Ο Γύρος της Γαλλίας (Tour de France) είναι ο πιο προβεβλημένος και ο πιο επίπονος ποδηλατικός αγώνας. Μαζί με τους Γύρους της Ιταλίας και της Ισπανίας είναι οι τρεις σημαντικότερες διοργανώσεις παγκοσμίως στο χώρο της επαγγελματικής αγωνιστικής ποδηλασίας.
Εμπνευστής του Γύρου της Γαλλίας ήταν o γάλλος ποδηλάτης και δημοσιογράφος Ανρί Ντεγκράνζ (1865-1940) και τη διοργάνωση ανέλαβε η εφημερίδα του «L' Auto» (η σημερινή «L' Equipe»). Ήταν μία μοναδική ευκαιρία να διαφημιστεί και να αυξήσει την κυκλοφορία της, πράγμα που συνέβη τα επόμενα χρόνια. Με καλό μάτι είδαν τη διοργάνωση και οι εταιρείες ποδηλάτων, στην προσπάθειά τους να πείσουν το μεγάλο κοινό για το προϊόν τους και να αυξήσουν τις πωλήσεις τους. Έτσι, υποστήριξαν οικονομικά τους κορυφαίους ποδηλάτες εκείνης της εποχής και δημιούργησαν τις πρώτες επαγγελματικές ομάδες ποδηλασίας.
Η πρώτη διοργάνωση του Γύρου της Γαλλίας διεξήχθη από την 1η έως τις 19 Ιουλίου 1903. Οι 60 συμμετέχοντες ποδηλάτες (49 Γάλλοι, 4 Βέλγοι, 4 Ελβετοί, 2 Γερμανοί και 1 Ιταλός) κάλυψαν συνολικά 2.428 χιλιόμετρα και νικητής αναδείχθηκε ο Γάλλος Μορίς Γκαρέν. Από τότε, ο αγώνας διεξάγεται ανελλιπώς κάθε χρόνο τον Ιούλιο (λόγω του νέου κορωνοϊού η διοργάνωση του 2020 διεξάγεται από τις 29 Αυγούστου έως τις 20 Σεπτεμβρίου), εκτός από το χρονικό διάστημα των δύο Παγκοσμίων Πολέμων και καλύπτει όλο τον γαλλικό χώρο, ενώ κάποιες χρονιές περιλαμβάνει ειδικές διαδρομές σε γειτονικές χώρες (Βέλγιο, Ιταλία, Γερμανία και Ισπανία).
Ο Γύρος της Γαλλίας είναι ένα από τα σημαντικότερα αθλητικά γεγονότα κάθε χρόνο. Στη Γαλλία πλήθη κόσμου τον παρακολουθούν κατά μήκος της διαδρομής του και αρκετά εκατομμύρια στον υπόλοιπο κόσμο μέσω τηλεόρασης. Είναι ένας ιδιαίτερα δύσκολος και επίπονος αγώνας για τους ποδηλάτες, αφού περιλαμβάνει διαδρομές με μεγάλες υψομετρικές διαφορές. Ο προπορευόμενος ποδηλάτης φορά κίτρινη φανέλα, από το χρώμα του χαρτιού στο οποίο τυπωνόταν η εφημερίδα «L' Auto». Ο αθλητής που πρωτεύει στις ορεινές διαδρομές φορά πουά φανέλα, αυτός που προηγείται στον αγώνα των πόντων πράσινη και ο καλύτερος νέος ποδηλάτης κάτω των 25 ετών λευκή φανέλα.
Ένα από τα μεγάλα προβλήματα του Γύρου της Γαλλίας (αλλά και εν γένει της ερασιτεχνικής και επαγγελματικής ποδηλασίας) είναι η χρήση απαγορευμένων φαρμάκων από τους αθλητές και ειδικά της ερυθροποιητίνης (ΕΡΟ), μιας ορμόνης που αυξάνει το επίπεδο των ερυθρών αιμοσφαιρίων και συνεπώς τη ροή οξυγόνου στους μύες. Παρά τους προληπτικούς ελέγχους, τα σκάνδαλα ντόπινγκ έχουν απειλήσει να επισκιάσουν τον ίδιο τον αγώνα.
Το 1967 ο θάνατος του βρετανού ποδηλάτη Τομ Σίμπσον κατά τη διάρκεια του αγώνα αποδόθηκε στην υπερβολική χρήση αναβολικών ουσιών. Το 1998 η Festina, μία από τις κορυφαίες ομάδες της επαγγελματικής ποδηλασίας, αποβλήθηκε από των αγώνα, εξαιτίας της χρήσης αναβολικών από τους αθλητές της. Ο αμερικανός Φλόιντ Λάντις, νικητής του 2006, βρέθηκε θετικός για τεστοστερόνη και του αφαιρέθηκε ο τίτλος.
Το 2007 αρκετές ομάδες αποχώρησαν από τον αγώνα, αφού οι ποδηλάτες τους απέτυχαν να περάσουν το αντιντόπινγκ κοντρόλ. Την ίδια χρονιά, ο Δανός Μπγιάρνε Ρις, νικητής του 1996, παραδέχτηκε ότι είχε λάβει ερυθροποιητίνη, αλλά δεν του αφαιρέθηκε ο τίτλος, λόγω παρέλευσης των προθεσμιών. Το πιο διαβόητο σκάνδαλο του Γύρου της Γαλλίας αποκαλύφθηκε το 2012, όταν ο επτάκις νικητής της διοργάνωσης (1999–2005), ο αμερικανός Λανς Άρμστρονγκ, βρέθηκε στο επίκεντρο ενός μεγάλου σκανδάλου, με αποτέλεσμα να του αφαιρεθούν και οι επτά τίτλοι που ήταν ρεκόρ για τη διοργάνωση.
Κορυφαίοι Ποδηλάτες
Μετά την αφαίρεση των τίτλων από τον Λανς Άρμστρονγκ, τέσσερις ποδηλάτες κατέχουν την κορυφή με πέντε κατακτήσεις έκαστος:
Ποδηλάτης | Χώρα | Διοργανώσεις |
---|---|---|
Ζακ Ανκετίλ | Γαλλία | 1957, 1961, 1962, 1963, 1964 |
Έντι Μερξ | Βέλγιο | 1969, 1970, 1971, 1972, 1974 |
Μπερνάρ Ινό | Γαλλία | 1978, 1979, 1981, 1982, 1985 |
Μιγκέλ Ιντουραΐν | Ισπανία | 1991, 1992, 1993, 1994, 1995 |
Διοργανώσεις – Νικητές
Α/Α | Έτος | Νικητής | Χώρα |
---|---|---|---|
1 | 1903 | Μορίς Γκαρέν | Γαλλία |
2 | 1904 | Ανρί Κορνέ | Γαλλία |
3 | 1905 | Λουί Τρουσελιέ | Γαλλία |
4 | 1906 | Ρενέ Ποτιέ | Γαλλία |
5 | 1907 | Λισιέν Πετί-Μπρετόν | Γαλλία |
6 | 1908 | Λισιέν Πετί-Μπρετόν | Γαλλία |
7 | 1909 | Φρανσουά Φαμπέρ | Λουξεμβούργο |
8 | 1910 | Οκτάβ Λαπίζ | Γαλλία |
9 | 1911 | Γκιστάβ Γκαριγκού | Γαλλία |
10 | 1912 | Οντίλ Ντεφρέ | Βέλγιο |
11 | 1913 | Φιλίπ Τις | Βέλγιο |
12 | 1914 | Φιλίπ Τις | Βέλγιο |
13 | 1915 | Δεν διεξήχθη λόγω Α’ Π.Π. | |
14 | 1916 | Δεν διεξήχθη λόγω Α’ Π.Π. | |
15 | 1917 | Δεν διεξήχθη λόγω Α’ Π.Π. | |
16 | 1918 | Δεν διεξήχθη λόγω Α’ Π.Π. | |
17 | 1919 | Φερμέν Λαμπό | Βέλγιο |
18 | 1920 | Φιλίπ Τις | Βέλγιο |
19 | 1921 | Λεόν Σαϊέρ | Βέλγιο |
20 | 1922 | Φερμέν Λαμπό | Βέλγιο |
21 | 1923 | Ανρί Πελισιέ | Γαλλία |
22 | 1924 | Οτάβιο Μποτέκια | Ιταλία |
23 | 1925 | Οτάβιο Μποτέκια | Ιταλία |
24 | 1926 | Λισιέν Μπουίς | Βέλγιο |
25 | 1927 | Νικολά Φραντζ | Λουξεμβούργο |
26 | 1928 | Νικολά Φραντζ | Λουξεμβούργο |
27 | 1929 | Μορίς ντε Βάλε | Βέλγιο |
28 | 1930 | Αντρέ Λεντίκ | Γαλλία |
29 | 1931 | Αντονέν Μαν | Γαλλία |
30 | 1932 | Αντρέ Λεντίκ | Γαλλία |
31 | 1933 | Ζορζ Σπεσέ | Γαλλία |
32 | 1934 | Αντονέν Μαν | Γαλλία |
33 | 1935 | Ρομέν Μας | Βέλγιο |
34 | 1936 | Σιλβέρ Μας | Βέλγιο |
35 | 1937 | Ροζέ Λαπεμπί | Γαλλία |
36 | 1938 | Τζίνο Μπαρτάλι | Ιταλία |
37 | 1939 | Σιλβέρ Μας | Βέλγιο |
38 | 1940 | Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π. | |
39 | 1941 | Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π. | |
40 | 1942 | Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π. | |
41 | 1943 | Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π. | |
42 | 1944 | Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π. | |
43 | 1945 | Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π. | |
44 | 1946 | Δεν διεξήχθη λόγω Β’ Π.Π. | |
45 | 1947 | Ζαν Ρομπίκ | Γαλλία |
46 | 1948 | Τζίνο Μπαρτάλι | Ιταλία |
47 | 1949 | Φάουστο Κόπι | Ιταλία |
48 | 1950 | Φέρντιναντ Κούμπλερ | Ελβετία |
49 | 1951 | Χούγκο Κόμπλετ | Ελβετία |
50 | 1952 | Φάουστο Κόπι | Ιταλία |
51 | 1953 | Λουϊζόν Μπομπέ | Γαλλία |
52 | 1954 | Λουϊζόν Μπομπέ | Γαλλία |
53 | 1955 | Λουϊζόν Μπομπέ | Γαλλία |
54 | 1956 | Ροζέ Βαλκοβιάκ | Γαλλία |
55 | 1957 | Ζακ Ανκετίλ | Γαλλία |
56 | 1958 | Σαρλί Γκολ | Λουξεμβούργο |
57 | 1959 | Φεδερίκο Μπαχαμόντες | Ισπανία |
58 | 1960 | Γκατόνε Νεντσίνι | Ιταλία |
59 | 1961 | Ζακ Ανκετίλ | Γαλλία |
60 | 1962 | Ζακ Ανκετίλ | Γαλλία |
61 | 1963 | Ζακ Ανκετίλ | Γαλλία |
62 | 1964 | Ζακ Ανκετίλ | Γαλλία |
63 | 1965 | Φελίτσε Τζιμόντι | Ιταλία |
64 | 1966 | Λισιέν Εμάρ | Γαλλία |
65 | 1967 | Ροζέ Πινζόν | Γαλλία |
66 | 1968 | Γιαν Γιάνσεν | Ολλανδία |
67 | 1969 | Έντι Μερξ | Βέλγιο |
68 | 1970 | Έντι Μερξ | Βέλγιο |
69 | 1971 | Έντι Μερξ | Βέλγιο |
70 | 1972 | Έντι Μερξ | Βέλγιο |
71 | 1973 | Λουίς Οκάνια | Ισπανία |
72 | 1974 | Έντι Μερξ | Βέλγιο |
73 | 1975 | Μπερνάρ Τεβενέ | Γαλλία |
74 | 1976 | Λούσιεν Βαν Ίμπε | Βέλγιο |
75 | 1977 | Μπερνάρ Τεβενέ | Γαλλία |
76 | 1978 | Μπερνάρ Ινό | Γαλλία |
77 | 1979 | Μπερνάρ Ινό | Γαλλία |
78 | 1980 | Γιόπ Σούτεμελκ | Ολλανδία |
79 | 1981 | Μπερνάρ Ινό | Γαλλία |
80 | 1982 | Μπερνάρ Ινό | Γαλλία |
81 | 1983 | Λοράν Φινιόν | Γαλλία |
82 | 1984 | Λοράν Φινιόν | Γαλλία |
83 | 1985 | Μπερνάρ Ινό | Γαλλία |
84 | 1986 | Γκρεγκ ΛεΜοντ | ΗΠΑ |
85 | 1987 | Στίβεν Ρος | Ιρλανδία |
86 | 1988 | Πέδρο Ντελγάδο | Ισπανία |
87 | 1989 | Γκρεγκ ΛεΜοντ | ΗΠΑ |
88 | 1990 | Γκρεγκ ΛεΜοντ | ΗΠΑ |
89 | 1991 | Μιγκέλ Ιντουραΐν | Ισπανία |
90 | 1992 | Μιγκέλ Ιντουραΐν | Ισπανία |
91 | 1993 | Μιγκέλ Ιντουραΐν | Ισπανία |
92 | 1994 | Μιγκέλ Ιντουραΐν | Ισπανία |
93 | 1995 | Μιγκέλ Ιντουραΐν | Ισπανία |
94 | 1996 | Μπγιάρνε Ρις | Δανία |
95 | 1997 | Γιαν Ούλριχ | Γερμανία |
96 | 1998 | Μάρκο Παντάνι | Ιταλία |
97 | 1999 | Λανς Άρμστρονγκ | ΗΠΑ |
98 | 2000 | Λανς Άρμστρονγκ | ΗΠΑ |
99 | 2001 | Λανς Άρμστρονγκ | ΗΠΑ |
100 | 2002 | Λανς Άρμστρονγκ | ΗΠΑ |
101 | 2003 | Λανς Άρμστρονγκ | ΗΠΑ |
102 | 2004 | Λανς Άρμστρονγκ | ΗΠΑ |
103 | 2005 | Λανς Άρμστρονγκ | ΗΠΑ |
104 | 2006 | Όσκαρ Περέιρο | Ισπανία |
105 | 2007 | Αλμπέρτο Κονταδόρ | Ισπανία |
106 | 2008 | Κάρλος Σάστρε | Ισπανία |
107 | 2009 | Αλμπέρτο Κονταδόρ | Ισπανία |
108 | 2010 | Άντι Σλεκ | Λουξεμβούργο |
109 | 2011 | Κάντελ Έβανς | Αυστραλία |
110 | 2012 | Μπράντλεϊ Γουίγκινς | Μεγάλη Βρετανία |
111 | 2013 | Κρίστοφερ Φρουμ | Μεγάλη Βρετανία |
112 | 2014 | Βιντσέντζο Νίμπαλι | Ιταλία |
113 | 2015 | Κρίστοφερ Φρουμ | Μεγάλη Βρετανία |
114 | 2016 | Κρίστοφερ Φρουμ | Μεγάλη Βρετανία |
115 | 2017 | Κρίστοφερ Φρουμ | Μεγάλη Βρετανία |
116 | 2018 | Γκέριντ Τόμας | Μεγάλη Βρετανία |
117 | 2019 | Έγκαν Μπερνάλ | Κολομβία |
118 | 2020 | Ταντέι Πογκάτσαρ | Σλοβενία |
119 | 2021 | Ταντέι Πογκάτσαρ | Σλοβενία |
120 | 2022 | Γιόνας Βίνγκεγκαρντ | Δανία |