό) στο Αλμπαθέτε, ένα ειδικό λουκάνικο στην Αραγονία, buñuelo (ένα είδος ντόνατ) και botifarra d'ou (λουκάνικο με αυγό) στην Καταλονία, κ.ο.κ.