Η Σφαγή του Τλατελόλκο

Στις 2 Οκτωβρίου 1968, οι μεξικάνοι φοιτητές και μαθητές διοργάνωσαν μεγάλη διαδήλωση στην Πλατεία των Τριών Πολιτισμών στη συνοικία Τλατελόλκο της Πόλης του Μεξικού. Ήταν το αποκορύφωμα μιας σειράς διαδηλώσεων που ξεκίνησαν το καλοκαίρι ως αντίδραση για την κατάληψη πανεπιστημιακών κτιρίων από το στρατό και ιδίως του Πολυτεχνείου της πρωτεύουσας του Μεξικού, ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων.

Στα αιτήματά τους συμπεριλαμβάνονταν ακόμη δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, κοινωνική δικαιοσύνη και η αντικατάσταση της ηγεσίας της αστυνομίας, που βρισκόταν στο στόχαστρο των φοιτητών. Κεντρικό σύνθημα των συγκεντρωμένων, που ξεπερνούσαν τις 10.000, ήταν «Δεν θέλουμε Ολυμπιακούς Αγώνες, θέλουμε Επανάσταση».

Η κυβέρνηση του εκλεγμένου προέδρου Γουστάβο Ντίας, μέλους του Επαναστατικού Θεσμικού Κόμματος που κυβερνούσε συνεχώς τη χώρα από το 1929, θορυβήθηκε από το μέγεθος των φοιτητικών αντιδράσεων, καθώς στις 12 Οκτωβρίου ξεκινούσαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες και η εικόνα της χώρας θα υφίστατο δεινό πλήγμα.

Ο στρατός, έχοντας περικυκλώσει την πλατεία με άρματα μάχης για να εμποδίσει την πορεία των συγκεντρωμένων, επενέβη με πρωτοφανή αγριότητα. Άνοιξε πυρ, με αποτέλεσμα να πνίξει τη διαδήλωση στο αίμα. Ο υπουργός Άμυνας, στρατηγός Μαρσελίνο Γκαρσία, υποστήριξε ότι από τα γύρω κτίρια κάποιοι άρχισαν να πυροβολούν εναντίον των στρατιωτικών δυνάμεων με αποτέλεσμα αυτές να ανταποδώσουν τα πυρά, ευρισκόμενες σε άμυνα.

Αυτόπτες μάρτυρες διέψευσαν τον υπουργό, τονίζοντας ότι ο στρατός άρχισε να πυροβολεί πρώτος. Η επίσημη εκδοχή για το αιματηρό συμβάν έκανε λόγο για 25 νεκρούς, αλλά ο αριθμός τους κυμάνθηκε σε 300 έως 400 και οι τραυματίες έφθασαν τους 1000, σύμφωνα με ανεξάρτητες πηγές. Οι συλλήψεις ξεπέρασαν τις 1300.

Οι εκκλήσεις για μποϋκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων του Μεξικού έπεσαν στο κενό. Όπως δήλωσε ο τότε πρόεδρος της ΔΟΕ, Έιβερι Μπράντειτζ, το πολύνεκρο γεγονός δεν είχε να κάνει με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά ήταν καθαρά εσωτερικό γεγονός του Μεξικού.

Τον Οκτώβριο του 2003 αποκαλύφθηκε ο βρόμικος ρόλος της CIA στη Σφαγή του Τλατελόλκο. Η αμερικάνικη μυστική υπηρεσία παρακολουθούσε στενά και σε καθημερινή βάση τις φοιτητικές κινητοποιήσεις στο Μεξικό, όπως έπραττε άλλωστε και στο εσωτερικό των ΗΠΑ, σε μία χρονιά μεγάλων νεανικών κινητοποιήσεων παγκοσμίως. Επιπλέον, προμήθευσε με σύγχρονο στρατιωτικό υλικό τις δυνάμεις καταστολής και τις εκπαίδευσε στην αντιμετώπιση των διαδηλώσεων.