Παναγιώτης Τριβουλίδης: Ο νικητής του Μαραθωνίου της Βοστώνης

Παναγιώτης Τριβουλίδης (1891 – 1970)
Παναγιώτης Τριβουλίδης (1891 – 1970)

Ο Παναγιώτης Τριβουλίδης ήταν δρομέας μεγάλων αποστάσεων με διεθνείς διακρίσεις. Κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στο αγώνισμα της διελκυστίνδας στη Μεσολυμπιάδα του 1906 και ήταν ο μεγάλος νικητής του φημισμένου Μαραθωνίου της Βοστώνης το 1920.

O Παναγιώτης Τριβουλίδης γεννήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 1891 στο Λάχι Λακωνίας. Το 1906 είναι κάτοικος Πειραιά και ως αθλητής του Πειραϊκού Συνδέσμου συμμετέχει με την εθνική ομάδα της διελκυστίνδας (Βασίλειος Ψάχος, Γεώργιος Ψάχος, Κωνσταντίνος Λάζαρος, Σπυρίδων Λάζαρος, Σπυρίδων Βέλλας, Αντώνιος Τσίτας, Κωνσταντίνος Παρνασσάς, Γεώργιος Παπαχρήστου και Παναγιώτης Τριβουλίδης) στη Μεσολυμπιάδα της Αθήνας και κατακτά το αργυρό μετάλλιο, το οποίο όμως δεν αναγνωρίζεται από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή.

Στη συνέχεια ασχολείται με τις μεγάλες αποστάσεις και τον μαραθώνιο. Στις 16 Απριλίου 1911 τερματίζει στην 3η θέση στο πανελλήνιο πρωτάθλημα μαραθωνίου δρόμου με επίδοση 3:12:18. Στους Πανελλήνιους Αγώνες του 1912 ως αθλητής του Ομίλου Φιλάθλων Πειραιώς (μία από τις δύο ιδρυτικές συνιστώσες του Ολυμπιακού ΣΦΠ) κόβει πρώτος το νήμα στα 5 μίλια με 27:54.5 (29 Μαρτίου), ενώ δύο ημέρες αργότερα κατακτά την τρίτη θέση στα 20 χλμ. Στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Ανωμάλου Δρόμου του 1912 (18 Μαρτίου) τερματίζει στη δεύτερη θέση και δύο χρόνια αργότερα κατακτά τη 2η θέση στα 5.000 μ.

Αφού υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στο Ναυτικό, τον Σεπτέμβριο του 1916, μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εγκαταστάθηκε στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης κι εργαζόταν ως βοηθός σερβιτόρου στο εστιατόριο των πολυκαταστημάτων Wanamaker's. Παράλληλα, συνέχισε να γυμνάζεται και ν’ ασχολείται με το μαραθώνιο, παρέα με τον φιλανδό ολυμπιονίκη Χάνες Κολεμάινεν. Αγωνιζόταν με τα χρώματα του συλλόγου Millrose Athletic Association, που είχε ιδρύσει το αφεντικό του, Τζον Γουοναμέικερ, για την ψυχαγωγία των υπαλλήλων του, με το όνομα Peter Trivoulidas. Τον συναντάμε ακόμη και ως Peter Trivoulidis ή Peter Trivoulides.

Το 1920, σε ηλικία 29 ετών, δηλώνει συμμετοχή στον 24ο Μαραθώνιο της Βοστώνης και τη Δευτέρα 19 Απριλίου δημιουργεί τη μεγάλη έκπληξη. Κόβει πρώτος το νήμα με χρόνο 2:29:31, ύστερα από ένα συγκλονιστικό αγώνα στήθος με στήθος με τον αμερικανό Άρθουρ Ροθ, τον οποίο τελικά ξεπέρασε κατά ένα λεπτό στο τελευταίο μίλι. Ο Τριβουλίδης έτρεξε μεν ως Αμερικάνος, αλλά οι εφημερίδες της Βοστώνης τόνισαν την καταγωγή του από την Ελλάδα και ειδικά από τη Λακωνία. Έγραψε η Boston Globe την επομένη ημέρα:

GREEK TRIVOULIDAS WINS MARATHON IN FINAL MILE. FAST TIRING BUT GAME-TO-THE-CORE ARTHUR V. ROTH, WITH VICTORY NEAR, OVERTAKEN BY SPEEDING SPARTAN FINISHES SECOND. TIME 2:29:31

Στον αγώνα μετείχαν 76 δρομείς και αποτελούσε κριτήριο για τη συγκρότηση της αμερικανικής ομάδας που θα μετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1920 στην Αμβέρσα. Ο Τριβουλίδης ως αλλοδαπός δεν μπορούσε ν’ αγωνιστεί με τα αμερικανικά χρώματα κι έτσι συμπεριλήφθηκε στην ελληνική ολυμπιακή ομάδα. Δημοσιεύματα της εποχής εκείνης τον περιγράφουν ως μελαψό και μικρόσωμο (1,72 μ. και 65 κιλά), με ανοιχτό στέρνο, μεγάλα στρογγυλά μάτια, με «αστείο» τρέξιμο, καθώς σήκωνε ψηλά πίσω τα πόδια του και οι κάλτσες του ήταν πάντα πεσμένες στους αστραγάλους.

Στις 22 Αυγούστου ξεκίνησε τον μαραθώνιο, αλλά εγκατέλειψε γύρω στο 20ο χιλιόμετρο, προς μεγάλη απογοήτευση των ελλήνων φιλάθλων, που είχαν πιστέψει ότι μπορούσε να επαναλάβει το κατόρθωμα του Σπύρου Λούη. Λέγεται ότι ο αμερικανός προπονητής του, που τον ακολουθούσε με μοτοσυκλέτα, κατέβηκε και τον χαστούκισε, επειδή δεν θεώρησε τις εξηγήσεις του πειστικές. Το μαραθώνιο κέρδισε ο φίλος του Χάνες Κολεμάινεν, με τον οποίον προπονιόταν μαζί στη Νέα Υόρκη. Την επόμενη ημέρα στον αγώνα του ανωμάλου δρόμου των 8.000 μ. ο Τριβουλίδης τερμάτισε στην 39η θέση.

Μετά τους Ολυμπιακούς της Αμβέρσας, ο Παναγιώτης Τριβουλίδης ξαναγύρισε στη Νέα Υόρκη για μόνιμη διαμονή. Δημοσίευμα του 1959 αναφέρει ότι είχε αποκτήσει επτά παιδιά (πέντε σύμφωνα με άλλες πληροφορίες).

Ο Παναγιώτης Τριβουλίδης πέθανε στις 28 Ιουλίου 1970 στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, σε ηλικία 79 ετών.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ EMAIL ΣΑΣ

Εγγραφείτε στο Newsletter μας για να λαμβάνετε κάθε μέρα στο email σας τα σημαντικότερα άρθρα του «Σαν Σήμερα .gr»


ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΜΕΛΟΥΣ

premium Γίνε συνδρομητής με μόλις 8 € / μήνα, στήριξε τον αγαπημένο σου ιστότοπο
και απόλαυσε premium περιεχόμενο, χωρίς διαφημίσεις!

ΜΑΘΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ