Β’ Ελληνική Δημοκρατία

7 Νοεμβρίου 1926 [αναλυτικά →]

Οι πρώτες εκλογές μετά το 1862, που έγιναν με ψηφοδέλτιο μετά την κατάργηση του σφαιριδίου, με αποτέλεσμα να έχουμε πλήρη στοιχεία για την εκλογική δύναμη των κομμάτων. Οι εκλογές διενεργήθηκαν από τον Γεώργιο Κονδύλη, που ανέτρεψε τη δικτατορία Πάγκαλου. Στις εκλογές δεν πήρε μέρος ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος προτίμησε να μείνει εκτός Ελλάδας και πολιτικής.

Πρώτευσε το Κόμμα Ενώσεως Φιλελευθέρων με επικεφαλής των Γεώργιο Καφαντάρη (31,63% των ψήφων και 108 έδρες στη Βουλή). Ακολούθησαν: Λαϊκό Κόμμα υπό τον Παναγή Τσαλδάρη (20,23% και 60 έδρες), Κόμμα Ελευθεροφρόνων υπό τον Ιωάννη Μεταξά (15,76% και 51 έδρες), Κόμμα Δημοκρατικής Ενώσεως υπό τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου (6,48% και 17 έδρες), Αγροτικόν Κόμμα Ελλάδος (2,95% και 4 έδρες), Κόμμα Ανεξαρτήτων και Προσφύγων (1,82% και 2 έδρες), Φιλελεύθερον Προσφυγικόν Κόμμα (1,44% και 4 έδρες), Κόμμα Συμπράξεως Συντηρητικών (1,32% και 3 έδρες), Επαρχιακόν Κόμμα (1,01% και 2 έδρες), Συνεργατικόν Αγροτικόν Κόμμα 3 έδρες, Κόμμα Δημοκρατών Φιλελευθέρων (3 έδρες), Κόμμα Εβραϊκής Πολιτικής Ενώσεως (1 έδρα), Κόμμα Εθνικοφρόνων Λαϊκών (1 έδρα), Κόμμα Λαϊκοελευθεροφρόνων (1 έδρα) και ανεξάρτητοι 15 έδρες. Το ΚΚΕ κατήλθε με την επωνυμία Ενιαίο Μέτωπον Εργατών - Αγροτών και συγκέντρωσε το 4,38% των ψήφων και εκπροσωπήθηκε για πρώτη φορά στη Βουλή με 10 βουλευτές,

Η απλή αναλογική δεν επέτρεψε τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης και τα τέσσερα πρώτα κόμματα (δύο βενιζελικά και 2 αντιβενιζελικά) αποφάσισαν να συνεργαστούν για τη δημιουργία βιώσιμου κυβερνητικού σχήματος.

19 Αυγούστου 1928

Οι εκλογές ανέδειξαν κυβέρνηση τετραετίας υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που επανήλθε θριαμβευτικά στην πολιτική. Η αντιβενιζελική παράταξη παρουσιάστηκε διασπασμένη, παρά το πλειοψηφικό σύστημα και καταποντίστηκε. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων συγκέντρωσε το 46,94% των ψήφων και απέσπασε 178 έδρες, έναντι 23,94% και 19 εδρών του Λαϊκού Κόμματος υπό την ηγεσία του Παναγή Τσαλδάρη. Στη Βουλή εκπροσωπήθηκαν ακόμη 8 κόμματα: Εργατικόν - Αγροτικόν Κόμμα υπό τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου (6,71% και 20 έδρες), Κόμμα Ελευθεροφρόνων υπό τον Ιωάννη Μεταξά (5,30% και 1 έδρα), Ανεξάρτητοι Βασιλόφρονες (3,79% και 4 έδρες), Κόμμα Εθνικών Δημοκρατικών του Γεωργίου Κονδύλη (2,71% και 9 έδρες), Προοδευτικόν Κόμμα του Γεωργίου Καφαντάρη (2,53% και 3 έδρες), Ανεξάρτητοι Δημοκρατικοί (1,78% και 6 έδρες), Κόμμα Συντηρητικών Δημοκρατικών υπό τον Ανδρέα Μιχαλακόπουλο (1,56% και 5 έδρες) και Κόμμα Προοδευτικής Ενώσεως υπό τον Κωνσταντίνο Ζαβιτσιάνο (1,32% και 5 έδρες). Το ΚΚΕ εμφανίστηκε με την επωνυμία Ενιαίον Μέτωπον, αλλά δεν εξέλεξε βουλευτή, συγκεντρώνοντας το 2,35% των ψήφων.

25 Σεπτεμβρίου 1932

Οι εκλογές έγιναν με απλή αναλογική από τον Ελευθέριο Βενιζέλο και κανένα κόμμα δεν συγκέντρωσε αυτοδύναμη πλειοψηφία. Το Λαϊκόν Κόμμα υπό τον Παναγή Τσαλδάρη πρώτευσε με το 33,80% των ψήφων και 95 έδρες, έναντι 33,42% και 98 εδρών που συγκέντρωσε το Κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελευθερίου Βενιζέλου. Ακολούθησαν: Προοδευτικόν Κόμμα του Γεωργίου Καφαντάρη (8,35% και 15 έδρες), Αγροτικόν Κόμμα του Κωνσταντίνου Ζαβιτσάνου (6.17% και 11 έδρες), Αγροτικόν και Εργατικόν Κόμμα του Αλέξανδρου Παπαναστασίου (5,89% και 8 έδρες), Εθνικόν Ριζοσπαστικόν Κόμμα υπό τον Γεώργιο Κονδύλη (4,07% και 6 έδρες), Κόμμα Ελευθεροφρόνων του Ιωάννη Μεταξά (1,59% και 3 έδρες), Συντηρητικόν Δημοκρατικόν Κόμμα του Ανδρέα Μιχαλακόπουλου (0,98% και 2 έδρες) και ανεξάρτητοι 2 έδρες. Το ΚΚΕ κατήλθε με την επωνυμία Ενιαίον Μέτωπον Εργατών - Αγροτών και απέσπασε το 4,97% των ψήφων και 10 βουλευτές.

5 Μαρτίου 1933

Η ακυβερνησία οδήγησε τον Ελευθέριο Βενιζέλο στη διεξαγωγή νέων εκλογών, με πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα αυτή τη φορά. Η «Ηνωμένη Αντιπολίτευση» των Τσαλδάρη, Κονδύλη, Μεταξά συγκέντρωσε το 46,19% των ψήφων και 136 έδρες, ενώ ο Εθνικός Συνασπισμός των Βενιζέλου, Μυλωνά, Καφαντάρη, Παπαναστασίου, το 46,32% των ψήφων και μόλις 110 έδρες. Οι «Αγροτικοί Συμπράξαντες» του Ιωάννη Σοφιανόπουλου απέσπασαν το 2,01% των ψήφων και 2 έδρες. Το ΚΚΕ με το 6,01% των ψήφων δεν εκπροσωπήθηκε στη Βουλή. Την επομένη των εκλογών εκδηλώθηκε στρατιωτικό κίνημα με πρωταγωνιστή τον Νικόλαο Πλαστήρα, με σκοπό να εμποδίσει την Ηνωμένη Αντιπολίτευση να σχηματίσει κυβέρνηση. Το κίνημα κατεστάλη, αλλά κατάφερε σοβαρότατο χτύπημα κατά του βενιζελισμού, της συνταγματικής νομιμότητας και της αβασίλευτης δημοκρατίας, για τη σωτηρία της οποίας επιχειρήθηκε.

9 Ιουνίου 1935

Με την αποχή των βενιζελικών κομμάτων διεξήχθησαν οι εκλογές, που προκήρυξε η κυβέρνηση Τσαλδάρη - Κονδύλη. Είχε προηγηθεί το αποτυχημένο φιλοβενιζελικό στρατιωτικό κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935 και η δικαστική δίωξη επιφανών βενιζελικών από τους αντιπάλους τους. Η σύμπραξη του Λαϊκού Κόμματος υπό τον Παναγή Τσαλδάρη και του Εθνικού Ριζοσπαστικού Κόμματος υπό τον Γεώργιο Κονδύλη απέφερε το 65,04% των ψήφων και 287 από τις 300 έδρες της Βουλής. Η Ένωσις Βασιλοφρόνων υπό τους Ιωάννη Μεταξά και Ιωάννη Ράλλη συγκέντρωσε το 14,80% και 13 έδρες, ενώ 5 έδρες προσκυρώθηκαν σε ανεξάρτητους υποψηφίους. Το ΚΚΕ και τα συμπράττοντα κόμματα, παρότι συγκέντρωσαν το 9,59% των ψήφων, δεν εκπροσωπήθηκαν στη Βουλή, λόγω του πλειοψηφικού συστήματος. Στις εκλογές αυτές εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής ο Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής με το ψηφοδέλτιο του Λαϊκού Κόμματος στο νομό Σερρών.