Η αεροναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων

Η αεροναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων υπήρξε μία μεγάλη πολεμική σύγκρουση του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, που διεξήχθη από τις 4 έως τις 8 Μαΐου του 1942, στο θέατρο επιχειρήσεων του Νοτίου Ειρηνικού, ανάμεσα στις ναυτικές δυνάμεις της Ιαπωνίας από τη μία πλευρά και των ΗΠΑ και της Αυστραλίας από την άλλη. Ήταν η πρώτη αεροναυμαχία στα στρατιωτικά χρονικά, η πρώτη ναυμαχία στην οποία ενεπλάκησαν αεροπλανοφόρα και η πρώτη στην οποία τα πλοία των δύο αντιπάλων δεν είχαν σε οπτική επαφή και δεν έβαλαν το ένα κατά του άλλου.

Η πολεμική προετοιμασία της αεροναυμαχίας της Θάλασσας των Κοραλλίων

Στα τέλη Απριλίου του 1942 οι Ιάπω­νες ετοιμάζονταν να θέσουν υπό τον έλεγχό τους τη Θάλασσα των Κοραλλίων (περιοχή ανάμεσα στην Αυστραλία, τη Νέα Γουϊνέα και τα νησιά του Σολομώντος) και να εγκαταστήσουν αεροπορικές βάσεις στο στρατηγικής σημασίας Πορτ Μόρεσμπι, στο νοτιοανατολικό τμήμα τής Νέας Γουινέας και στο Τουλάγκι, στη νότια περιοχή των νησιών του Σολομώντος, με σκοπό να αυξήσουν την αμυντική τους περίμετρο στον Νότιο Ειρηνικό. Οι Αμερικανοί υπέκλεψαν το σχέδιο επίθεσης, που είχε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση ΜΟ», κι έθεσαν σε συναγερμό όλες τις διαθέσιμες συμμαχικές ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις με επικεφαλής τον αντιναύαρχο Φρανκ Φλέτσερ.

Οι Ιάπωνες κινητοποίησαν μεγάλη αποβατική δύναμη, την οποία υποστήριζε ναυτική αρμάδα με επικεφαλής τον ναύαρχο Σιγκεγιόσι Ινούε, ο οποίος είχε στη διάθεσή του τρία αεροπλανοφόρα. Στις 3 Μαΐου εκδηλώθηκε η ιαπωνική επίθεση και την επομένη καταλήφθηκε το Τουλάγκι στο σύμπλεγμα των Νήσων του Σολομώντος, κάτω από δύσκολες συνθήκες, καθώς αμερικανικά αεροσκάφη που απονηώθηκαν από το αεροπλανοφόρο «Γιόρκταουν» έπληξαν την αποβατική δύναμη, βυθίζοντας ένα αντιτορπιλλικό, μερικά ναρκαλιευτικά και αποβατικές λέμβους.

Οι κυρίως επιχειρήσεις

Οι περισσότερες από τις ναυτικές μονάδες μάχης που κάλυπταν την κύρια ιαπωνική αποβατική δύναμη, η οποία είχε αποπλεύσει από το Ραμπαούλ της Νέας Βρετανίας με προορισμό το Πορτ Μόρε­σμπι, στις 4 Μαΐου, διέγραψαν τόξο προς τα ανατολικά, προκαλώντας έτσι σύγκρουση με τις δυνάμεις του Φλέτσερ.

Στις 5 και 6 Μαΐου οι αντίπαλοι σχηματισμοί αεροπλανοφόρων ανα­ζητούσαν ο ένας τον άλλο και στις 7 Μαΐου το πρωί αεροσκάφη των ιαπωνικών αεροπλανοφόρων βύθισαν ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό κι ένα πετρελαιοφόρο. Την ίδια ημέρα, αμερικανικά αεροπλάνα βύθισαν το ελαφρό αεροπλανοφόρο «Σόχο» κι ένα θωρηκτό.

Την επομέ­νη, 8 Μαΐου, ιαπωνικά βομβαρδιστικά βύθισαν το αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Λέξινγκτον» και προξένησαν ζημιές στο επίσης αερο­πλανοφόρο «Γιόρκταουν», ενώ αμερικανικά βομβαρδιστικά έπληξαν τόσο σοβαρά το μεγάλο ιαπωνικό αεροπλανοφόρο «Σοκάκου», ώστε το τελευταίο αναγκάστηκε ν’ αποσυρθεί από τη μάχη.

Στο τέλος της ημέρας, οι απώλειες σε αεροσκάφη των Ιαπώνων ήταν τόσο μεγάλες, ώστε ο ναύαρχος Ινούε αναγκάστηκε να ματαιώσει την απόβαση στο Πορτ Μόρεσμπι για εύθετο χρόνο, επειδή τα πλοία του χωρίς αεροπορική κάλυψη βρίσκονταν στο έλεος των συμμαχικών βομβαρδιστικών, που απογειώνονταν και από χερσαίες βάσεις της Βόρειας Αυστραλίας. Ο Ινούε συγκέντρωσε τις δυνάμεις του κι επέστρεψε στο Ραμπαούλ, απ’ όπου είχε ξεκινήσει πριν από τέσσερις ημέρες.

Τα επακόλουθα της αεροναυμαχίας της Θάλασσας των Κοραλλίων

Στη διάρκεια της πενθήμερης σύρραξης οι Ιάπωνες έχασαν 966 άνδρες και οι Σύμμαχοι 656. Οι υλικές απώλειες για τους Ιάπωνες ήταν 92 αεροπλάνα, 7 πλοία (3 βυθίστηκαν και 4 υπέστησαν σοβαρές ζημιές) και για τους Συμμάχους 69 αεροσκάφη και 4 πλοία (3 βυθίστηκαν και ένα υπέστη σοβαρές ζημιές).

Η αεροναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων, αποτέλεσε στρατηγική νίκη των Συμμάχων, επειδή για πρώτη φορά από την έναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο μέτωπο του Ειρηνικού κατόρθωσαν να ανακόψουν μία μεγάλη προέλαση των Ιαπώνων. Επιπλέον, οι Σύμμαχοι κατόρθωσαν να αναπληρώσουν σύντομα τις απώλειές τους, όχι όμως και οι Ιάπωνες, που είχε ως επακόλουθο την ήττα στη Ναυμαχία του Μίντγουεϊ τον Ιούνιο του 1942. Τους επόμενους μήνες οι Σύμμαχοι ξεκίνησαν την αντεπίθεσή τους κι έθεσαν οριστικά υπό τον έλεγχό τους τον Νότιο Ειρηνικό.