Βραχογραφίες 40.000 ετών αλλάζουν τα δεδομένα στην Ιστορία της Τέχνης

Μια εντυπωσιακή ανακάλυψη που αλλάζει τα δεδομένα για την παγκόσμια τέχνη και για το πότε αυτή ξεκίνησε και από πού, έκαναν παλαιοντολόγοι από την Αυστραλία και την Ινδονησία.

Οι επιστήμονες που ερευνούσαν σπήλαια στην Ινδονησία βρέθηκαν μπροστά σε βραχογραφίες οι οποίες υπολογίζονται σε τουλάχιστον 40.000 χρόνια πριν και είναι παλαιότερες από εκείνες που είχαν βρεθεί στη Γαλλία και την Ισπανία. Τότε είχε θεωρηθεί ότι η τέχνη των ανθρώπων μπορεί να έχει ξεκινήσει από την Ευρώπη.

Οι βραχογραφίες απεικονίζουν ζώα και ανθρώπινες παλάμες και έχουν ζωγραφιστεί στο εσωτερικό επτά ασβεστολιθικών σπηλαίων του μεγάλου νησιού Σουλαβέζι.

Εχουν και χρώμα που προέρχεται από τη χρωστική ουσία, που λέγεται ερυθρά ώχρα.

Η νέα ανακάλυψη αναδεικνύει και ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο: ότι η τέχνη αναπτύχθηκε παράλληλα σε διαφορετικά σημεία του κόσμου, ανεξάρτητα, από ανθρώπους που ποτέ δεν ήρθαν σε επαφή και όχι μετά από κάποια πολιτισμική επικοινωνία και ανταλλαγή. Τα προϊστορικά έργα τέχνης της Ινδονησίας ήσαν γνωστά από τη δεκαετία του '50, όμως ποτέ ως τώρα δεν είχε προσδιοριστεί η χρονολόγησή τους. Μερικοί ειδικοί νόμιζαν ότι είναι περίπου 10.000 ετών, αλλά η νέα ανάλυσή τους με τις πιο σύγχρονες μεθόδους (μέτρηση ραδιενεργών ισοτόπων ουρανίου - θορίου) δείχνει πως ορισμένα είναι πολύ πιο παλιά, τουλάχιστον 39.900 ετών.

Υπάρχουν επίσης έργα πιο πρόσφατα, ηλικίας περίπου 27.000 ετών, πράγμα που σημαίνει ότι οι άνθρωποι των σπηλαίων ζωγράφιζαν στο ίδιο μέρος επί 13.000 χρόνια. Σε ένα άλλο ινδονησιακό σπήλαιο, 100 χιλιόμετρα βορειότερα, βρέθηκαν επίσης βραχογραφίες που δεν έχουν χρονολογηθεί ακόμη, αλλά φαίνονται εξίσου παλιές.

Η αρχαιότερη γνωστή απεικόνιση σε βράχους που πιστευόταν ότι υπάρχει, μέχρι σήμερα στον κόσμο είναι μία ερυθρά κηλίδα ηλικίας περίπου 40.800 ετών και έχει ανακαλυφθεί στο ισπανικό σπήλαιο Ελ Καστίγιο. Οι βραχογραφίες ζώων στα γνωστά γαλλικά σπήλαια Λασκό και Σοβέ είναι πιο πρόσφατες, περίπου 26.000 έως 18.000 ετών, αν και μία απεικόνιση ρινόκερου στο Σοβέ έχει χρονολογηθεί πριν από 35.000 χρόνια (κάτι που αμφισβητείται).

Οι απεικονίσεις της παλάμης στην Ινδονησία είναι οι αρχαιότερες στον κόσμο (τουλάχιστον 2.000 χρόνια παλαιότερες από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές) και γίνονταν με τον ίδιο τρόπο όπως στην Ευρώπη και όπως κάνουν ακόμη σήμερα τα παιδιά και μερικοί καλλιτέχνες. Οι άνθρωποι πίεζαν τα χέρια τους πάνω στον βράχο και φυσούσαν (με το στόμα ή άλλο τρόπο) μια χρωστική ουσία ανάμεσα στα ανοιγμένα δάχτυλά τους, έτσι ώστε να μείνει τελικά το αποτύπωμα του περιγράμματος της παλάμης τους.