Μάσα Καλέκο

Η Μάσα Καλέκο (Mascha Kaléko) ήταν γερμανόφωνη ποιήτρια, εβραϊκής καταγωγής. Η ρωμαλέα ποίησή της επαινέθηκε κι αναγνωρίστηκε από τη λογοτεχνική πρωτοπορία του Βερολίνου στη διάρκεια του Μεσοπολέμου.

Η Γκόλντα Μάλκα Άουφεν γεννήθηκε στις 7 Ιουνίου 1907 στο Σίντλοφ της Γαλικίας (τότε ανήκε στην Αυστρο-Ουγγαρία, σήμερα στην Πολωνία). Με την έκρηξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου η οικογένειά της εγκατέλειψε τη χώρα για τη Γερμανία και τελικά εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο.

Από τα νεανικά της χρόνια έγραφε ποιήματα και με την πάροδο του χρόνου άρχισε να γίνεται γνωστή στους λογοτεχνικούς κύκλους της Γερμανίας. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘30, η Μάσα Καλέκο (έχοντας υιοθετήσει το επώνυμο του πρώτου της συζύγου, του δάσκαλου Σαούλ Καλέκο) ήταν μία καθιερωμένη ποιήτρια της λογοτεχνικής πρωτοπορίας του Βερολίνου και μπορούσε κανείς να τη συναντήσει στο «Romanisches Café», το εμβληματικό μποέμικο καφέ-μπαρ του Βερολίνου, όπου σύχναζαν ομότεχνοί της, όπως η Έλζε Λάσκερ-Σίλερ και ο Έριχ Κέστνερ.

Το 1933 δημοσίευσε την πρώτη της ποιητική συλλογή «Das Lyrische Stenogrammheft» («Το λυρικό σημειωματάριο στενογραφίας») και ακολούθησε δύο χρόνια αργότερα η συλλογή «Kleine Lesebuch für Große» («Μικρός αναγνώστης για ενήλικες»). Η ποίηση της Καλέκο στα έργα της αυτά συλλαμβάνει την ουσία της καθημερινής αστικής ζωής στο λυκόφως της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και μέσω των σατιρικών στίχων της εξερευνά σημαντικά θέματα όπως η κοινωνική αδικία και η εξορία.

Το 1938, η κατάσταση για τους Εβραίους είχε γίνει αφόρητη στη Γερμανία του Χίτλερ, και η Καλέκο με τον δεύτερο σύζυγό της, τον συνθέτη και διευθυντή ορχήστρας Χέμιο Βίναβερ και τον ενός έτους γιο τους μετανάστευσαν στις ΗΠΑ. Ύστερα από σχεδόν δύο δεκαετίες παραμονής στις ΗΠΑ, η Καλέκο εγκαταστάθηκε στο Ισραήλ και συνέχισε να γράφει ποίηση για το υπόλοιπο της ζωής της.

Το 1956 επισκέφθηκε για πρώτη φορά μεταπολεμικά τη Γερμανία και στις 16 Σεπτεμβρίου 1974 απήγγειλε για τελευταία φορά ποιήματά της δημόσια, στην Αμερικανική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου.

Η Μάσα Καλέκο πέθανε στις 21 Ιανουαρίου 1975 στη Ζυρίχη της Ελβετίας, σε ηλικία 67 ετών.