Ο Ημιμαραθώνιος και η ιστορία του

Ο Ημιμαραθώνιος είναι ο δεύτερος πιο δημοφιλής αγώνας δρόμου επί δημοσίας οδού, έπειτα από εκείνον των 5 χλμ, αφήνοντας στη τρίτη θέση τη διαδρομή των 10 χλμ. και του Μαραθωνίου. Κι αν για τις απαρχές και την πλούσια ιστορία του αγώνα των 42.195 μ. έχουν γραφτεί αναρίθμητες σελίδες, πόσοι γνωρίζουν πού και πότε γεννήθηκε ο Ημιμαραθώνιος;

Ο αγώνας των 21.097 μ. δεν έλκει την καταγωγή του από την αρχαία Ελλάδα. Δεν συνδέεται με κάποιο ιστορικό γεγονός ή με μια ηρωική πράξη. Πότε ακριβώς οι δρομείς άρχισαν να δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους στη συγκεκριμένη διαδρομή δεν είναι γνωστό, αλλά σίγουρα οι απαρχές του τοποθετούνται αρκετά χρόνια προτού κάνει την εμφάνισή του επισήμως στο καλεντάρι των δρομικών διοργανώσεων, στις αρχές της δεκαετίας του 1960.

Η αύξηση της δημοτικότητας του Μαραθωνίου ήταν εκείνη που έφερνε ολοένα και μεγαλύτερο κοινό στους αγώνες δρόμου, γεγονός που οδήγησε στην αναζήτηση περισσότερων επιλογών για τους δρομείς. Στο πλαίσιο αυτό γεννήθηκε ο αγώνας που αντιστοιχούσε στη μισή απόσταση του Μαραθωνίου.

Ο Ημιμαραθώνιος που ακολουθούσε τον Δρόμο του Κρασιού στο Λουξεμβούργο μπορεί να διεκδικήσει τον τίτλο του πρώτου Ημιμαραθωνίου στην Ιστορία με την έννοια που τον γνωρίζουμε έως σήμερα. Πραγματοποιήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 1962 με νικητή τον τοπικό ήρωα Ζαν Ανιζέ (1:11.58).

Παρά τις αλλεπάλληλες τροποποιήσεις που έχουν συντελεστεί στη χάραξη της διαδρομής του, ο αγώνας εξακολουθεί και σήμερα να είναι δημοφιλής και γνωστός στους φίλους του είδους ως Ημιμαραθώνιος του Δρόμου του Κρασιού (ING Route du Vin Half Marathon) και πραγματοποιείται κάθε χρόνο στα τέλη Σεπτεμβρίου.

Από τότε έως σήμερα χιλιάδες Ημιμαραθώνιοι διοργανώνονται κάθε χρόνο σε κάθε γωνιά του πλανήτη, από τις Ηνωμένες Πολιτείες έως την Αυστραλία. Ο Ημιμαραθώνιος της Αθήνας ξεκίνησε να είναι δυναμικά παρών στο ημερολόγιο των δρομέων διεθνώς από το 2012.

Η δημοτικότητα του Ημιμαραθωνίου ως αγώνα έχει ανέλθει κατακόρυφα, καθώς προσελκύει δρομείς και χορηγούς. Όσοι προτιμούν τους αγώνες των 5 και 10 χλμ. αναζητούν συχνά την πρόκληση να δοκιμαστούν σε μια μεγαλύτερη και με περισσότερες απαιτήσεις διαδρομή. Οι διοργανωτές, από τη δική τους πλευρά, επωφελούνται από τον τίτλο του όρου Μαραθώνιος στον τίτλο του αγώνα, ενώ έχουν να διαχειριστούν τον μισό όγκο προετοιμασίας συγκριτικά με τον αγώνα των 42 χλμ.

Επισήμως, στον χάρτη της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κλασικού Αθλητισμού (World Athletics) ο Ημιμαραθώνιος μπήκε το 2004, οπότε και πλέον καταγράφονται οι κορυφαίες επιδόσεις των δρομέων σε παγκόσμιο επίπεδο. Το πρώτο παγκόσμιο ρεκόρ, ωστόσο, σημειώθηκε πολύ νωρίτερα, από τον σπουδαίο βρετανό μαραθωνοδρόμο Ρον Χιλ, στον Ημιμαραθώνιο του Φρέκλετον το 1965 με 1:05:44.

Ο Ζερσενάι Ταντέζε από την Ερυθραία στέφθηκε πέντε φορές παγκόσμιος πρωταθλητής Ημιμαραθωνίου (206-2009, 2012) και ο Τζέφρι Καμγουόρορ από την Κένυα τρεις (2014, 2016, 2018). Το παγκόσμιο ρεκόρ στους άνδρες κατέχει από 2021 ο Ουγκαντέζος Τζέικομπ Κιπλίμο με 57:31.

Στις γυναίκες η Λετεσεμπέτ Γκιντέι από την Αιθιοπία είναι η κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ από το 2021 με χρόνο 1:02:52. Από τρεις νίκες στο παγκόσμιο πρωτάθλημα έχουν η Τέγλα Λορούπε από την Κένυα (1997, 1998, 1999), η Πάολα Ράντκλιφ από την Αγγλία (2000, 2001, 2003) και η Λόρνα Κίπλαγκατ από την Ολλανδία (2006, 2007, 2008).

Για να βρούμε τις απαρχές του Πανελληνίου Πρωταθλήματος Ημιμαραθωνίου δεν χρειάζεται να ανατρέξουμε πολύ πίσω στο χρόνο. Το 1996 ξεκίνησε ο θεσμός στη διαδρομή Μαραθώνας - Πικέρμι. Η διοργάνωση δεν πρόλαβε να στεριώσει, όμως, και μετά μόλις δύο χρόνια διεξαγωγής (1996 και 1997) σταμάτησε, μία διακοπή που κράτησε 15 χρόνια!

Όταν το 2012 ο ΣΕΓΑΣ αποφάσισε να εγκαινιάσει τον Ημιμαραθώνιο της Αθήνας, το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα της απόστασης επανήλθε κι έκτοτε διεξάγεται ανελλιπώς στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας με εξαίρεση τη χρονιάς της πανδημίας, το 2020, όταν έλαβε χώρα στην περιοχή του Σχινιά στο Μαραθώνα.

Τις περισσότερες νίκες στο θεσμό έχει πετύχει ο Παναγιώτης Καραΐσκος, πέντε τον αριθμό και μάλιστα συνεχόμενες (2019-2023). Το 2022, αν και δεν κέρδισε το διεθνή Ημιμαραθώνιο, όπου επικράτησε ο Ρουμάνος Αλεξάντρου Κορνέσκι, πέτυχε το ρεκόρ Πανελληνίου Πρωταθλήματος με 1.07.45.

Στις γυναίκες η Κατερίνα Ασημακοπούλου επικράτησε τρεις συνεχόμενες φορές (2020-2022) και έγινε η αθλήτρια με τις περισσότερες νίκες στη διοργάνωση (το 2021 το Διεθνή Ημιμαραθώνιο κέρδισε η Βρετανίδα Άλις Ράιτ με το ρεκόρ διοργάνωσης, 1:14.53). Το ρεκόρ του Πανελληνίου Πρωταθλήματος ανήκει στη Ράνια Ρεμπούλη από το 2016 με επίδοση 1.16.57.

Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Ανδρών

Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Γυναικών