Παγκόσμια Ημέρα Παγοδρομιών

Η Παγκόσμια Ημέρα Παγοδρομιών (World Ice Skating Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο μία Κυριακή του Δεκεμβρίου (15 Δεκεμβρίου 2024) με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Παγοδρομιών (ISU), του ανωτάτου διεθνούς οργάνου που ρυθμίζει τα τέσσερα αθλήματα των παγοδρομιών: την καλλιτεχνική παγοδρομία (figure skating), τη συγχρονισμένη παγοδρομία (synchronized skating), την παγοδρομία ταχύτητας (speed skating) και την παγοδρομία ταχύτητας μικρής πίστας (short track). Στα καθ’ ημάς, η παγοδρομία είναι γνωστή και ως πατινάζ.

Η ιστορία της παγοδρομίας

Σύμφωνα με την ιστορική έρευνα, οι παγοδρομίες ξεκίνησαν από τη Φινλανδία πριν από 4.000 χρόνια. Φυσικά, τότε δεν ήταν άθλημα – οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν πρωτόγονα πατίνια χωρίς κοφτερές λεπίδες για να εξοικονομούν ενέργεια ταξιδεύοντας σε μεγάλες αποστάσεις το χειμώνα. Η ανακάλυψη της ατσάλινης λεπίδας με ακονισμένες άκρες, η οποία συνέβη κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του 13ου ή 14ου αιώνα, οδήγησε στην εμφάνιση της πραγματικής παγοδρομίας.

Τους επόμενους αιώνες, οι παγοδρομίες έγιναν δημοφιλείς όχι μόνο ως μέσο μεταφοράς, αλλά και ως ψυχαγωγική δραστηριότητα και άθλημα. Το 1772, ο Βρετανός υπολοχαγός του πυροβολικού Ρόμπερτ Τζόουνς δημοσίευσε το βιβλίο «Η τέχνη της καλλιτεχνικής παγοδρομίας» («The Art of Figure Skating»), που περιέγραφε τις βασικές μορφές του καλλιτεχνικού πατινάζ.

Η έκδοση του εγχειριδίου του Τζόουνς σηματοδότησε τον διαχωρισμό των παγοδρομιών σε καλλιτεχνική παγοδρομία και παγοδρομία ταχύτητας. Το πρόσωπο που πιστώνεται με τη δημιουργία της σύγχρονης καλλιτεχνικής παγοδρομίας είναι ο αμερικανός Τζάκσον Χέινς, ο οποίος ενσωμάτωσε τον χορό στην παγοδρομία του και βελτίωσε το σχεδιασμό της λεπίδας.

Η παγοδρομία ως άθλημα

Η Διεθνής Ένωση Παγοδρομιών (ISU) ιδρύθηκε στις 23 Ιουλίου 1892 στο Σεβένινγκεν της Ολλανδίας και σήμερα έχει την έδρα της στη Λωζάνη της Ελβετίας. Καθόρισε τους κανόνες για την καλλιτεχνική παγοδρομία και την παγοδρομία ταχύτητας και διοργάνωσε το πρώτο πρωτάθλημα παγοδρομιών το 1896. Η καλλιτεχνική παγοδρομία και η παγοδρομία ταχύτητας συμπεριλήφθηκαν για πρώτη φορά στο στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924, ενώ η παγοδρομία ταχύτητας μικρής πίστας έγινε ολυμπιακό άθλημα το 1992.

Η καλλιτεχνική παγοδρομία είναι αναμφισβήτητα το πιο δημοφιλές άθλημα στον πάγο λόγω του ότι είναι αρκετά θεαματικό κι έχει δεσμούς με τη βιομηχανία του θεάματος. Περιλαμβάνει τέσσερα ολυμπιακά αγωνίσματα: μονό ανδρών, μονό γυναικών, παγοδρομία ζεύγους και χορό στον πάγο.

Το συγχρονισμένο πατινάζ μπορεί να θεωρηθεί υποείδος του καλλιτεχνικού πατινάζ όσον αφορά τις δεξιότητες, αλλά έχει τα δικά του ξεχωριστά χαρακτηριστικά και δεν αποτελεί ολυμπιακό άθλημα. Οι δύο κύριες μορφές της παγοδρομίας ταχύτητας είναι το παγοδρομία ταχύτητας μεγάλης πίστας, που συνήθως αναφέρεται απλώς ως παγοδρομία ταχύτητας, και η παγοδρομία ταχύτητας μικρής πίστα, που είναι συνήθως γνωστό ως μικρή πίστα.

Η ISU καθιέρωσε την Παγκόσμια Ημέρα Παγοδρομιών για να εκλαϊκεύσει παγκοσμίως όλα τα αθλήματα των παγοδρομιών. Οι εκδηλώσεις της Παγκόσμιας Ημέρας Παγοδρομίας διοργανώνονται σε περισσότερες από 70 χώρες σε όλο τον κόσμο από τις εθνικές ομοσπονδίες παγοδρομίας (υπεύθυνη στην Ελλάδα είναι η Ελληνική Ομοσπονδία Χειμερινών Αθλημάτων) και τις Ολυμπιακές επιτροπές, καθώς και από συλλόγους παγοδρομίας, παγοδρόμια και ενθουσιώδεις λάτρεις που ζουν τις παγοδρομίες σε όλες του τις μορφές.