Λάρι Κόριελ: Ο «νονός του fusion»

Αμερικανός βιρτουόζος της ηλεκτρικής και ακουστικής κιθάρας, από τους πιονιέρους του τζαζ - ροκ (jazz - rock) ή τζαζ φιούζιον (jazz fusion). Ήταν γνωστός στους κύκλους της τζαζ με το προσωνύμιο ο «νονός του fusion». Κατά τη διάρκεια της πολύχρονης καριέρας του ηχογράφησε περισσότερους από 60 δίσκους.

Ο Λόρεντς Άλμπερτ Βαν ΝτεΛίντερ ο 3ος, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στις 2 Απριλίου 1943 στο Γκάλβεστον του Τέξας και μεγάλωσε στο Σιάτλ, όπου άρχισε να μαθαίνει πιάνο σε ηλικία τεσσάρων χρόνων. Στην εφηβεία του ασχολήθηκε με την κιθάρα και στράφηκε στο ροκ, παίζοντας σε νεανικά συγκροτήματα της περιοχής. Θεωρώντας ότι δεν ήταν ικανός για μουσική καριέρα, σπούδασε δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον (Σιάτλ), ενώ παράλληλα έπαιρνε ιδιωτικά μαθήματα κιθάρας.

Το 1965 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για να σπουδάσει κλασσική κιθάρα, αποφασισμένος πλέον να ακολουθήσει το δρόμο της μουσικής. Η πρώτη του ηχογράφηση έγινε στον δίσκο του ντράμερ Τσίκο Χάμιλτον «The Dealer» (1966), όπου μπόλιασε τη μουσική του σπουδαίου μουσικού με ροκ στοιχεία. Οι μουσικές του επιρροές ανιχνεύονται στο ροκ εντ ρολ των Τσετ Άτκινς και Τσακ Μπέρι, στην τζαζ των Τζον Κολτρέιν και Γουές Μοντγκόμερι και την ποπ μουσική της εποχής του (Beatles, Byrds και Μπομπ Ντίλαν).

Την ίδια χρονιά σχημάτισε με τον σαξοφωνίστα Τζιμ Πέπερ την ψυχεδελική μπάντα «The Free Spirits», που θεωρείται το πρώτο συγκρότημα της τζαζ - ροκ. Ο Κόριελ συνέθετε τα περισσότερα κομμάτια, τραγουδούσε κι έπαιζε κιθάρα και σιτάρ. Το συγκρότημα κυκλοφόρησε ένα άλμπουμ («Out of Sight and Sound») και διαλύθηκε το 1967.

Στη συνέχεια συνεργάστηκε με τον βιμπραφωνίστα Γκάρι Μπάρτον και ηχογράφησε μαζί του τέσσερα άλμπουμ τη διετία 1967-1968.

To 1968 ξεκινά ουσιαστικά η σόλο καριέρα του με τον δίσκο «Lady Coryell», αφιερωμένο στη σύζυγό του, συγγραφέα και ηθοποιό Τζούλι Νέιθανσον (1947-2009), η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στα πρώτα στάδια της προσωπικής του καριέρας ως μούσα και μάνατζερ. Το ζευγάρι θα αποκτήσει δύο παιδιά και θα χωρίσει το 1986.

Το 1970 θα κυκλοφορήσει το εμβληματικό για το είδος άλμπουμ «Spaces» με τη σύμπραξη σπουδαίων μουσικών: Τζον ΜακΛάφλιν (κιθάρες), Τσικ Κορία (ηλεκτρικό πιάνο), Μίροσλαβ Βίτους (ηλεκτρικό μπάσο, κοντραμπάσο) και Μπίλι Κόμπαμ (ντραμς). Πολλοί το θεωρούν ως το πρώτο δίσκο του τζαζ φιούζιον (jazz fusion), του μουσικού είδους που συνδυάζει στοιχεία της τζαζ αρμονίας και του αυτοσχεδιασμού με το ροκ, το φανκ, το ριθμ εντ μπλουζ και τη λάτιν μουσική.

To 1973 σχημάτισε την μπάντα «The Eleventh House», με την οποία γνώρισε τη μεγαλύτερη επιτυχία του. Το συγκρότημα ηχογράφησε τέσσερις δίσκους, με κορυφαίο το «Introducing Eleventh House with Larry Coryell» (1974), στο οποίο συμμετείχαν εξαιρετικοί μουσικοί, όπως ο τρομπετίστας Ράντι Μπρέκερ, ο πιανίστας Μάικ Μάντελ και ο ντράμερ Αλφόνς Μουζόν.

Μετά τη διάλυση του γκρουπ το 1976, ακολούθησε σόλο καριέρα με πληθώρα δίσκων και συναυλιών, κάποιες από τις οποίες και στην Ελλάδα, ιδίως από το 2000 και μετά.

Το 1979, ο Κόριελ σχημάτισε το κιθαριστικό τρίο «The Guitar Trio» με τον κιθαρίστα Τζον Μακ Λάφλιν και τον ισπανό κιθαρίστα του φλαμένκο Πάκο ντε Λουτσία. Εξαιτίας των προβλημάτων με τα ναρκωτικά που αντιμετώπιζε, αντικαταστάθηκε το 1980 από τον κιθαρίστα Αλ Ντιμέολα.

Ο Λάρι Κόριελ πέθανε στις 19 Φεβρουαρίου 2017 στη Νέα Υόρκη, όπου βρισκόταν για σειρά εμφανίσεων. Το μοιραίο συνέβη στο ξενοδοχείο όπου είχε καταλύσει, κατά τη διάρκεια του ύπνου και οφείλεται σε φυσικά αίτια. Άφησε πίσω του τη δεύτερη σύζυγό του Τρέισι, τέσσερα παιδιά κι έξι εγγόνια.

Η κηδεία του έγινε στις 24 Φεβρουαρίου στο Βουδιστικό Ναό της Νέας Υόρκης.