Το Ιουδαϊκό Πάσχα

Μεγάλη εορτή του Ιουδαϊσμού (Πεσάχ = διάβαση, στα εβραϊκά), σε ανάμνηση της εξόδου των Εβραίων από την Αίγυπτο και συγκεκριμένα της απελευθέρωσής τους από τη δουλεία των Φαραώ και της διάβασής τους από την Ερυθρά θάλασσα προς τη Γη της Επαγγελίας. Η λέξη Πάσχα είναι ελληνοποιημένη απόδοση της εβραϊκής Πεσάχ. Στην ορθόδοξη χριστιανική ορολογία το Ιουδαϊκό ή Εβραϊκό Πάσχα ονομάζεται Νομικόν Φάσκα.

Εορτάζεται κάθε χρόνο από τη δύση του ηλίου της 15ης του μηνός Νισάν έως το βράδυ της 21ης του αυτού μηνός (22-30 Απριλίου 2024), με πρωινές και βραδυνές ακολουθίες στις συναγωγές. Στο πασχαλινό τραπέζι υπάρχουν τα σύμβολα της ιστορίας του εβραϊκού Πάσχα: Το αρνί, ως θυσία στον Θεό για την απελευθέρωσή τους, το βρασμένο αυγό, που συμβολίζει το δεύτερο ναό που υπήρχε στην Ιερουσαλήμ, τα πικρά χόρτα (χαζαρέτ ή μαρόρ) σε ανάμνηση της πικρής ζωής που έκαναν οι δούλοι Εβραίοι και την κρέμα από μήλα, ξηρούς καρπούς, κανέλα και κρασί (χαροσέτ), που συμβολίζει το μείγμα λάσπης που χρησιμοποιούσαν για τα τούβλα οι ισραηλίτες σκλάβοι, όταν δούλευαν στα φαραωνικά έργα. Και τις επτά ημέρες που διαρκεί η γιορτή του Πάσχα καταναλώνεται άζυμος άρτος. Κι αυτό γιατί όταν εγκατέλειψαν την Αίγυπτο δεν είχαν χρόνο να περιμένουν το ζυμάρι να φουσκώσει. Το έψηναν αζύμωτο πάνω στις καυτές πέτρες της ερήμου.

Το Ιουδαϊκό Πάσχα τίμησε ο Ιησούς Χριστός (καθότι Ιουδαίος κατά σάρκα) με τους μαθητές του στον Μυστικό Δείπνο που αποτέλεσε τον συνδετικό κρίκο του Χριστιανικού με το Εβραϊκό Πάσχα. Οι μεν Εβραίοι γιορτάζουν την απελευθέρωσή τους από τη φαραωνική δουλεία, οι δε Χριστιανοί την ανάσταση του Χριστού και την απελευθέρωσή τους από την αμαρτία και το θάνατο. Ο Χριστιανισμός πήρε το Πάσχα από τους Εβραίους και του έδωσε νέο νόημα. Αξίζει να τονιστεί ότι η κορύφωση του θείου δράματος, που οδήγησε στην Ανάσταση του Ιησού Χριστού, έγινε κατά τη διάρκεια του Ιουδαϊκού Πάσχα.

Με απόφαση της Α’ Οικουμενικής Συνόδου, το 325, το Πάσχα ορίστηκε να εορτάζεται σ' όλη τη Χριστιανοσύνη την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας και μετά το εβραϊκό Πάσχα, προκειμένου να τηρείται η σειρά των θρησκευτικών γεγονότων. Την επιταγή αυτή δεν ακολουθεί η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία μετά την εισαγωγή του Γρηγοριανού ημερολογίου.