Γέφυρα Μπέλεϋ: Ένα αξεπέραστο εργαλείο στον πόλεμο αλλά και τις φυσικές καταστροφές

Αμερικανοί μηχανικοί τοποθετούν τμήματα της γέφυρας Μπέλεϋ στο Ρήνο (1945)

Δοξάστηκε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο διευκολύνοντας, τον Ιανουάριο του 1945, τα μέγιστα, τα συμμαχικά στρατεύματα να διαβούν ταχύτατα τον ποταμό Ρήνο, έσχατο αλλά και πιο ισχυρό εμπόδιο στην πορεία προς το Βερολίνο και την ολοκληρωτική συντριβή της ναζιστικής Γερμανίας.

Ήταν τέτοια η σημασία της, που ανάγκασε τον στρατάρχη Μοντγκόμερι να παραδεχθεί ότι «χωρίς τη γέφυρα Μπέλεϋ δεν θα είχαμε κερδίσει τον πόλεμο». Σε χρόνο ρεκόρ, το συμμαχικό μηχανικό έστηνε εκείνες τις δύσκολες ώρες δεκάδες σπονδυλωτές γέφυρες Μπέλεϋ για να διαβεί όχι μόνο το ένοπλο ανθρώπινο δυναμικό, αλλά ακόμα και άρματα βάρους... εξήντα τόνων, επιταχύνοντας τη συντριβή και την κατάρρευση της Βέρμαχτ.

Υπερβολική ή όχι η παραδοχή του βρετανού στρατάρχη, η μεταπολεμική πορεία τής σπονδυλωτής γέφυρας, μοναδικού επιτεύγματος της στρατιωτικής μηχανικής, την καθιστά αξεπέραστη ακόμα και σήμερα. Όχι, μόνο, σε πολεμικές συγκρούσεις, αλλά και σε φυσικές καταστροφές, με πρόσφατο παράδειγμα τις πλημμύρες στη Θεσσαλία, όπου μια τέτοια γέφυρα συνδέει και πάλι το οδικό δίκτυο Βόλου και Νοτίου Πηλίου που κατέρρευσε με την καταιγίδα Daniel.

Η συγκεκριμένη γέφυρα Μπέλεϋ τοποθετήθηκε μόλις μέσα σε τριάντα ώρες από κλιμάκιο της Μονάδας Μελετών και Κατασκευών του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), στο σημείο όπου κατέρρευσε η προηγούμενη γέφυρα στην περιοχή Καλά Νερά και δόθηκε στη κυκλοφορία στις 10 Σεπτεμβρίου 2023.

Η ιστορία της γέφυρας Μπέλεϋ

Οι γέφυρες Μπέλεϋ φέρουν το όνομα του δημιουργού τους, του βρετανού πολιτικού μηχανικού Ντόναλντ Μπέλεϋ (Donald Bailey, 1901-1985, Μπέιλι η ορθή προφορά του επωνύμου του και του δημιουργήματός του), που κάνοντας το χόμπι του πραγματικότητα και ξεκινώντας να φτιάχνει μοντέλα γεφυρών, κατάφερε να δημιουργήσει μια γέφυρα, που στηνόταν γρήγορα, είχε υψηλή αντοχή για να τη διαβαίνουν τανκς κι έγινε πολύ δημοφιλής στον βρετανικό και τον αμερικανικό στρατό.

Η όλη κατασκευή μοιάζει με ένα μεγάλο παζλ τύπου LEGO, καθώς τα κομμάτια είναι έτοιμα και στήνονται. Αρχικά κατασκευάζεται στη μία πλευρά ενός ποταμού ένας πρόβολος, εκείνο δηλαδή το τμήμα που προηγείται της γέφυρας. Μόλις αυτό γίνει, με τέτοιο τρόπο ώστε η κατασκευή να μην βυθίζεται στο άνοιγμα, αυτή ωθείται προς την απέναντι πλευρά και όταν πια φτάσει εκεί, αποσυναρμολογείται ο πρόβολος και η γέφυρα είναι έτοιμη.

Από τη δεκαετία του ‘40 στην Ελλάδα

Σε ό,τι αφορά τη διαχρονική παρουσία των γεφυρών Μπέλεϋ στην Ελλάδα, οι πρώτες άρχισαν να στήνονται στα τέλη της δεκαετίας του '40 στις περιοχές της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας, όπου λόγω μορφολογίας του εδάφους και της ύπαρξης μεγάλων ποταμών, οι ανάγκες ήταν μεγαλύτερες.

Οι γέφυρες έπαιξαν ρόλο και στις πολεμικές επιχειρήσεις, καθώς μετά την ανατίναξη της σιδηροδρομικής και της οδικής γέφυρας στον ισθμό της Κορίνθου από τους Γερμανούς το 1944, η οδική γέφυρα ανακατασκευάστηκε το 1947 από τη Σχολή Μηχανικού του Ελληνικού Στρατού με υλικό τύπου Μπέλεϋ.

Σήμερα σε όλη τη χώρα υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου εκατό γέφυρες Μπέλεϋ, ενώ το υλικό από το οποίο φτιάχνονται πλέον οι γέφυρες αυτές έχει εκσυγχρονιστεί και από τον βαρύ χάλυβα χρησιμοποιούνται πλέον νέες, ελαφρύτερες μορφές υλικού από αλουμίνιο, με ευκολότερες συνδέσεις και υποστήριξη από μηχανήματα που επιταχύνουν και διευκολύνουν την τοποθέτηση.

Οι γέφυρες Μπέλεϋ εξακολουθούν ν’ αποτελούν μία άμεση και αξιόπιστη λύση σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, καθώς εκτός από την περίπτωση της νέας γέφυρας στα Καλά Νερά, έχουν χρησιμοποιηθεί αρκετές φορές μετά από σφοδρές πλημμύρες και σε περιοχές με άμεσες και επιτακτικές ανάγκες αποκατάστασης της κυκλοφορίας.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ EMAIL ΣΑΣ

Εγγραφείτε στο Newsletter μας για να λαμβάνετε κάθε μέρα στο email σας τα σημαντικότερα άρθρα του «Σαν Σήμερα .gr»


ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΜΕΛΟΥΣ

premium Γίνε συνδρομητής με μόλις 8 € / μήνα, στήριξε τον αγαπημένο σου ιστότοπο
και απόλαυσε premium περιεχόμενο, χωρίς διαφημίσεις!

ΜΑΘΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ