Δημήτριος Βερναρδάκης

Ρώσος επιχειρηματίας και εθνικός ευεργέτης, ελληνικής (κρητικής) καταγωγής. Ο Δημήτριος Βερναρδάκης (Ντμίτρι Μπεναρντάκι για τους Ρώσους) πρόσφερε μεγάλα χρηματικά ποσά για το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας και ενίσχυσε την Κρητική επανάσταση του 1866 με πολεμοφόδια και τρόφιμα.

Ο Δημήτριος Βερναρδάκης (απαντάται και ως Μπερναρδάκης) γεννήθηκε το 1779 στο Ταϊγάνιο (Ταγκανρόγκ) της Νότιας Ρωσίας, την πατρίδα του Άντον Τσέχοφ και τον τόπο της επιχειρηματικής δράσης του Ιωάννη Βαρβάκη. Ο κρητικής καταγωγής πατέρας του κρητικό Γεώργιος Βερναρδάκης (Γκεόργκι Μπεναρντάκι), ήταν αξιωματικός του Ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού και πήρε μέρος στον Ρωσο-Τουρκικό Πόλεμο του 1787-1792.

Μετά την ενηλικίωσή του, ο Δημήτριος Βερναρδάκης, υπηρέτησε στο ρωσικό στρατό, αλλά ύστερα από τρία χρόνια παραιτήθηκε για ν’ ασχοληθεί με το εμπόριο και τις επιχειρήσεις. Το 1824 παντρεύτηκε την ελληνικής καταγωγής Άννα Καπούρη (1807-1846), με την οποία απέκτησε οκτώ παιδιά (τρία αγόρια και τρία κορίτσια).

Απέκτησε μεγάλη περιουσία ως φοροεισπράκτορας του ρωσικού δημοσίου και επένδυσε τα χρήματα που κέρδιζε σε ατμόπλοια, ορυχεία χρυσού και εργοστάσια χάλυβα. Άνθρωπος με πνευματικά ενδιαφέροντα, ο Βερναρδάκης ήταν συλλέκτης έργων τέχνης, γνώριζε τον θεωρητικό του αναρχισμού Μιχαήλ Μπακούνιν και δάνειζε χρήματα στον σπουδαίο συγγραφέα Νικολάι Γκόγκολ, ο οποίος τον αναφέρει στη νουβέλα του «Νεκρές Ψυχές».

Ένα μέρος της μεγάλης του περιουσίας δαπάνησε υπέρ του Έθνους των Ελλήνων. Διέθεσε 150.000 χρυσές δραχμές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών για την ίδρυση αρχαιολογικού μουσείου και συνεισέφερε 250.000 δραχμές για την οικοδόμηση του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών. Επιπλέον προσέφερε υποτροφίες για έλληνες ομογενείς στη Ρωσία κι έχτισε την ελληνική εκκλησία του Αγίου Δημητρίου στην Αγία Πετρούπολη, όπου διέμενε στο πολυτελέστατο παλάτι της λεωφόρου Νέφσκι. Το 1858 ο Δημήτριος Βερναρδάκης και όλη του η οικογένεια απέκτησαν την ελληνική ιθαγένεια.

Όταν εξερράγη η Κρητική Επανάσταση το 1866, ο Βερναρδάκης ήταν από τους πρώτους που έστειλε με ιστιοφόρο πολεμοφόδια και τρόφιμα. Ο γιος του, Νικόλαος Βερναρδάκης, σύμβουλος της επικρατείας στη Ρωσία, έλαβε μέρος στην «Κεντρική υπέρ των Κρητών Επιτροπή», που είχε συσταθεί από την αρχή της εξέγερσης.

Ο Δημήτριος Βερναρδάκης πέθανε στις 28 Μαΐου (16 Μαΐου με το Ιουλιανό Ημερολόγιο) 1870 στο Βισμπάντεν της Γερμανίας, όπου είχε μεταβεί για ιατρικούς λόγους.

Τα πορτρέτα του ιδίου και της συζύγου του, φιλοτεχνημένα από τον γάλλογερμανό ζωγράφο Σαρλ ντε Στεμπέν (ή Καρλ φον Στόιμπεν, 1788-1856), βρίσκονται στο περίφημο μουσείο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης.