Το συμβάν της Τουνγκούσκα: Η γιγάντια έκρηξη που παραμένει μυστήριο

Νωρίς το πρωί της 17ης Ιουνίου 1908 (30 Ιουνίου, με το νέο ημερολόγιο), στις 07:17, μία γιγάντια έκρηξη φώτισε τον ουρανό πάνω από την Ανατολική Σιβηρία και κατέστρεψε μια δασική έκταση, κοντά στον ποταμό Τουνγκούσκα, σε έκταση 2.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Το ωστικό κύμα ισοπέδωσε 80 εκατομμύρια δέντρα, πολλά από τα οποία παραμένουν και σήμερα πεσμένα, σημάδια της πρωτοφανούς καταστροφής. Ο αριθμός των θυμάτων – αν υπήρξαν λόγω του αραιοκατοικημένου της περιοχής – παραμένει μέχρι και σήμερα άγνωστος.

Η επικρατούσα επιστημονική θεωρία

Σύμφωνα με την επικρατούσα επιστημονική θεωρία, το περιστατικό αυτό προκλήθηκε από έναν αστεροειδή ή κομήτη που εισήλθε στην ατμόσφαιρα και διαλύθηκε σε ύψος 5-10 χιλιομέτρων. Παρότι δεν βρέθηκε κρατήρας, θεωρείται ως πρόσκρουση (impact event) και είναι η μεγαλύτερη που έχει συμβεί στην Γη.

Οι ερευνητές που επισκέφθηκαν την περιοχή βρήκαν μόνο υψηλές συγκεντρώσεις νικελίου και ιριδίου, δύο στοιχείων που απαντώνται σε σχετικά μεγάλες ποσότητες στους μετεωρίτες. Το μέγεθός του αστρικού αντικειμένου έχει υπολογισθεί από 60 έως 180 μέτρα και η ενέργεια που εκλύθηκε από 5 έως 30 μεγατόνους ΤΝΤ (16 κιλοτόνοι ΤΝΤ η ατομική βόμβα της Χιροσίμα). Η σεισμική δόνηση που προκλήθηκε, μετρήθηκε στα 5 Ρίχτερ.

Το «Συμβάν της Τουνγκούσκα» άρχισε να ερευνάται χρόνια αργότερα, μόλις το 1921, από τον ρώσο ορυκτολόγο Λεονίντ Κούλικ (1883-1942), που ως απεσταλμένος της Ακαδημίας Επιστημών της Σοβιετικής Ένωσης, επισκέφθηκε την περιοχή και συμπέρανε ότι επρόκειτο για πρόσκρουση μετεωρίτη. Το 1927, επανήλθε στην Τουνγκούσκα με κρατική χρηματοδότηση, πείθοντας τους κυβερνώντες ότι θα μπορούσαν εξαχθούν μέταλλα από τα υπολείμματα του μετεωρίτη, που θα ήταν πολύτιμα για την βιομηχανία της Σοβιετικής Ένωσης.

Επικεφαλής ερευνητικής αποστολής, ο Κούλικ επισκέφθηκε την περιοχή τρεις φορές τα επόμενα χρόνια, πήρε συνεντεύξεις από αυτόπτες μάρτυρες τους συμβάντος (κυρίως τους ιθαγενείς Τουνγκούζους), ερεύνησε προσεκτικά την περιοχή, αλλά υπολείμματα μετεωριτών δεν βρήκε. Το 1938 προέβη σε αεροφωτογράφηση της περιοχής.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι έρευνες για το περιστατικό πολλαπλασιάστηκαν με τη συμμετοχή και διεθνών ερευνητικών ομάδων. Τα χρόνια πέρασαν, αλλά οι επιστήμονες εξακολουθούν να διαφωνούν όχι μόνο για τη φύση του αντικειμένου από το διάστημα, αλλά και για την ισχύ της έκρηξης. Το 2007 ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μπολόνια υποστήριξαν ότι η λίμνη Τσέκο στην περιοχή της Τουνγκούσκα είναι στην πραγματικότητα ο κρατήρας από την πρόσκρουση ενός θραύσματος του αστεροειδή, το οποίο είχε διάμετρο γύρω στο ένα μέτρο.

Άλλες επιστημονικές και συνομοσιολογικές θεωρίες

Για το «Συμβάν της Τουνγκούσκα» έχουν διατυπωθεί και θεωρίες που δεν έχουν να κάνουν με το Διάστημα. Ο γερμανός καθηγητής αστροφυσικής Βόλφγκανγκ Κουντ υποστηρίζει ότι δεν υπήρξε πρόσκρουση μετεωρίτη, αλλά το δάσος ισοπεδώθηκε από την απότομη διαρροή 10 εκατομμυρίων τόνων φυσικού αερίου που βρισκόταν παγιδευμένο σε υγρή μορφή σε βάθος 3.000 χιλιομέτρων και όταν απελευθερώθηκε λόγω πίεσης στην επιφάνεια, διογκώθηκε απότομα προκαλώντας ωστικό κύμα.

Δεν θα μπορούσαν να λείπουν και οι συνωμοσιολογικές θεωρίες που ξεκινούν από την έκρηξη πυρηνικού αντιδραστήρα σε εξωγήινο σκάφος και φθάνουν έως τη δοκιμή ενός υπερόπλου από τον Νίκολα Τέσλα. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, ο σπουδαίος μηχανικός και εφευρέτης δοκίμαζε ένα όπλο κατευθυνόμενης ενέργειας την ημέρα της έκρηξης. Όταν όμως πληροφορήθηκε τις λεπτομέρειες του συμβάντος, λένε οι υποστηρικτές της θεωρίας, αποσυναρμολόγησε το όπλο κρίνοντας ότι ήταν υπερβολικά επικίνδυνο για να συνεχίσει να υπάρχει.

Κάθε χρόνο, η 30η Ιουνίου τιμάται ως Ημέρα Αστεροειδών σε ανάμνηση του «Συμβάντος της Τουνγκούσκα».

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ EMAIL ΣΑΣ

Εγγραφείτε στο Newsletter μας για να λαμβάνετε κάθε μέρα στο email σας τα σημαντικότερα άρθρα του «Σαν Σήμερα .gr»


ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΜΕΛΟΥΣ

premium Γίνε συνδρομητής με μόλις 8 € / μήνα, στήριξε τον αγαπημένο σου ιστότοπο
και απόλαυσε premium περιεχόμενο, χωρίς διαφημίσεις!

ΜΑΘΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ