5° Παγκόσμιο Κύπελλο (Ελβετία, 1954)

Το 5ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τη 16 Ιουνίου έως τις 4 Ιουλίου στην Ελβετία, με νικήτρια την εθνική ομάδα της Δυτικής Γερμανίας, που κατέκτησε το πρώτο Μουντιάλ της ιστορίας της. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί στην τελική φάση.

H Ελβετία κέρδισε άνευ αντιπάλου τη διοργάνωση στις 22 Ιουλίου 1946, σε μία εποχή που η η Ευρώπη μετρούσε της πληγές της από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Λόγω της παραδοσιακής ουδετερότητάς της, η χώρα της σοκολάτας, των ρολογιών και των τραπεζών δεν συμμετείχε στον καταστροφικό πόλεμο κι έτσι διατήρησε αλώβητες τις υποδομές της.

Προκριματική Φάση

Συνολικά, 45 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1954, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, για να διεκδικήσουν τα 14 υπολειπόμενα εισιτήρια της τελικής φάσης. Η διοργανώτρια χώρα και η παγκόσμια πρωταθλήτρια Ουρουγουάη προκρίθηκαν στην τελική φάση άνευ αγώνων. Η χώρα μας συμμετείχε στον 10ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Γιουγκοσλαβία και το Ισραήλ. Με 2 νίκες και 2 ήττες τερμάτισε στη δεύτερη θέση του ομίλου της και απέτυχε να προκριθεί στην τελική φάση του Μουντιάλ.

Τα αποτελέσματα της Εθνικής μας

Βελιγράδι (9 Μαΐου 1953): Γιουγκοσλαβία - Ελλάδα 1-0 (20' Μάτοσιτς).
Αθήνα (Γήπεδο Λεωφόρου Αλεξάνδρας, 1 Νοεμβρίου 1953): Ελλάδα - Ισραήλ 1-0 (52' Μπέμπης).
Τελ Αβίβ (8 Μαρτίου 1954): Ισραήλ -Ελλάδα 0-2 (61' Κοκκινάκης, 83' Γ. Καμάρας).
Αθήνα (Γήπεδο Λεωφόρου Αλεξάνδρας, 28 Μαρτίου 1954): Ελλάδα - Γιουγκοσλαβία 0-1 (50' Βεσελίνοβιτς).

Τελική Βαθμολογία

Θέση	Χώρα	Γκολ Υπέρ	Γκολ Κατά	Βαθμοί
1	Γιουγκοσλαβία	4	0	8
2	Ελλάδα	3	2	4
3	Ισραήλ	0	5	0

Τελική Φάση

Στην τελική φάση συμμετείχαν 16 εθνικές ομάδες: 12 από την Ευρώπη (Ελβετία, Ουγγαρία, Αυστρία, Αγγλία, Δ. Γερμανία, Γιουγκοσλαβία, Γαλλία, Ιταλία, Τσεχοσλοβακία, Τουρκία, Βέλγιο, Σκωτία), 3 από την Αμερική (Βραζιλία, Ουρουγουάη, Μεξικό) και 1 από την Ασία (Νότια Κορέα). Οι 16 ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος και οι 2 πρώτες κάθε ομίλου προκρίθηκαν στην προημιτελική φάση. Από εκεί με αγώνες νοκ-άουτ προέκυψαν οι δύο φιναλίστ του τελικού της 4ης Ιουλίου.

Στη φάση των ομίλων, ο καταιγισμός των γκολ ήταν άνευ προηγουμένου και επομένου. Μερικά από τα σκορ που σημειώθηκαν: Ουγγαρία - Νότια Κορέα 9-0, Βραζιλία - Μεξικό 5-0, Τουρκία - Νότια Κορέα 7-0, Δ. Γερμανία - Τουρκία 7-2 και Αγγλία - Βέλγιο 4-4. Αναμφισβήτητα ξεχώρισε το 8-3 της σπουδαίας εκείνη την περίοδο Ουγγαρίας επί της Δυτικής Γερμανίας. Οι δύο αυτές ομάδες δεν είχαν πει την τελευταία τους λέξη και θα λύσουν οριστικά τις διαφορές τους στον τελικό της Βέρνης.

Στον προημιτελικό γύρο προκρίθηκαν η Βραζιλία, η Γιουγκοσλαβία, η Ουγγαρία, η Γερμανία, η Αυστρία, η Ουρουγουάη, η Αγγλία και η Ελβετία.

Τα αποτελέσματα της προημιτελικής φάσης

Ουρουγουάη - Αγγλία 4-2
Αυστρία - Ελβετία 7-5
Δ. Γερμανία - Γιουγκοσλαβία 2-0
Ουγγαρία - Βραζιλία 4-2

Στους ημιτελικούς της 30ης Ιουνίου, η Δ. Γερμανία συνέτριψε την Αυστρία με 6-1, ενώ η Ουγγαρία νίκησε την κάτοχο του τίτλου Ουρουγουάη στην παράταση με 4-2 (2-2 ο κανονικός αγώνας). Στον μικρό τελικό της 3ης Ιουλίου, η Αυστρία νίκησε την κάτοχο του τίτλου Ουρουγουάη με 3-1 και κατέκτησε την 3η θέση.

Έτσι, στον τελικό της 4ης Ιουλίου 1954 στο στάδιο «Βάνκντορφ» της Βέρνης βρέθηκαν αντιμέτωπες η Δυτική Γερμανία και η Ουγγαρία, που είχαν ξανασυναντηθεί και στη φάση των ομίλων στις 20 Ιουνίου. Τότε, η Ουγγαρία είχε θριαμβεύσει με 8-3 και όλοι πίστευαν ότι εύκολα ή δύσκολα θα σήκωνε την κούπα, αφού ομολογουμένως ήταν η καλύτερη ομάδα στον κόσμο. Όμως, όλοι έπεσαν έξω. Τα «πάντσερ» του Ζεπ Χερμπέργκερ έκαναν το θαύμα τους («Θαύμα της Βέρνης» έμεινε στην ιστορία ο τελικός του Μουντιάλ του 1954) και νίκησαν την Ουγγαρία με 3-2, αν και βρέθηκαν να χάνουν με 2-0 (6' Πούσκας, 8' Τσίμπορ). Τα γκολ των Δυτικογερμανών σημείωσαν οι: Μόρλοκ (10'), Ραν (18', 84').

Οι συνθέσεις των δύο φιναλίστ

ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ (Ζεπ Χερμπέργκερ): Τούρεκ, Πόζιπαλ, Κολμάγερ, Λίμπριχ, Έκελ, Μάι, Ραν, Μόρλοκ, Φ. Βάλτερ, Ο. Βάλτερ, Σέφερ.
ΟΥΓΓΑΡΙΑ (Γκούσταβ Σέμπες): Γκρόσιτς, Μπουζάνσκι, Λάντος, Μπόζικ, Λόραντ, Ζακαρίας, Τσίμπορ, Χιντεγκούτι, Κόκτσις, Πούσκας, Τοτ.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ελβετίας σε αριθμούς:

Ομάδες: 16
Γήπεδα: 6 σε 6 πόλεις
Αγώνες: 26
Γκολ: 140 (5.38 ανά αγώνα)
Περισσότερα γκολ: 27 από την ομάδα της Ουγγαρίας (5.2 ανά αγώνα)
Πρώτος Σκόρερ: Σάντορ Κότσις (Ουγγαρία) με 11 γκολ.
Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 4 από τον Ούγγρο Σάντορ Κότσις στον αγώνα Ουγγαρίας - Δ. Γερμανίας 8-3.
Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: Ουγγαρία-Νότια Κορέα 9-0
Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 12 στον αγώνα Αυστρίας-Ελβετίας 7-5
Θεατές: 889.500 (34.212 ανά αγώνα)

Αξιοσημείωτα γεγονότα

Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ελβετίας είναι το πρώτο που μεταδόθηκε από την τηλεόραση.
Πριν από από την τελική φάση του Μουντιάλ, η Ουγγαρία είχε να χάσει 4 χρόνια.
Το 1954 οι περισσότερες ομάδες είχαν υιοθετήσει το σύστημα 2-3-5, το οποίο είχε κάνει διάσημο η Αγγλία. Όταν η Ουγγαρία κατέβηκε με το πειραματικό 4-2-4 και άρχισε να επιτίθεται μαζικά, ισοπέδωσε όλες τις αντίπαλες ομάδες.
Μετά το τέλος του τελικού, χιλιάδες Γερμανοί ξεχύθηκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν, φωνάζοντας, σύμφωνα με τον θρύλο, “Είμαστε και πάλι κάποιοι”. Ό,τι δεν κατάφεραν οι Γερμανοί με τα όπλα στα πεδία των μαχών πριν από μερικά χρόνια, το κατάφεραν με την μπάλα το 1954. Λέγεται ότι η άνθηση της γερμανικής οικονομίας ξεκίνησε τότε...