Πίνα Μπάους

Η Πίνα Μπάους (Pina Bausch) ήταν γερμανίδα χορεύτρια και χορογράφος, με παγκόσμια φήμη και επιρροή. Γνωστή για το εξπρεσιονιστικό της στιλ και τις πρωτοποριακές της ιδέες για το χορό, δίκαια αποκλήθηκε «η μεγάλη κυρία του σύγχρονου γερμανικού χορού».

Οι σπουδές σε Γερμανία και Νέα Υόρκη

Η Πίνα (Φιλιπίνε) Μπάους γεννήθηκε 27 Ιουλίου 1940 στο Ζόλινγκεν, από γονείς που διατηρούσαν εστιατόριο και ενοικιαζόμενα δωμάτια στην πόλη αυτή της βορειοδυτικής Γερμανίας. Από μικρή έδειξε ενδιαφέρον για το χορό, τον οποίο σπούδασε από το 1955 στην Ακαδημία Φόλκβανγκ της Έσσης με διευθυντή τον χορογράφο Κουρτ Γιόος (1901-1979), έναν από τους ιδρυτές του γερμανικού εξπρεσιονιστικού χορού. Το 1960 μετέβη στη Νέα Υόρκη, όπου συνέχισε τις σπουδές της στη διάσημη Σχολή Τζούλιαρντ και δέχτηκε τις επιδράσεις των χορογράφων και χορευτών Άντονι Τιούντορ (1908-1987), Πολ Τέιλορ (1930-2018) και Χοσέ Λιμόν (1908-1972).

Το 1962 εντάχθηκε ως χορεύτρια στο μπαλέτο Φόλκβανγκ του δασκάλου της Κουρτ Γιόος και το 1968 χορογράφησε το πρώτο της κομμάτι με τίτλο «Fragmente» («Θραύσματα») σε μουσική του Μπέλα Μπάρτοκ. Τον επόμενο χρόνο ανέλαβε καλλιτεχνική διευθύντρια της σχολής.

To 1973 ανέλαβε τη διεύθυνση του μπαλέτου της Όπερας του Βούπερταλ, το οποίο ανέδειξε σ’ ένα από τα κορυφαία παγκοσμίως με την ονομασία «Χοροθέατρο Βούπερταλ» («Τanztheater Wuppertal»). Το πάθος, το μαύρο χιούμορ και η αγάπη της για την παρωδία απελευθερώθηκαν σταδιακά σε καθεμιά από τις δημιουργίες που παρουσίασε, όπως τα έργα «Frühlingsopfer» («Η Ιεροτελεστία της Άνοιξης») του Στραβίνσκι (1975), «Walzer» (1982), «Café Müller» (1985) και «Sweet Mambo» (2008).

Οι κινηματογραφικές εμφανίσεις

Η Πίνα Μπάους εμφανίσθηκε και ως ηθοποιός σε ταινίες δημιουργών, όπως «Και το πλοίο φεύγει» («E la nave va», 1983) του Φεντερίκο Φελίνι και «Μίλα της» («Hable con Ella», 2002) του Πέδρο Αλμοδόβαρ.

Η μεγάλη ιέρεια του σύγχρονου χορού έφυγε από τη ζωή στις 30 Ιουνίου 2009, σε ηλικία 68 ετών. Πέντε ημέρες πριν από το θάνατό της είχε διαγνωστεί με καρκίνο. Από τη σχέση της με τον γερμανοχιλιανό καλλιτέχνη Ρόναλντ Κέι απέκτησε ένα γιο.

Τη χρονιά του θανάτου της ο σπουδαίος έλληνας χορογράφος Δημήτρης Παπαϊωάννου αφιέρωσε στη μνήμη της μία σκηνή της παράστασής του με τον τίτλο «Πουθενά» («Nowhere»), που ανέβηκε στο Εθνικό Θέατρο.

Το 2011 ο γνωστός σκηνοθέτης Βιμ Βέντερς παρουσίασε μία ταινία για τη ζωή και το έργο της Πίνας Μπάους με τίτλο «Pina», που πρωτοπροβλήθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου την ίδια χρονιά.

Από την αισθητική της Πίνα Μπάους επηρεάστηκε και ο Ντέιβιντ Μπόουι, κυρίως στο σχεδιασμό της παγκόσμιας περιοδείας του «Glass Spider Tour» του 1987.