Γιολάντα Μπάλας

Ρουμάνα αθλήτρια του άλματος εις ύψος. Υπήρξε μία από τις κορυφαίες αθλήτριες του αγωνίσματος, έχοντας καταρρίψει επανειλημμένα το παγκόσμιο ρεκόρ και κατακτήσει χρυσά μετάλλια σε ολυμπιακούς και πανευρωπαϊκούς αγώνες. Είχε ύψος 1,85 μ. και αγωνιζόταν με την κλασσική τεχνική του «ψαλιδιού».

Η Γιολάντα Μπάλας (Iolanda Balaș) γεννήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 1936 στην Τιμισοάρα από γονείς ουγγρικής καταγωγής. Ο πατέρας της ήταν σιδεράς και η μητέρα της ασχολείτο με τα οικιακά. Από μικρή ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και το άλμα εις ύψος. Το 1954 και σε ηλικία 18 ετών είχε την πρώτη της μεγάλη διάκριση, όταν κατέλαβε την τρίτη θέση στους Πανευρωπαϊκούς της Βέρνης.

Στις 14 Ιουλίου 1956 έγινε γνωστή στην υφήλιο, όταν κατέρριψε για πρώτη φορά το παγκόσμιο ρεκόρ του αγωνίσματος με 1, 75 μ. Την ίδια χρονιά συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης, όπου περιορίστηκε στην πέμπτη θέση, χάνοντας και το παγκόσμιο ρεκόρ από τη νικήτρια του αγωνίσματος, αμερικανίδα Μίλντρεντ Μακ Ντάνιελ με 1,76 μ.

Στις 13 Οκτωβρίου 1957 ισοφάρισε το παγκόσμιο ρεκόρ, αλλά στις 17 Νοεμβρίου η Κινέζα Ζενγκ Φένγκρονγκ το πήρε και από τις δύο αθλήτριες με επίδοση 1,77 μ. Η Μπάλας επέμεινε και στις 7 Ιουνίου 1958 στέφθηκε και πάλι παγκόσμια ρεκορντγούμαν με επίδοση 1,78 μ. Χρόνο με το χρόνο ανέβαζε το δικό της ρεκόρ και στις 16 Ιουλίου 1961 υπερέβη στη Σόφια το 1,91 μ, που ήταν η καλύτερη επίδοση της καριέρας.

Κράτησε το παγκόσμιο ρεκόρ στο άλμα εις ύψος έως τις 4 Σεπτεμβρίου 1971, όταν της το αφαίρεσε η αυστριακή Ιλόνα Γκουζενμπάουερ, που υπερέβη στη Βιέννη το 1,92 μ. Συνολικά κατέρριψε 13 φορές το παγκόσμιο ρεκόρ του άλματος εις ύψος και μία φορά το ισοφάρισε.

Η Γιολάντα Μπάλας στέφθηκε δύο φορές ολυμπιονίκης στη Ρώμη το 1960 (1,85 μ.) και το Τόκιο το 1964 (1,90 μ.), ενώ κατέκτησε δύο χρυσά στους Πανευρωπαϊκούς του 1958 στη Στοκχόλμη και του 1962 στο Βελιγράδι. Παρέμεινε αήττητη για μία δεκαετία (1957–1967), επιτυγχάνοντας ένα σερί 150 νικών.

Μετά την απόσυρσή της από τους στίβους, παντρεύτηκε τον προπονητή της Ίαν Σότερ και δίδαξε φυσική αγωγή στο Βουκουρέστι. Από το 1988 έως το 2005 διετέλεσε πρόεδρος της Ρουμανικής Ομοσπονδίας Στίβου. Το 1996 τιμήθηκε από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αθλητικών Συντακτών (ΠΣΑΤ) για την προσφορά της στον αθλητισμό.

Η Γιολάντα Μπάλας πέθανε στο Βουκουρέστι στις 11 Μαρτίου 2016, σε ηλικία 78 ετών.